به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران ، صنعت خودروهای تجاری جهان که شامل طیف وسیعی از خودروهای سنگین و نیمه‌سنگین و سبک می‌شود، در سال ۲۰۲۵ وارد مرحله‌ای حیاتی از تحولات خود خواهد شد. این صنعت که نقش کلیدی در حمل‌ونقل، لجستیک و اقتصاد جهانی ایفا می‌کند، تحت‌تاثیر عوامل متعددی ازجمله تغییرات تکنولوژیکی، سیاست‌های زیست‌محیطی و تحولات سیاسی قرار دارد. با شروع سال ۲۰۲۵ و بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید، پرسش‌های بسیاری درباره آینده این صنعت مطرح است؛ ازجمله این‌که آیا برقی‌سازی، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین روندهای دهه اخیر، با کندی یا حتی توقف مواجه خواهد شد؟ صنعت خودروهای تجاری در سال ۲۰۲۵ و ۲۰۲۶ شاهد ترکیبی از چالش‌ها و فرصت‌ها خواهد بود.

درحالی‌که برقی‌سازی در چین و اروپا با سرعت پیش می‌رود، سیاست‌های جدید در آمریکا ممکن است این روند را در بزرگ‌ترین اقتصاد جهان با کندی مواجه کند. با این‌حال، کاهش هزینه‌های تکنولوژی و نیاز روزافزون به حمل‌ونقل پایدار، تضمین‌کننده ادامه این تحولات است.

پیش‌بینی می‌شود تولید جهانی به رشد خود ادامه دهد و صنعت به سمت تنوع در منابع انرژی، از برق و هیدروژن گرفته تا سوخت‌های زیستی، حرکت کند. در نهایت، موفقیت این صنعت به توانایی کشورها و شرکت‌ها در سازگاری با تغییرات سیاسی و اقتصادی بستگی خواهد داشت. سال ۲۰۲۵، آزمونی بزرگ برای این بخش خواهد بود.

وضعیت کنونی صنعت جهانی خودروهای تجاری

تا پایان سال ۲۰۲۴، صنعت خودروهای تجاری جهان شاهد رشد قابل‌توجهی در برقی‌سازی بوده است. شرکت‌هایی مانند تسلا با کامیون نیمه‌برقی (Semi)، دایملر با مدل‌های الکتریکی فریت‌لاینر و BYD چین با اتوبوس‌ها و کامیون‌های برقی، گام‌های بلندی در این مسیر برداشته‌اند. بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی (IEA)، فروش جهانی خودروهای تجاری برقی در سال ۲۰۲۳ حدود ۳ درصد از کل بازار کامیون‌ها و اتوبوس‌ها را تشکیل داده است.

این رقم اگرچه هنوز اندک است، اما نشان‌دهنده شتاب گرفتن این روند است. در چین به‌عنوان بزرگ‌ترین بازار خودروهای برقی جهان، فروش کامیون‌ها و اتوبوس‌های الکتریکی در سال ۲۰۲۴ به لطف یارانه‌های دولتی بیش‌از ۴۰درصد رشد داشته است. در اروپا نیز، سیاست‌های سختگیرانه کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، خودروسازان را به سمت تولید مدل‌های برقی سوق داده است. با این‌حال، چالش‌هایی مانند هزینه بالای باتری‌ها، کمبود زیرساخت شارژ سری، و نگرانی‌های مربوط به برد عملیاتی این خودروها، همچنان مانع پذیرش گسترده‌تر آن‌ها شده‌اند.

در مقابل، موتورهای احتراق داخلی همچنان بخش اعظم بازار را در اختیار دارند به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه که زیرساخت‌های لازم برای برقی‌سازی هنوز به‌طور کامل توسعه نیافته است.

