معلمان، پرچمداران توسعه و پایهگذاران تمدن انسانی
اقتصاد ایران: مشهد - معلمان، پرچمداران توسعه و پایهگذاران تمدن انسانی هستند، آنها نه تنها آموزگار درس، بلکه مربیان اندیشه و اخلاق هستند.
به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران ، سمیه سعادتمند: دوازدهم اردیبهشتماه، سالروز شهادت استاد مطهری و روز معلم، فرصتی است تا به مقام والای معلم، این پرچمدار آگاهی و دانایی ادای احترام کنیم. روزی برای بازخوانی نقش بیبدیل انسانهایی که با مهر و دانش، آیندهسازان این سرزمین را پرورش میدهند. معلمان، نه فقط آموزگاران درس، که مربیان اندیشه، اخلاق و امیدند. تکریم جایگاه معلم، تکریم عقلانیت و آگاهی است؛ و هیچ جامعهای به پیشرفت نخواهد رسید مگر آنکه معلمانش را در صدر بنشاند.
معلمان تراز جامعهاند
مصطفی اسدی، مدیرکل آموزش و پرورش خراسان رضوی، در آستانه روز معلم با تأکید بر نقش بیبدیل معلمان در ساخت جامعهای انسانی و توسعهیافته اظهار کرد: معلمان تراز جامعهاند و تمدنها را میسازند. اگر امنیت، فرهنگ غنی و پیشرفت میخواهیم، باید معلم را در جایگاه شایستهاش ببینیم و از او حمایت کنیم.
مدیرکل آموزش و پرورش خراسان رضوی تصریح کرد: اگر به مقام معلمان توجه کنیم و در راستا ارتقا وضعیت فکری، جایگاهی، منزلتی و معیشتی آنها تلاش کنیم، قطعاً به ارتقا منزلت خود نیز کمک خواهیم کرد. عموماً جوامعی که در آنها معلمان مورد احترام قرار میگیرند و در صدر جامعه نشستهاند، به پیشرفتهای چشمگیری دست یافتهاند.
وی گفت: برای دستیابی به یک جامعه توسعهیافته نیاز است که معلمان در فرآیند توسعه نقش محوری و اساسی داشته باشند. اگر به دنبال امنیت هستیم، باید به معلمان توجه کنیم و اگر خواهان فرهنگی غنی و پویا هستیم راه آن از طریق تقویت معلمان میگذرد. هیچ شکی در این امر وجود ندارد که در صورت تضعیف جایگاه معلمان و دور شدن آنها از حقوق اولیه خود جامعه به سمت توسعه نخواهد رفت. در واقع این دو موضوع به هیچ وجه قابل جمع نیستند.
دستاوردی حاصل از سالها کوشش و پیوستگی در مسیر تعلیم و تربیت
محمدرضا برغمدی، دبیر باتجربه تربیتبدنی با ۳۷ سال سابقه خدمت در آموزش و پرورش، یکی از چهرههای برگزیده کشوری در سال جاری است. او در حال حاضر در شهرستان قوچان مشغول تدریس در مقطع متوسطه اول است و همزمان در دانشگاههای مختلف نیز دروس تئوری و عملی مرتبط با رشته تخصصی خود را تدریس میکند. کارنامه حرفهایاش تدریس در تمام مقاطع تحصیلی از پیشدبستانی تا دانشگاه را در بر میگیرد؛ مسیری پرفراز و نشیب که با علاقه آغاز شد و با استمرار در تلاش، به الگویی برای نسل جدید معلمان تبدیل شده است.
معلم برگزیده کشوری اظهار کرد: انتخاب من بهعنوان معلم نمونه کشوری بیش از هر چیز لطف خداوند و حاصل سالها عشق به معلمی، تجربهاندوزی و تعهد بیوقفه به حرفهام بوده است. از نظر من، هیچ تفاوتی میان معلمان نیست و همه همکارانم شایستگی دریافت چنین عنوانی را دارند. این انتخاب، افتخاری فردی نیست، بلکه بازتابی از زحمات تمام معلمانی است که با دلسوزی، صداقت و خلاقیت برای رشد نسل آینده تلاش میکنند.
