اختصاصی اکونیوز|
فرصتسازی ارزهای رقیب در سایه سقوط دلار آمریکا
اقتصاد ایران: ریزش ارزش دلار آمریکا بهعنوان ارز غالب در مبادلات جهانی، تحولات عمیقی را در ساختار اقتصادی جهان و معادلات بازیگران اصلی بازارهای مالی ایجاد میکند.
به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران ،این پدیده نهتنها بر اقتصاد داخلی ایالات متحده اثرگذار است، بلکه موجی تازه از تغییرات را در حوزههای تجارت بینالملل، بازار کالاها، بدهی دولتها و روابط اقتصادی کشورهای توسعهیافته و در حال توسعه به همراه دارد.
جایگاه دلار؛ ستون فقرات اقتصاد بینالمللی
دلار آمریکا نزدیک به ۶۰ درصد ذخایر ارزی جهان و بیش از ۸۰ درصد تسویه حسابهای بینالمللی را در اختیار دارد. بسیاری از ارزها و کالاهای اساسی مانند نفت، طلا، فلزات و مواد خام نیز بر پایه دلار قیمتگذاری میشوند. بنابراین، هرگونه کاهش معنادار در ارزش دلار، اثرات دنبالهداری بر بازارهای مالی، تجارت، بدهی و سرمایهگذاری جهانی بهجا میگذارد.
تاثیر مستقیم بر بازارهای کالا و انرژی
ریزش دلار معمولاً باعث افزایش ارزش کالاهایی چون طلا، نفت، نقره و مس میشود؛ چرا که این کالاها به دلار قیمتگذاری شده و با کاهش ارزش دلار، تقاضا برای این داراییهای امن یا فیزیکی افزایش مییابد. شرکتهای صادراتی مواد خام در کشورهای غیرآمریکایی، سود بیشتری از این وضعیت میبرند، درحالیکه کشورهای واردکننده مانند ژاپن و برخی کشورهای اروپایی با افزایش هزینه واردات روبهرو خواهند شد.
پیامد برای کشورهای صادرکننده و واردکننده
ریزش دلار موجب گشایش برای اقتصادهای نوظهور صادرکننده کالا (مانند برخی کشورهای آسیایی و آمریکای لاتین) میشود اما کشورهای وابسته به واردات، با تورم وارداتی مواجه خواهند شد؛ چرا که برای تأمین کالاها و انرژی، باید ارز محلی بیشتری بپردازند.
بازارهای مالی جهانی؛ دو سویه رشد و ریسک
در شرایط ریزش دلار، بازارهای سهام جهانی معمولاً شاهد جذب نقدینگی بیشتری میشوند. سرمایهگذاران به سمت داراییهای پرریسکتر یا جایگزین دلار (مانند یورو، ین و یوآن) سوق پیدا میکنند، ضمن اینکه بدهیهای دلاری کشورها کمهزینهتر تسویه میشود. این وضعیت میتواند به رشد بورسها ولی افزایش نوسانات و بیثباتی در بازارهای ارز و بدهی منجر شود.
بدهی دولتها و تورم جهانی
اگر دلار تضعیف شود، کشورهایی که بدهی خارجی دلاری دارند، مجبور هستند بدهی خود را با ارز محلی کمتری بپردازند که این امر در کوتاهمدت مثبت اما در بلندمدت با افزایش تقاضا برای دیگر ارزها و رشد نقدینگی، فشار تورمی مضاعف و رقابت ارزی ایجاد میکند.
تضعیف موقعیت ژئوپلیتیک آمریکا
پایین آمدن ارزش دلار، اعتبار مالی و توان چانهزنی آمریکا را نیز کاهش میدهد. این امر میتواند حرکت کشورها به سمت استفاده از ارزهای جایگزین نظیر یورو، یوآن یا معاملات تهاتری را تسریع کند و دگرگونی عمیقی در نظم نوین اقتصادی و قدرتهای پولی دنیا به وجود آورد.
واکنش بانکهای مرکزی و سرمایهگذاران
بانکهای مرکزی کشورهای مختلف برای کاهش اثرات منفی این وضعیت، سیاستهای متنوعی چون خرید طلا، افزایش نرخ بهره یا مدیریت ذخایر ارزی را در پیش میگیرند. سرمایهگذاران هم به دنبال امنترین و سودآورترین پناهگاههای سرمایهگذاری مانند خرید طلا، رمزارزها یا داراییهای دیگر میروند.
به گزارش اکونیوز، ریزش دلار عرصه اقتصاد جهانی را بهطور اساسی دچار تحول میکند. این پدیده بر قیمت کالاها، نرخ تورم، مخارج دولتها، بازارهای مالی و حتی توازن قدرت ژئوپلیتیک تاثیرات قابلتوجهی دارد.
پیامدهای این رخداد، چندلایه و گاه متناقض است و بسته به میزان و علل ریزش دلار، ممکن است منفعت یا ضرر برای کشورها و بخشهای اقتصادی مختلف به همراه داشته باشد.