به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران ,  اقتصاد ایران در دهه‌های اخیر با شوک‌های متعددی از جمله نوسانات قیمت نفت، تحریم‌های بین‌المللی، و بحران‌های داخلی مواجه بوده است. این شرایط، ضرورت تقویت “تاب‌آوری اقتصادی” را بیش از پیش نمایان می‌سازد. تاب‌آوری اقتصادی، به معنای توانایی سیستم اقتصادی برای جذب، سازگاری و بهبود پس از مواجهه با بحران‌ها و شوک‌هاست، بدون اینکه دچار فروپاشی یا آسیب جدی شود. دستیابی به این مهم، نیازمند یک رویکرد چندوجهی و جامع است.

ابعاد و راهکارهای افزایش تاب‌آوری اقتصاد ایران
 اتکای شدید به درآمدهای نفتی، اقتصاد را در برابر نوسانات بازار جهانی نفت و تحریم‌های نفتی آسیب‌پذیر می‌کند.
حمایت از صنایع صادرات‌محور با مزیت رقابتی (مانند پتروشیمی، محصولات کشاورزی، صنایع دستی، خدمات فنی-مهندسی، دانش‌بنیان‌ها) و تسهیل فرآیندهای صادراتی.
 تشویق سرمایه‌گذاری در بخش‌های غیرنفتی و دارای ارزش افزوده بالا.
 استفاده از پتانسیل‌های طبیعی، فرهنگی و تاریخی ایران برای جذب گردشگر و افزایش درآمدهای ارزی.

اصلاحات ساختاری و نهادی:
ساختارهای ناکارآمد، بوروکراسی پیچیده و نهادهای ضعیف، مانع از انعطاف‌پذیری و پاسخگویی اقتصاد در زمان بحران می‌شوند.
تقویت نظارت، افزایش شفافیت، کاهش تسهیلات معوقه و هدایت نقدینگی به سمت تولید.
 کاهش مراحل و زمان صدور مجوزها، مبارزه با فساد، و تضمین حقوق مالکیت.
واگذاری فعالیت‌های اقتصادی به بخش خصوصی واقعی و کاهش تصدی‌گری دولت.

مدیریت هوشمندانه منابع مالی و پولی:
 نوسانات نرخ ارز، تورم بالا و نقدینگی سرگردان، قدرت برنامه‌ریزی و پیش‌بینی را از فعالان اقتصادی سلب می‌کند.

کنترل تورم: انضباط مالی دولت، کنترل رشد نقدینگی و اصلاح نظام یارانه‌ها.
سیاست ارزی با ثبات: مدیریت هدفمند بازار ارز برای جلوگیری از نوسانات شدید و پیش‌بینی‌ناپذیری.
تقویت بازار سرمایه: افزایش عمق و شفافیت بازار سرمایه برای جذب سرمایه‌های خرد و کلان و هدایت آن‌ها به سمت تولید.

توسعه زیرساخت‌ها و سرمایه انسانی:
چرا مهم است؟ زیرساخت‌های ضعیف (حمل‌ونقل، انرژی، فناوری اطلاعات) و کمبود نیروی انسانی ماهر، توان تولید و نوآوری را کاهش می‌دهد.
سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها: توسعه شبکه حمل‌ونقل، بهبود دسترسی به انرژی پایدار و ارزان، و گسترش زیرساخت‌های ارتباطی.
ارتقاء نظام آموزشی و مهارت‌آموزی: تربیت نیروی کار متخصص و متناسب با نیازهای بازار کار و توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان.
حمایت از تحقیق و توسعه: اختصاص بودجه کافی برای R&D و تشویق نوآوری در بخش‌های مختلف.

توسعه دیپلماسی اقتصادی:
چرا مهم است؟ انزوای اقتصادی، امکان دسترسی به بازارهای جهانی، فناوری و سرمایه را محدود می‌کند

تقویت روابط تجاری با کشورهای همسایه و منطقه‌ای: استفاده از مزیت‌های ژئوپلیتیکی ایران.
مذاکره برای رفع تحریم‌ها و گشایش‌های بین‌المللی: از طریق تعامل سازنده با جامعه جهانی.
عضویت و فعالیت فعال در سازمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی اقتصادی: بهره‌برداری از ظرفیت‌های همکاری چندجانبه.

تقویت امنیت غذایی و دارویی:
چرا مهم است؟ وابستگی به واردات در این حوزه‌ها، در زمان بحران‌های جهانی یا تحریم‌ها، آسیب‌پذیری کشور را افزایش می‌دهد.
افزایش تولیدات داخلی: حمایت از کشاورزی مکانیزه و مدرن، و تولید داروهای استراتژیک.
مدیریت ذخایر استراتژیک: ایجاد و نگهداری ذخایر کافی از کالاهای اساسی و دارو.

به گزارش اکونیوز، افزایش تاب‌آوری اقتصاد ایران نیازمند یک برنامه بلندمدت، جامع و باثبات است که از اجماع داخلی برخوردار باشد. این امر صرفاً با اقدامات تک‌بعدی میسر نخواهد شد، بلکه نیازمند اصلاحات عمیق ساختاری، مدیریت مالی و پولی هوشمندانه، توسعه زیرساخت‌ها، تقویت سرمایه انسانی، و رویکرد فعال در دیپلماسی اقتصادی است.
با پیاده‌سازی صحیح این راهکارها، می‌توان اقتصاد ایران را در برابر شوک‌های آینده مقاوم‌تر ساخت و مسیر توسعه پایدار را هموار نمود.