به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران ، بسیاری از افراد هنگام به خواب رفتن، بهویژه وقتی وارد مرحله عمیق خواب میشوند، احساس میکنند که از جایی بلند به پایین سقوط میکنند. این تجربه نه تنها بهعنوان یک حس ترسناک شناخته میشود، بلکه به یک پدیده علمی به نام «تکانهای خواب» مربوط است که بهطور ناگهانی عضلات بدن دچار انقباض میشوند.
تکانهای خواب معمولاً در لحظاتی که فرد در حال به خواب رفتن است یا در مراحل اولیه خواب عمیق قرار دارد، اتفاق میافتند. این تکانها معمولاً همراه با افزایش تپش قلب، تعریق و گاهی ترس از خواب هستند. برخی محققان برای توضیح این پدیده فرضیههایی مطرح کردهاند. یکی از این فرضیهها این است که مغز در هنگام ورود به خواب تصور میکند که فرد در حال مرگ است و برای نجات او، بهطور ناگهانی عضلات بدن را منقبض میکند.
دکترهای مغز و اعصاب معتقدند که این حرکتهای غیرارادی در خواب، آخرین تلاشی است که مغز برای بیدار نگه داشتن فرد و کنترل بدنش انجام میدهد. در برخی مواقع، مغز به اشتباه تصور میکند که بدن هنوز بیدار است و به همین دلیل سیگنالهایی برای فعالسازی عضلات ارسال میکند.
چند عامل میتوانند باعث وقوع این تکانها در خواب شوند. اضطراب، فعالیتهای بدنی سنگین در طول روز، مصرف نوشیدنیهای کافئیندار و الکلی یا حتی مصرف داروهای خاصی مانند مهارکنندههای بازجذب سروتونین (مانند اسسیتالوپرام) میتوانند تعداد این تکانها را افزایش دهند.
خبر خوب این است که تکانهای خواب معمولاً بیخطر هستند و بیشتر افراد در طول زندگی خود حداقل یکبار این پدیده را تجربه کردهاند. پس از بیدار شدن از این تکانها، معمولاً فرد به راحتی به خواب ادامه میدهد. اما برای کسانی که از داروهای ضدافسردگی استفاده میکنند، این تکانها میتوانند به بیخوابی و اضطراب مزمن منجر شوند، بنابراین توصیه میشود که در این موارد با پزشک مشورت شود.
برای کاهش احتمال وقوع این تکانها و حس سقوط، رعایت اصول بهداشت خواب، مانند تنظیم ساعت خواب و استفاده از تکنیکهای آرامسازی قبل از خواب میتواند مؤثر واقع شود.