به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران ،  اما در ادامه عوامل ضعف چشم‌انداز صادراتی را بررسی می کنیم:

۱. نبود استراتژی منسجم صادرات‌محور

سیاست‌های تجاری کشور اغلب واکنشی و کوتاه‌مدت هستند و چشم‌انداز و هدف‌گذاری روشن و قابل‌سنجشی برای توسعه صادرات غیرنفتی تعریف نشده است.

۲. تضاد و عدم هماهنگی نهادی

عدم همسویی میان وزارتخانه‌های متولی تجارت، بانک مرکزی، گمرک و سایر دستگاه‌ها باعث می‌شود زنجیره صادرات از تولید تا وصول ارز دچار گسست و کندی شود.

۳. مشکلات ساختاری زیرساخت‌های لجستیکی و حمل‌ونقل

هزینه‌های بالای حمل‌ونقل، محدودیت‌های گمرکی و نداشتن دسترسی پیوسته به بازارهای جهانی، مسیر صادرات را دشوار و پرریسک ساخته است.

۴. تحریم‌ها و ریسک‌های انتقال پول

محدودیت‌های بانکی و ارزی، بازگشت ارز صادرکنندگان و همکاری با بازارهای هدف را با چالش‌های جدی مواجه کرده است.

۵. تمرکز بر بازارهای سنتی و غفلت از بازارهای جدید

وابستگی به چند کشور همسایه و غفلت از بازارهای هدف نوظهور (آفریقا، شرق آسیا یا آمریکای لاتین) افت فرصت‌های تازه صادراتی را رقم زده است.

پیامدها

ارزآوری پایین: نبود صادرات پایدار، بحران ارزی کشور را تشدید می‌کند و دامنه نوسانات نرخ ارز بالا می‌رود.

ریسک‌پذیری اقتصادی: اقتصاد بیش از پیش به داخلی‌سازی وابسته می‌شود و در مقابل شوک‌های سیاستی و تحریمی تاب‌آوری کمتری دارد.

تضعیف قدرت رقابتی صنایع: فقدان حضور در بازارهای بین‌المللی، به کاهش نوآوری و کیفیت تولید منجر می‌شود.

افزایش رکود اشتغال: صادرات یکی از مهم‌ترین موتورهای ایجاد اشتغال به ویژه در صنایع کوچک و متوسط است؛ تضعیف صادرات ضربه بزرگی به اشتغال می‌زند.

راهکارها و پیشنهادات

 تدوین سند ملی راهبرد صادرات: تهیه برنامه جامع با اهداف کمی و کیفی مشخص، بازارهای هدف و ابزارهای حمایتی تا افق ۱۴۰۵ و ۱۴۱۰.

دیپلماسی اقتصادی فعال: گسترش ارتباط با بازارهای جدید به‌ویژه کشورهای عضو شانگهای، بریکس و توسعه رایزنی‌های اقتصادی با آفریقا و آمریکای لاتین.

بهبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل و لجستیک :سرمایه‌گذاری در بنادر، راه‌آهن و حمل‌ونقل ترکیبی برای کاهش هزینه‌های صادراتی.

حمایت از صادرکنندگان کوچک و متوسط :ارائه مشوق‌های مالیاتی، تسهیلات بانکی و آموزش‌های عملیاتی برای شرکت‌های دانش‌بنیان و SMEها.

تنوع‌بخشی به محصولات صادراتی :حرکت از صادرات مواد خام به سمت صادرات محصولات با ارزش افزوده بالا، خصوصا در حوزه دانش‌بنیان و فنی.

به گزارش اکونیوز، نبود چشم‌انداز صادراتی در برنامه تجارت ایران، مهمترین مانع دست‌یابی به رشد پایدار اقتصادی و ثبات ارزی است. بازبینی جدی سیاست‎‌های تجاری و همراه شدن ساختارهای اجرایی با نیازهای جدید، می‌تواند افق صادرات ایران را روشن‌تر کند.