به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران ، ایران با پانزده کشور همسایه، یکی از کم‌نظیرترین موقعیت‌های جغرافیایی دنیا را برای صادرات و تجارت منطقه‌ای در اختیار دارد. بازار جمعیتی بیش از ۵۰۰ میلیون نفر در اطراف مرزهای ایران قرار دارد که تشنگی جدی برای کالاها و خدمات ایرانی از جمله محصولات کشاورزی، غذایی، مصالح ساختمانی، دارو، سوخت، و حتی خدمات فنی و مهندسی در این کشورها مشاهده می‌شود.

کوتاهی مسیر صادرات و هزینه‌های حمل‌و‌نقل پایین، مهم‌ترین مزیت رقابتی صادرات به بازارهای همسایه است. بسیاری از کشورهای همجوار با چالش تأمین کالا روبه‌رو هستند و ایران می‌تواند حلقه امن تأمین آن‌ها باشد.

در شرایط تحریم و محدودیت‌های ارزی، همسایگان به عنوان پل‌های تجارت و مراودات مالی غیررسمی جایگزین بازارهای دوردست و پرریسک می‌شوند. صادرات به عراق، افغانستان، پاکستان، ترکمنستان و آذربایجان نه‌تنها ارزآور است، بلکه به بنگاه‌های ایرانی کمک می‌کند در فضای رقابتی فعال بمانند.

همسایگان ایران، نقطه آغاز زنجیره توسعه صادراتی و تجربۀ گسترش برندهای ایرانی به بازار جهانی هستند و مهمترین بستر تنوع‌بخشی به بازارها و افزایش تاب‌آوری اقتصادی محسوب می‌شوند.

با وجود ظرفیت‌های چشمگیر، صادرات به همسایگان با چالش‌هایی مانند عدم ثبات مقررات مرزی، ضعف در زیرساخت‌های لجستیکی (راه، ریل، گمرک)، رقابت سایر کشورها و گاهی بی‌ثباتی سیاسی در منطقه روبه‌رو است.

ضعف در دیپلماسی اقتصادی فعال و عدم حمایت کافی از صادرکنندگان ایرانی باعث می‌شود رقبای دیگر (مثل ترکیه و چین) سهم بیشتری از بازار به‌دست آورند. همچنین، استانداردسازی، بسته‌بندی جذاب و بازاریابی حرفه‌ای از نقاط ضعف صادرات ایران است.

راهکارهای تقویت صادرات منطقه‌ای

دیپلماسی اقتصادی فعال و پایدار:مذاکره و تفاهم‌نامه‌های تجاری دو یا چندجانبه با همسایگان و تسهیل مقررات مرزی می‌تواند مسیر صادرات را هموار کند.

توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل و لجستیک مرزی:سرمایه‌گذاری در پایانه‌ها، گمرکات هوشمند، حمل‌ونقل ریلی و جاده‌ای لازم است تا هزینه تمام‌شده صادرات کاهش یابد.

توسعه استاندارد و بسته‌بندی صادراتی:بهبود کیفیت، بسته‌بندی و بازاریابی محصولات ایرانی متناسب با بازار مقصد، ضامن ماندگاری در بازار است.

حمایت مالی و بیمه‌ای از صادرات :ارائه تسهیلات مالی، بیمه‌های صادراتی و حمایت از کسب‌وکارهای کوچک و متوسط، صادرات را رقابتی‌تر می‌کند.

به گزارش اکونیوز، کشورهای همسایه، شاه‌کلید عبور ایران از تنگنای تحریم‌ها و راهبردی‌ترین مسیر افزایش صادرات غیرنفتی هستند. بهره‌گیری هدفمند از ظرفیت مرزها، تقویت دیپلماسی اقتصادی و توسعه زیرساخت‌ها می‌تواند صادرات ایران به بازارهای منطقه را چندبرابر کند و موتور محرک رشد تولید ملی شود.