رشد 120 درصدی تجارت ایران و اوراسیا پس از توافق تجارت ترجیحی

وی در مورد بحث تجارت آزاد با کشورهای اوراسیا گفت: در سال 1394 پیشنهاد این موضوع روی میز قرار گرفت. می‌خواهم اشاره کنم که چقدر موافقت نامه‌های تجارت آزاد می‌توانند زمانبر باشند و موضوع پیچیده‌ای است. وقتی در سال 94 این موضوع مطرح شد، بین ایران و 5 کشور عضو اتحادیه اوراسیا که شامل روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، ارمنستان و بلاروس هستند، این موضوع تا سال 1398 طول کشید تا ما به یک موافقت نامه موقت تجارت ترجیحی رسیدیم. یعنی دو طرف تصمیم گرفتند روی 800 قلم کالا، این کار را به صورت آزمایشی شروع کنند، تجارت ترجیحی، محدود روی 800 قلم کالا، نتایج آن نتایج خیلی خوبی بود، در طول 5 سالی که از 98 تا 1403 داشتیم، آن 800 قلم کالا 120 درصد رشد صادرات در آنها داشتیم به کشور‌های عضو اتحادیه اوراسیا. یعنی بیش از 2 و 2 دهم برابر شدند صادرات ما که از 385 میلیون دلار در آن 800 قلم رسیدیم به 811 میلیون دلار در سال گذشته.

اجرای توافق تجارت آزاد با کشورهای اوراسیا از اواسط اردیبهشت

معاون وزیر صمت با اشاره به اینکه وقتی که این توافقنامه تجارت ترجیحی اینطور مطلوب بود، ما وارد مذاکره در مورد تجارت آزاد شدیم، گفت: این مذاکراتی که در سازمان توسعه تجارت شروع شد، 2 سال و نیم مذاکره تجارت آزاد طول کشید تا در دیماه 1402، موافقت نامه تجارت آزاد امضا شد. 1402 دیماه موافقت نامه به امضای 5 کشور و ایران رسید. بعد از اینکه امضا می‌شود، فرآیند تصویب آن در مجالس آنها تقریباً تا دو سه ماه پیش تکمیل شد، برای ما یک مقدار بیشتر طول کشید و به اینجا رسید.

موافقت نامه ها، چون باید حتماً در مجالس تصویب می‌شد. طول کشید تا هم مجلس تایید کند و هم شورای نگهبان، و روز سیزده اسفند نهایی شد و دکتر قالیباف آن را ابلاغ کردند برای اجرا. 2 ماه زمان گذشته برای این که مقدمات اجرایی کار فراهم شود، تقریبا از اواسط اردیبهشت، این 2 ماه تمام خواهد شد و موافقت نامه آماده اجرا خواهد شد. وقتی موافقت نامه اجرا شود، 87 درصد کالا‌های ما تعرفه گمرکی شان صفر خواهد شد.

وی تاکید کرد: این توافق نه فقط کالاهای اساسی بلکه اکثرا کالا‌ها را در برمی گیرد و 13 درصد دیگر تعرفه‌هایی است که خیلی مورد استفاده نیست و تولید کننده و صادر کننده آن‌ها نیستیم و خیلی انگیزه‌ای نداشتیم که آن‌ها را در توافق نامه بگنجانیم. تقریبا می‌توانم بگویم که اصلی ها، همه بخش‌های تولیدی ما جزء معدود استثنا‌هایی که روی تولید آن حساسیت داشتیم داخل آن قرار می‌گیرد. این توافق نامه که در 1 فصل و 245 صفحه است، توافق نامه بسیار مفصلی است و کتاب راهنمای تجارت با اوراسیا را آماده کردیم که هم ترجمه فارسی موافقتنامه و بخش‌هایی است برای راهنمایی بخش خصوصی که چکار باید بکنند که این را به زودی منتشر می‌کنیم. قبل از این که این 2 ماه تمام شد کتاب منتشر می‌شود به صورت فیزیکی و هم الکترونیکی.

هدف‌گذاری برای رشد دو برابری تجارت با اوراسیا

دهنوی در خصوص این موضوع که پس از اجرایی شدن تعرفه ترجیحی در سال 1398، تجارت با کشورهای هدف حدود 120 درصد رشد داشته و اکنون چه پیش‌بینی‌ای از افزایش تجارت با این کشورها وجود دارد، اظهار داشت: هدفی فراتر از این میزان نیز قابل دستیابی است. این رشد 120 درصدی بر اساس 800 قلم کالای ترجیحی حاصل شده است، اما در مجموع، تجارت بیش از این مقدار توسعه یافته و برخی کالاهای اساسی از این کشورها تأمین می‌شود. در چند سال آینده، رشد دو برابری محقق نخواهد شد، اما کاملاً می‌توان آن را هدف‌گذاری کرده و دنبال نمود. در این موافقت‌نامه، علاوه بر اینکه تعرفه‌ها به صفر می‌رسد، پیش‌بینی شده است که موانع نیز برطرف شوند.

وی افزود: گاهی برخی کشورها تعرفه را صفر می‌کنند، اما موانع غیرتعرفه‌ای ایجاد می‌نمایند؛ برای مثال، از ورود کالای شما جلوگیری کنند، سهمیه‌بندی اعمال کنند یا به عناوین دیگری مانند مالیات، عوارض، عوارض آلایندگی یا موارد مشابه، وجهی دریافت کنند که اثر آن مشابه تعرفه باشد. این موانع نیز باید حذف گردد. در نتیجه، تجارت به‌طور چشمگیری تسهیل خواهد شد. آن 11 فصلی که پیش‌تر ذکر کردم، موضوعات بسیار متنوعی را در بر می‌گیرد؛ از جمله تبادل اطلاعات تجاری، اطلاع‌رسانی متقابل، استانداردسازی، اقدامات بهداشتی، قرنطینه، مسائل مربوط به بهداشت، همکاری‌های گمرکی و بسیاری مسائل دیگر، حتی موضوعات مرتبط با حمل‌ونقل و ترانزیت، که همگی در این موافقت‌نامه مورد توجه قرار گرفته است.