طبق تازه‌ترین نظرسنجی نهادهای مالی اروپایی از جمله بازوی اجرایی اتحادیه اروپا یعنی کمیسیون اروپا، تنها ۱۸ درصد شهروندان این بلوک سواد مالی سطح بالایی از خود نشان داده‌اند. سواد مالی ۶۴ درصد متوسط و ۱۸ درصد نیز پایین برآورد شده است. تنها حدود یک‌چهارم پاسخ‌دهندگان به دست کم چهار سوال از پنج پرسش مرتبط با دانش مالی پاسخ درست دادند.

یورونیوز پس از گفت‌وگو با کارشناسان، تعدادی از اشتباهات مالی ساده را جمع‌آوری کرده است که پرهیز از آنها می‌تواند بهره‌وری مالی را افزایش دهد.

پول نقد بیش از حد نگه ندارید

اندی نیولند، سخنگوی شرکت مدیریت مالی «بلک‌تاور» می‌گوید: نگهداشتن اندکی پول نقد برای مواقع ضروری منطقی است اما بیشتر از آن خیر زیرا پولِ نقدِ خیلی زیاد به مرور زمان ارزش خود را از دست می‌دهد.

نگه داشتن پول در حساب بانکی به جای سرمایه‌گذاری در بورس و اوراق بهادار، بدان معناست که تورم، قدرت خرید شما را تحلیل خواهد برد. به‌ همین دلیل، تحقق اهداف بلندمدت اغلب نیازمند تلفیقی از راهبردهای نقدینگی و سرمایه‌گذاری است.

برنامه‌ریزی بازشستگی را به تعویق نیندازید

نیولند با تاکید بر اینکه سرمایه‌گذاری باید فرصتی برای رشد داشته باشد، اضافه کرد: تاخیر در برنامه‌ریزی برای بازنشستگی به معنای از دست دادن دارایی‌های ارزشمند است. سرمایه‌گذاری‌های اولیه هرچند کوچک، تاثیر به مراتب بیشتری از سرمایه‌گذاری بیشتر اما دیرتر دارند. هرچه برنامه‌ریزی زودتر انجام شود، انعطاف‌پذیری و بازدهی احتمالی بیشتر خواهد بود.

بخشی از این مسئله به علت «بهره مرکب» است؛ بدان معنا که شما نه تنها از پس‌انداز اصلی‌تان سود بیشتری می‌برید، بلکه از سودی که برده‌اید هم سود به دست خواهید آورد.

از تاثیرات مالیات غافل نشوید

مقررات مالیاتی در کشورهای مختلف، متفاوت است و اگر متخصص نباشید، سر درآوردن از آنها می‌تواند گمراه‌کننده باشد!

همچنین، بهره‌مندی از رویکردی پویا نسبت به برنامه‌ریزی مالیاتی شما را قادر می‌سازد تا با پول‌تان بهتر کار کنید زیرا در صورت وجود معافیت‌ مالیاتی‌، می‌توانید بیشترین بهره را از آن ببرید.

به گفته نیولند، وقتی که در خارج از زادگاه‌تان زندگی یا کار می‌کنید، این مسئله پررنگ‌تر خواهد بود.

رتبه اعتباری‌تان را معتبر نگه دارید

این رتبه عدد یا طبقه‌بندی است که اعتبار شما برای استقراض و دریافت وام را نشان می‌دهد و براساس رفتار و سابقه مالی به ویژه نحوه مدیریت قبوض و بدهی‌های قبلی‌تان مشخص می‌شود.

نیولند دراین‌باره گفت: رتبه اعتباری نه تنها روی اخذ وام بلکه بر مسکن، استخدام و بیمه نیز تاثیرگذار است. رفتارهای ساده همچون پرداخت به موقع صورت‌حساب‌ها، کاهش اعتبار غیرضروری و تصحیح اشتباهات می‌تواند تاثیر چشم‌گیری روی رتبه اعتباری شما داشته باشد.

بدون راهبرد سرمایه‌گذاری نکنید!

وقتی که پای خارج کردن پول از حساب پس‌انداز در میان باشد، کارشناسان روی سرمایه‌گذاری هوشمندانه نیز تاکید می‌کنند.