وی گفت: مشارکت مستمر در جشنوارهها، برنامهها و فعالیتهای فرهنگی، علمی و آموزشی، ارتباط مؤثر با دیگر نهادها و تلاش برای ارتقای جایگاه آموزش در جامعه، از جمله عواملی بودهاند که مرا در این مسیر یاری دادهاند. باور دارم آنچه امروز به آن دست یافتهام، نتیجه انباشت سالها کار بیوقفه در کلاس درس، تجربه زیسته در میدان تربیت و تعهدی است که به آیندهسازان این مرز و بوم داشتهام.
نوآوری آموزشی؛ پلی میان کلاس درس و زندگی واقعی
برغمدی افزود: در شیوه تدریس من، همواره نگاهی فراتر از کلاس درس سنتی وجود داشته است. آموزش را نباید محدود به چهاردیواری کلاس یا کتابهای درسی دانست، بلکه باید آن را به تجربهای ملموس و کاربردی برای دانشآموزان تبدیل کرد. از همین رو، تلاش کردهام با بهرهگیری از روشهایی چون تلفیق موضوعی، استفاده از مدل آموزش استیم (STEM) و پیوند دادن مفاهیم درسی با مسائل عینی زندگی، یادگیری را برای دانشآموزان واقعی، قابل فهم و الهامبخش فراهم کنم.
معلم برگزیده کشوری ادامه داد: به باور من آموزش زمانی به نتیجه میرسد که ریشه در نیازهای واقعی دانشآموز داشته باشد و بتواند پاسخی به دغدغهها و چالشهای روزمره آنها ارائه دهد. همچنین، تمرکز بر ساحتهای ششگانه تعلیم و تربیت، به من کمک کرده تا فرآیند یادگیری را جامعتر، انسانیتر و اثربخشتر دنبال کنم. در دنیای امروز که اطلاعات بهسرعت در گردشاند و ذهن نوجوانان با انبوهی از دادهها احاطه شده، آموزش نباید صرفاً انتقال محفوظات باشد؛ بلکه باید هدایتگر مسیر رشد، تفکر انتقادی، خلاقیت و آمادگی برای زندگی باشد.
در کلاس زندگی، معلمی با صداقت و صبر میدرخشد
وی در تشریح ویژگیهای یک معلم خوب گفت: یک معلم خوب باید ترکیبی از ویژگیهای انسانی و حرفهای را در خود داشته باشد؛ صداقت، دلسوزی، صبر، تعهد کاری، بهروز بودن از نظر علمی و توانایی برقراری ارتباط مؤثر با دانشآموزان، اولیا و همکاران، از جمله مؤلفههایی است که میتواند یک معلم را به الگویی قابل احترام در نظام تعلیم و تربیت تبدیل کند. در جهانی که تغییرات با سرعتی بیسابقه رخ میدهد و پیچیدگیهای اجتماعی و تکنولوژیکی هر روز افزونتر میشود، تنها معلمی میتواند مؤثر واقع شود که ضمن همراهی با این تحولات، اصالت تربیتی خود را نیز حفظ کند. چنین معلمی قادر خواهد بود نقش خود را بهعنوان راهنما، الگو و تسهیلگر یادگیری ایفا کند و در مسیر رشد و شکوفایی نسل آینده، نقشی اساسی بر عهده بگیرد.
توجه همزمان به سه ضلع آموزش، رمز موفقیت معلم نمونه نیشابوری
اکرم بیات، مدیر آموزگار مدرسه ابتدایی در روستای عبداللهی از بخش سرولایت شهرستان نیشابور است. او یکی از معلمان برگزیده کشوری از استان خراسان رضوی است. ۳۲ سال در آموزش و پرورش در مناطق محروم تدریس کرده است و حدود ۲۰ سال سابقه مدیریت هم دارد.
معلم برگزیده کشوری در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: مهمترین عامل موفقیت بنده در سیودو سال فعالیت آموزشی، توجه همزمان به سه ضلع اصلی مثلث آموزش یعنی دانشآموز، اولیا و همکاران بوده است.
