به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران ، دسترسی مستقیم به آب‌های آزاد، مجاورت با بازارهای بزرگ منطقه و پتانسیل عظیم لجستیکی و صنعتی، این منطقه را به یک مزیت کم‌نظیر برای توسعه صادرات و تحقق اقتصاد مقاومتی بدل کرده است.

سواحل مکران کوتاه‌ترین و مطمئن‌ترین مسیر ایران برای اتصال به اقیانوس هند، کشورهای جنوب آسیا، آسیای جنوب شرقی و شرق آفریقا است.

در شرایط تحریمی یا ریسک‌های منطقه‌ای، مکران می‌تواند حاشیه امنیت صادرات و واردات کشور را به شدت افزایش دهد.

تکمیل کریدور راه‌آهن چابهار ـ زاهدان و اتصال به کریدور شمال-جنوب ظرفیت عبور کالا به آسیای میانه، روسیه و قفقاز را چندبرابر می‌کند.

 بندر چابهار با قابلیت تخلیه و بارگیری سالانه میلیون‌ها تن کالا و ظرفیت توسعه تا ۸۰ میلیون تُن، نقش کلیدی در ترانزیت و صادرات کالاهای ایرانی دارد.

 به گزارش اکونیوز، ایجاد مناطق صنعتی و شهرک‌های فرآوری و صادراتی در سواحل مکران، فرصتی بی‌همتا برای جذب سرمایه‌گذاری، تولید صادرات محور و ورود فناوری‌های جدید فراهم کرده است.

توسعه جاده‌ها، راه‌آهن، اسکله‌های تخصصی کانتینری و تأسیس انبارهای پیشرفته باعث شده زمینه لازم برای صادرات سریع و رقابتی فراهم شود.
 محورهای صادراتی عمده از مکران

- کشاورزی، شیلات و صنایع غذایی
امکان صادرات خرما، میگو، ماهی و محصولات باغی جنوب کشور با هزینه کمتر و زمان سریع‌تر به هند، پاکستان، عمان، چین و حاشیه اقیانوس هند.
ایجاد کارخانه‌های بسته‌بندی، سردخانه‌های تخصصی و فرآوری محصولات شیلاتی.

-صادرات مواد معدنی، ساختمانی و پتروشیمی
نزدیکی به معادن غنی جنوب شرق (سنگ آهن، مس، کرومیت و…)؛ دسترسی مستقیم به بازارهای صادراتی بدون واسطه.
طرح‌های پتروپالایشی و صنایع پایین‌دستی برای صدور محصولات پتروشیمی به بازارهای جدید.

-محصولات دانش‌بنیان و فناورانه
ایجاد شهرک‌های نوآوری و حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان برای صادرات محصولات فناوری‌محور و ارائه خدمات فنی و مهندسی به بازارهای منطقه.

 نقش مکران در بالابردن تاب‌آوری اقتصادی و دیپلماسی منطقه‌ای

حذف گلوگاه‌های سنتی صادرات: کاهش اتکاء به بنادر شمال خلیج فارس و افزایش مسیرهای جایگزین صادراتی.

فرصت بازیگری در تجارت اوراسیا، شانگهای و کریدورهای آسیایی: سواحل مکران حلقه ارتباطی ایران با توافق‌های منطقه‌ای از جمله توافقنامه چابهار هند-ایران-افغانستان و پروژه‌های کریدوری میان شرق و غرب محسوب می‌شود.

تقویت جایگاه ایران به‌عنوان هاب ترانزیتی و تجاری منطقه‌ای با استقبال سرمایه‌گذاران خارجی و منطقه‌ای.

چالش‌ها و موانع پیش‌رو

زیرساخت‌های حمل‌ونقل ناتمام: پروژه راه‌آهن چابهار-زاهدان و ضعف شبکه زمینی و ریلی هنوز مانع بهره‌برداری کامل از ظرفیت صادراتی منطقه است.

نیاز به توسعه صنایع بالادستی و پایین‌دستی: نبود صنایع فرآوری پیشرفته باعث خام‌فروشی و کاهش ارزش افزوده صادرات می‌شود.

موانع اداری و بروکراسی: فرآیندهای دشوار اخذ مجوزها و مقررات صادراتی بعضاً مانعی برای جهش صادراتی است.

حضور کم‌رنگ بخش خصوصی و لزوم آموزش و حمایت برای نقش‌آفرینی فعال‌تر در صادرات.

نگرانی‌های امنیت انرژی و منابع آب برای صنایع صادرات‌محور.

سناریوهای آینده برای مکران در صادرات غیرنفتی

با تکمیل زیرساخت‌ها، تسهیل مقررات و جذب سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و خارجی، سواحل مکران می‌تواند طی ۵ سال به اصلی‌ترین هاب صادرات غیرنفتی ایران و یکی از مراکز مهم تجارت دریایی اقیانوس هند بدل شود.

در صورت کندبودن اصلاحات، صادرات از طریق مکران رشد تدریجی اما کمتر از ظرفیت عملیاتی منطقه خواهد داشت و فرصت رقابت با بنادر منطقه را تا حدودی از دست خواهد داد.

عدم تکمیل زیرساخت‌ها و برطرف نشدن موانع اداری و سرمایه‌گذاری، سهم صادرات غیرنفتی مکران را محدود و فرصت تاریخی توسعه را از اقتصاد ایران خواهد گرفت.

به گزارش اکونیوز،سواحل مکران، قلب تپنده صادرات غیرنفتی آینده ایران است؛ شریانی حیاتی که با بالفعل شدن ظرفیت‌های جغرافیایی و لجستیکی، می‌تواند اقتصاد ایران را دگرگون و جایگاه کشور را در تجارت منطقه‌ای و جهانی تثبیت کند.

سرمایه‌گذاری‌ هدفمند، توسعه صنایع فرآوری، حمایت از بخش خصوصی و تسهیل صادرات باید در دستور کار قرار گیرد تا این منطقه به موتور محرک صادرات غیرنفتی، اشتغال پایدار، و جهش اقتصادی تبدیل شود.