نیولند توضیح داد: با پلتفرم‌ها سرمایه‌گذاری از همیشه راحت‌تر شده است اما پلتفرم جای برنامه‌ریزی را نمی‌گیرد. رفتارهایی مطابق رویه‌ها و الگوهای فراگیر، نکته‌های وایرال‌شده در فضای مجازی یا ترس از زیان، اغلب به نتایج ضعیف منجر می‌شود. سرمایه‌گذاری زمانی بهترین نتیجه می‌دهد که چهارچوب داشته، منسجم و همگام با اهداف بلندمدت باشد.

بودجه‌بندی و ثبت و ارزیابی هزینه‌ها را فراموش نکنید

سباستین فرانک، اقتصاددان حوزه مصرف‌کننده در موسسه ING می‌گوید: بسیاری افراد بر این باورند که بهتر از تصورشان، شرایط مالی خود را درک می‌کنند.

وی به نظرسنجی سال ۲۰۲۲ این موسسه اشاره کرد که نشان می‌دهد نیمی از پاسخ‌دهندگان با جمله «بلدم چطور پولم را مدیریت کنم»، موافق هستند. تنها ۱۶ درصد پاسخ‌دهندگان از هفت کشور اروپایی حاضر در این نظرسنجی، با این جمله موافق نبودند.

فرانک اضافه کرد که با این حال، این افراد در پاسخ به این سوال که برای کنترل امور مالی‌ و دخل و خرج‌شان واقعا چه کاری انجام می‌دهند، عمدتا این جمله را بر زبان آوردند: «از مغزم یا حس ششم خودم استفاده می‌کنم»!

به گفته وی، مصرف‌کنندگان باید برای پرهیز از هزینه‌های بی‌فکر، دخل و خرج‌شان را کنترل کنند. کارت‌های اعتباری در گردش، طرح‌های «الان بخر بعدا پرداخت کن» و تامین مالی با بهره صفر اما با شرط و شروط، «مناطق خطر» هستند زیرا به گفته فرانک، مصرف‌کننده شاید آگاه نباشد که چقدر بدهی بالا آورده است!

با طناب «حسابداری ذهنی» به چاه نیفتید!

فرانک می‌گوید که وقتی پای بودجه‌بندی در میان باشد، مصرف‌کنندگان اغلب از طریق برچسب‌های ذهنی که به پول می‌زنند، تصمیمات غیرمنطقی می‌گیرند در حالی که باید یک قدم عقب رفته و دورنمای کلی را ببینند.

به عبارت دیگر، مردم اغلب بر پایه مولفه‌هایی همچون «محل استفاده» یا «منبع»، رفتاری متفاوت با پول دارند.

وی افزود: تصور کنید که برای تعطیلاتی رویایی که قصد دارید ظرف پنج سال آینده بروید، ۲۵ هزار یورو در حسابی که سود سه درصد به شما پرداخت می‌کند، پس‌انداز کرده‌اید و سپس با وامی پنج ساله و نرخ بهره هفت درصد، یک خودروی ۲۵ هزار دلاری می‌خرید.»

به گفته وی، هوشمندانه‌ترین کار این است که به جای آن وام، پول را برای خرید خودرو از حساب‌تان خارج کنید حتی اگر مجبور شوید از اول برای تعطیلات رویایی‌تان پس‌انداز کنید.

در سرمایه گذاری، تصمیمات احساسی نگیرید

به گفته جِیک باربر، مشاور سرمایه‌گذاری در شرکت خدمات مشاوره‌ای SJB Global، «در هنگام سرمایه‌گذاری، حفظ آرامش و پرهیز از تصمیمات عجولانه نیز حائز اهمیت است.»

وی تاکید کرد: در سال های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۲ میلادی، بسیاری از مشتریان ما می‌گفتند که قصد دارند تا تمام دارایی‌ خود را به پول نقد تبدیل کنند. این بدترین تصمیمی است که می‌توانید بگیرید!

سعی نکنید که بازار را زمان‌بندی(پیش‌بینی) کنید!

باربر می‌گوید که این بدان معنا نیست که مثل یک سرمایه‌گذار ناشی از این سهام به آن سهام بپرید.

وی توضیح داد: زمان‌بندی بازار(پیش‌بینی بازار) حتی برای کسی که به طور تمام‌وقت مشغول آن است، کاری بسیار دشوار محسوب می‌شود. به عنوان فردی بی‌تجربه، بهتر است تک‌سهم نخرید زیرا در این صورت باید زمان مناسب برای خرید و فروش را بدانید و آن را پیش‌بینی کنید. به جای این کار شاخصی جهانی را بخرید که در مقایسه با پیش‌بینی بازار، راهبردی به مراتب ساده‌تر محسوب می‌شود.