این بازدید سه‌روزه در چارچوب پروژه همکاری فنی مشترک فائو و وزارت جهاد کشاورزی با عنوان بهبود تولید و صادرات پسته از طریق استقرار مدیریت یکپارچه محصول انجام شد. در این مأموریت، بنوآ گلاد، مشاور بین‌المللی فائو در توسعه و بهبود آزمایشگاه‌ها نیز حضور داشت.

هدف اصلی این مأموریت، ارزیابی روش‌های نمونه‌برداری و تجزیه‌وتحلیل برای کنترل سطح آفلاتوکسین در پسته‌ها بود؛ موضوعی که با توجه به مقررات جدید اتحادیه اروپا (مقرره 2023/2782) که حداکثر مجاز آلاینده‌ها در مواد غذایی را تعیین می‌کند، اهمیت ویژه‌ای دارد.

هیئت اعزامی فائو از آزمایشگاه‌های سازمان غذا و داروی ایران (وابسته به وزارت بهداشت)، تأسیسات بخش خصوصی از جمله پایانه‌های فرآوری پسته، باغ‌های پایلوت در کرمان و رفسنجان و همچنین پژوهشکده پسته ایران بازدید کرد. در این بازدیدها، نحوه نمونه‌برداری، فرآیندهای آزمایشگاهی و سامانه‌های مدیریت کیفیت در پسته‌های مصرف داخلی و صادراتی مورد بررسی قرار گرفت.

علاوه‌بر ارزیابی‌ها، فائو دو کارگاه آموزشی برگزار کرد. یکی از این کارگاه‌ها به‌طور اختصاصی توسط بنوآ گلاد برای کارشناسان آزمایشگاهی و تجار برگزار شد که در آن بهترین شیوه‌های بین‌المللی در زمینه نمونه‌برداری، شناسایی آفلاتوکسین، کنترل کیفیت نتایج آزمایش و انطباق با الزامات قانونی ارائه شد.

رویداد دیگری نیز با همکاری پژوهشکده پسته برای باغداران، کارشناسان ترویج و متخصصان حوزه کشاورزی از کرمان، رفسنجان، نوق رفسنجان و سیرجان برگزار شد. در این کارگاه، اصول کشاورزی خوب شامل شیوه‌های نوین آبیاری، مدیریت خاک و تغذیه، مدیریت یکپارچه آفات و به‌کارگیری شیوه‌های نوین باغداری آموزش داده شد. هدف از این آموزش‌ها ارتقا مهارت‌های عملی و دانش فنی بهره‌برداران برای تولید پسته‌ای با کیفیت بالا و سالم بود.

کارشناسان در بازدیدهای میدانی و جلسات مشاوره‌ای، روش‌های نمونه‌برداری و تجزیه‌وتحلیل مورد استفاده در آزمایشگاه‌های سازمان غذا و دارو و وزارت جهاد کشاورزی را بررسی کردند و با شناسایی خلاءها، پیشنهادهایی برای ارتقا مستمر در جهت تطابق با استانداردهای جهانی ارائه دادند.

از دیگر محورهای اصلی این مأموریت، تقویت انطباق مقرراتی، ارتقا توان آزمایشگاهی در تشخیص مایکوتوکسین‌ها و تدوین برنامه اقدام فنی بود.

آزمایشگاه‌های سازمان غذا و دارو از ظرفیت‌های فنی قابل‌اطمینان برخوردارند

بنوآ گلاد در این بازدید عنوان کرد که در تمام مراحل تولید، فرآوری، بسته‌بندی و آزمایش پسته پیش از صادرات، با افرادی برخورد داشتم که دانش و تخصص بالایی در تضمین کیفیت مطلوب پسته صادراتی دارند. اطمینان دارم که آزمایشگاه‌های سازمان غذا و دارو از ظرفیت‌های فنی و تخصصی لازم برای ارائه نتایج قابل‌اعتماد در زمینه آفلاتوکسین برخوردارند و می‌توانند از صادرات کشور حمایت کنند. مقررات بین‌المللی ایمنی غذایی همواره در حال تغییر است و ضروری است که با جدیدترین رویه‌های کنترل کیفیت به‌روز بمانیم. این پروژه فائو در همین راستا از جمهوری اسلامی ایران حمایت می‌کند.

فائو با مشارکت فعال بخش دولتی و خصوصی، در تلاش است تا بهترین تجربیات جهانی را منتقل کرده، ظرفیت‌های ملی را تقویت کند و بهبودهای پایداری را در زنجیره ارزش پسته رقم بزند.

این پروژه که از سال 2023 میلادی آغاز شده است، با هدف ارتقا مدیریت یکپارچه و پایدار زنجیره تأمین پسته، افزایش بهره‌وری، کمک به انطباق با الزامات ایمنی غذایی و بهبود دسترسی به بازار طراحی شده است. پرداختن به چالش‌های کیفی و ایمنی این محصول، گامی مؤثر در راستای تاب‌آوری اقتصادی، امنیت تغذیه و غذا، و افزایش رقابت‌پذیری ایران در بازارهای جهانی به شمار می‌رود.