اختصاصی اکونیوز|
گردشگری بومی جاذبهای نو برای ارزآوری
اقتصاد ایران: اکوتوریسم (گردشگری طبیعتمحور و مسئولانه) نه تنها ابزاری برای ارزآوری و صادرات خدمات محسوب میشود، بلکه فرصتی مهم برای اشتغالزایی، پایداری محیط زیست، گسترش عدالت منطقهای، و معرفی چهرهای متفاوت از ایران به جهانیان است.
به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران ، ایران به دلیل تنوع زیستی (دریا، کویر، کوهستان، جنگل، تالاب)، فرهنگ غنی و موقعیت ژئوپلتیک، پتانسیل بالایی برای جذب اکوتوریست داخلی و خارجی دارد.
مهمترین ظرفیتها و پتانسیلهای ایران
- تنوع اقلیمی: امکان گردشگری در چهار فصل و مناطق گوناگون (البرز، زاگرس، شمال، جنوب، جزایر، کویر)
- تنوع زیستی: مناطق حفاظتشده، پارکهای ملی، زیستگاههای حیوانات نادر (یوزپلنگ آسیایی، گور ایرانی)
- فرهنگ روستایی و بومگردی: خانههای بومگردی، صنایعدستی، غذاهای محلی و آیینهای بومی
- مجاورت با اقتصادهای بزرگ منطقه (ترکیه، عراق، پاکستان، قطر، روسیه، چین) و دسترسی به بازار جهانی
چالشهای اصلی توسعه اکوتوریسم و صادرات خدمات اکوتوریسم:
مشکلات زیرساختی: ضعف دسترسی به جادهها و حملونقل مناسب در مناطق اکوتوریستی
کمبود آموزش حرفهای نیروی انسانی (راهنمایان، بومگردها، مأموران محیطزیست)
محدودیت در بازاریابی بینالمللی و نبود برند ملی برای اکوتوریسم ایران
موانع ساختاری (بروکراسی، مجوزها، دخالت چند نهاد)
فقدان بیمه، بستههای حمایتی و تسهیل در سرمایهگذاری بخش خصوصی
تهدیدات زیستمحیطی در اثر گردشگری بیضابطه
عدم هماهنگی بین دستگاهها (سازمان محیطزیست، میراث، گردشگری، بخش خصوصی)
ذهنیت و تصور منفی نسبت به ایمنی و امنیت در ایران در اذهان گردشگران خارجی
۴. راهکارهای فعالسازی ظرفیتها و تقویت صادرات اکوتوریسم:
الف) زیرساخت و دسترسی
توسعه جادههای استاندارد و حملونقل سبز در مناطق بکر
راهاندازی سرویس حملونقل گردشگری (ون، دوچرخه، خودروهای برقی)
ارائه اینترنت و امکانات ارتباطی پایدار در سایتهای اکوتوریستی
ب) توانمندسازی و آموزش
آموزش حرفهای برای راهنمایان بومگردی با استانداردهای بینالمللی
حمایت از آموزش زبان و دیجیتال مارکتینگ به بومیان
راهاندازی مدارس بومگردی برای نوجوانان مناطق روستایی
ج) برندسازی و بازاریابی صادراتی
طراحی کمپینهای بینالمللی با برند ملی اکوتوریسم ایران؛ استفاده از اینفلوئنسرها و رسانههای تخصصی گردشگری
مشارکت در نمایشگاهها و رویدادهای گردشگری جهانی
راهاندازی وبسایتهای چندزبانه با امکان رزرو اقامتگاه بومگردی
تعامل با شرکتهای گردشگری خارجی و اعطای نمایندگی رسمی
د) اصلاح سازوکارها
تسریع صدور مجوز بومگردیها و تسهیل فعالیت بخش خصوصی
اصلاح فرآیندهای اداری و مشوقهای مالیاتی برای خدمات صادراتمحور
تدوین استانداردهای محیطزیستی ویژه اکوتوریسم و الزام رعایت آن توسط فعالین
ه) بهرهمندی از ظرفیت منطقهای و بینالمللی
امضاء توافقنامههای همکاری اکوتوریسم با کشورهای همسایه و کریدورهای گردشگری مشترک
توسعه تورهای منطقهای (ایران-ترکیه-پاکستان/ کشورهای حاشیه خزر)
ارتقاء سطح همکاری با آژانسهای استانداردساز جهانی (UNWTO و …)
و) پایداری و حفاظت محیط زیست
اعمال سیاستهای ظرفیتپذیری برای مناطق بکر به منظور عدم تخریب
حمایت مالی از پروژههای احیا و حفاظت طبیعت توسط گردشگران
ترویج شیوههای اکوتوریسم مبتنی بر مشارکت جامعه محلی و زنان
۵. تجربههای موفق جهانی
کاستاریکا: سرمایهگذاری همزمان در آموزش، تبلیغات و ایجاد پارکهای ملی با درآمدزایی بالا از اکوتوریسم
نپال: آموزش راهنماها و حمایت از جوامع محلی برای میزبانی گردشگران
آفریقای جنوبی: تورهای سافاری مسئولانه و درآمدزایی پایدار با حفظ زیستبوم
۶. توصیههای کلیدی برای سیاستگذاران و سرمایهگذاران
تمرکز بودجه گردشگری بر زیرساختهای مناطق بکر، نه صرفاً توسعه هتلهای شهری
تمرکز بر تربیت و حمایت از جوانان محلی، به ویژه زنان و اقشار آسیبپذیر
تدوین بستههای ویژه سرمایهگذاری مشترک با شرکتهای خارجی
استفاده از ابزار فناوری (اپها، واقعیت مجازی/افزوده) برای بازاریابی تجربه اکوتوریسم ایران
توجه به ضرورت رعایت اصول پایداری و حفاظت محیط زیست به جای رویکرد صرفاً درآمدزایی
به گزارش اکونیوز، اگرچه اکوتوریسم ایران با چالشهایی مواجه است، اما با حرکت هماهنگ دستگاههای اجرایی، محیطزیستمحور بودن و سرمایهگذاری هدفمند میتوان صادرات خدمات اکوتوریسم را به یکی از پیشرانهای ارزآوری، اشتغال و پایداری زیستبومی کشور تبدیل کرد.