پیش‌بینی تولید و دستاوردهای صنعت تجاری در سال ۲۰۲۵

برای سال ۲۰۲۵، پیش‌بینی می‌شود تولید جهانی خودروهای تجاری به حدود ۵.۵ تا ۶ میلیون دستگاه برسد که افزایشی حدود ۲ تا ۳درصد نسبت به سال ۲۰۲۴ را نشان می‌دهد. این رشد عمدتا به دلیل بهبود زنجیره تامین قطعات و افزایش تقاضا در بازارهای نوظهور مانند هند و جنوب شرق آسیا خواهد بود. بر اساس گزارش S&P Global Mobility، انتظار می‌رود تولید کامیون‌های متوسط و سنگین در چین به تنهایی بیش از ۱.۵میلیون دستگاه باشد که حدود ۱۰درصد آن‌ها برقی خواهند بود.

در اروپا، تولید خودروهای تجاری الکتریکی احتمالا به ۲۰۰هزار دستگاه نزدیک می‌شود، درحالی‌که ایالات‌متحده ممکن است با تولید حدود ۱۵۰هزار دستگاه برقی، کمی عقب‌تر بماند. یکی از دستاوردهای بزرگ این صنعت در سال ۲۰۲۵، کاهش هزینه باتری‌ها به زیر ۱۰۰دلار خواهد بود.

این کاهش که نتیجه پیشرفت در تکنولوژی باتری‌های حالت جامد و افزایش تولید است، می‌تواند قیمت خودروهای تجاری برقی را رقابتی‌تر کند. همچنین، انتظار می‌رود شرکت‌هایی مانند ولوو و اسکانیا با معرفی مدل‌های جدید با برد بیش از ۵۰۰ کیلومتر، بخشی از نگرانی‌های مربوط به مسافت را در بخش باتری، برطرف کنند. در زمینه زیرساخت، پروژه‌های شارژ سریع در آمریکا و برنامه‌های مشابه در اروپا، شبکه‌ای از ایستگاه‌های شارژ با توان ۲ مگاوات را برای کامیون‌های سنگین فراهم خواهند کرد.

حرکت صنعت به سمت برقی‌سازی یا تداوم سوخت‌های فسیلی؟

جهت‌گیری صنعت خودروهای تجاری در سال ۲۰۲۵ به شدت تحت‌تاثیر سیاست‌های منطقه‌ای خواهد بود. در چین، با ادامه یارانه‌ها و برنامه‌های دولت برای کاهش آلودگی هوا، برقی‌سازی همچنان شتاب خواهد گرفت. پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال ۲۰۲۵، بیش‌از ۳۰درصد کامیون‌های متوسط و ۱۰درصد کامیون‌های سنگین در این کشور برقی شوند.

در اروپا، مقررات جدید اتحادیه اروپا که از سال ۲۰۲۵ اجرایی می‌شود، خودروسازان را ملزم به کاهش ۱۵درصدی انتشار CO۲ نسبت به سطوح ۲۰۲۱ می‌کند. این امر به افزایش تولید مدل‌های برقی و هیدروژنی منتج خواهد شد. اما در ایالات متحده، بازگشت دونالد ترامپ به قدرت می‌تواند معادلات را تغییر دهد. ترامپ در کارزار انتخاباتی خود، بارها از سیاست‌های برقی‌سازی انتقاد کرده و آن را «فریب سبز» خوانده است.

او وعده داده است که مقررات سخت‌گیرانه زیست‌محیطی را لغو کرده و مشوق‌های فدرال، مانند اعتبار مالیاتی ۷۵۰۰دلاری برای خودروهای برقی را حذف کند یا کاهش دهد. این سیاست‌ها می‌تواند انگیزه خودروسازان آمریکایی برای سرمایه‌گذاری در برقی‌سازی را کاهش دهد و تمرکز را به سمت تولید کامیون‌های با سوخت فسیلی یا هیبریدی سوق دهد. با این‌حال، ایالت‌هایی مانند کالیفرنیا که استانداردهای سخت‌گیرانه خود را حفظ کرده‌اند، ممکن است به‌عنوان مراکز مقاومت در برابر این تغییرات عمل کنند و برقی‌سازی را در سطح محلی پیش ببرند.