وی با اشاره به اینکه دو سال ابتدایی این مسیر به تحصیل در دانشگاه تربیت معلم و سی سال آن به تدریس در مناطق محروم اختصاص یافته، افزود: در این سالها همواره تلاش کردهام تا نیازها، رفتارها و مسائل مربوط به دانشآموزان، خانوادههای آنان و همچنین همکاران و نیروهای اداری آموزشوپرورش را در نظر بگیرم و در تمام مراحل کار، اخلاق حرفهای را سرلوحه قرار دهم.
بیات تصریح کرد: اگر این سه ضلع را مانند یک مثلث تصور کنیم، محتوای درون این مثلث شامل مستندات، تقدیرنامهها، شرکت در طرحهای مختلف، تدریس در کلاسهای چندپایه، حضور در مناطق محروم، طراحیهای آموزشی، جشنوارههای فرهنگیهنری، مسابقات حرفهای، و نمونهبودن در زمینه خلاقیتهای آموزشی میشود؛ مجموعهای از تلاشهای مستمر که در طول سالها گرد آمده است.
معلم برگزیده کشوری تاکید کرد: با این حال، همه این تلاشها اگر پشتوانهای از توکل، پشتکار و انگیزه نداشت، به نتیجه نمیرسید. متأسفانه بسیاری از افراد، توکل را در عمل فراموش میکنند؛ در حالیکه من در تمام این سالها، هر گام و تصمیم خود را با ایمان قلبی به خداوند و توجه به شهدا، ائمه اطهار برداشته ام.
معلم موفق باید شنونده خوبی باشد
وی با تأکید بر نقش ارتباط مؤثر در موفقیت آموزشی، اظهار کرد: معلمی میتواند با نسل جدید ارتباط مؤثری برقرار کند که الگوی مناسبی برای دانشآموزان باشد؛ فردی با پشتکار، انگیزه، خلاقیت، صبوری، دانش بالا و برخورد محترمانه.
بیات افزود: استفاده از زبان ساده، فضای شاد کلاس و احترام متقابل از ارکان اصلی تعامل مؤثر با دانشآموزان است.
معلم برگزیده کشوری تصریح کرد: برای رسیدن به ارتباط واقعی و عمیق، شناخت دقیق دانشآموز ضروری است. وقتی معلم از نیازها و علایق دانشآموز مطلع باشد، میتواند فرآیند یادگیری را برای هر فرد شخصیسازی کند و در نتیجه، اعتماد و مشارکت بیشتری از سوی دانشآموز شکل میگیرد.
وی ادامه داد: بهرهگیری از بازی، فعالیتهای گروهی، پروژههای علمی و روشهای خلاقانه، ابزارهایی است که در ایجاد این تعامل نقش مهمی ایفا میکنند؛ بهویژه در مدارس ابتدایی که نقش تجربه و مشارکت بیشتر است.
بیات همچنین بر ضرورت تسلط معلم به فضای مجازی و فناوریهای نوین تأکید کرد و گفت: اگر معلم از دانشآموز عقبتر باشد و نتواند از ابزارهای روز استفاده کند، قطعاً در ایجاد ارتباط موفق نخواهد بود.
معلم برگزیده کشوری خاطرنشان کرد: معلم موفق کسی است که شنونده خوبی باشد. وقتی دانشآموز احساس کند کسی به صحبتهایش گوش میدهد، اعتماد و احترام بیشتری به معلم پیدا میکند. این احترام، پایهای برای ارتباط مؤثر و در نهایت یادگیری عمیقتر و مشارکت فعالتر خواهد بود.
ضرورت تحول در آموزش و پرورش با تأکید بر آموزشهای عمقی، کاربردی و فایدهمحور
وی با اشاره به ضرورت تحول در نظام آموزشی کشور، پیشنهادهایی برای ارتقای آموزش و پرورش ارائه کرد.
بیات با استناد به بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی تأکید کرد: آموزشها در مدارس و دانشگاهها باید عمقی، کاربردی و فایدهمحور باشند. اگر این سه اصل رعایت شود، آموزش و پرورش به تحول واقعی خواهد رسید.
معلم نمونه کشوری با انتقاد از برخی درسهای کمفایده در نظام آموزشی افزود: برخی از مطالب تدریسشده در مدارس صرفاً اطلاعات عمومی هستند که فایده عملی ندارند. این محتواها وقتگیر بوده و در راستای اهداف تحول بنیادین نیستند.