بعد از لغو توقف واردات خودرو، سازمان حمایت، مرجع تعیین قیمت خودروهای وارداتی اعلام شد.با این حال با حذف برخی دخالت‌های دولت، انتظار می‌رود بازار وارداتی‌ها در سال آینده رقابتی‌تر باشد.

آزادسازی واردات خودرو در آستانه ورود به‌سال چهارم است؛ این در شرایطی است که گفته می‌شود سیاستگزار تصمیم گرفته از سال آینده قیمت‌گذاری و فروش خودروهای وارداتی را به‌واردکنندگان بسپارد. یک منبع آگاه با بیان این‌که به احتمال زیاد، سامانه یکپارچه تخصیص خودروهای وارداتی سال آینده حذف خواهد شد، می‌افزاید: «با حذف این سامانه، زمان و مدل فروش خودروهای وارداتی برعهده واردکنندگان خواهد بود و آن‌ها خود تعیین می‌کنند چه تعداد خودرو را چه زمانی و با چه شرایطی بفروشند.»

این منبع آگاه با بیان این‌که گام بعدی سیاستگزار در اصلاح بازار خودروهای وارداتی، واگذاری قیمت‌گذاری به‌واردکنندگان است، تاکید می‌کند: «مدت‌هاست سیاستگزار تصمیم به‌کناره‌گیری از بحث قیمت‌گذاری خودروهای وارداتی گرفته و بنا دارد مراحل تعیین قیمت را از سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان به‌شرکت‌های واردکننده منتقل کند.»

به‌گفته وی، طبق هدف‌گذاری انجام‌شده، از مقطعی به‌بعد در سال آینده، واردکنندگان خود، قیمت محصولاتشان را تعیین خواهند کرد؛ بنابراین فروش و قیمت خودروهای خارجی به‌حالت سنتی باز خواهد گشت. اظهارات این منبع آگاه در شرایطی است که با وجود گذشت حدود ۳ سال از لغو ممنوعیت واردات خودرو، قیمت‌گذاری و فروش خودروهای وارداتی، خارج از ید واردکنندگان است.

وقتی در اردیبهشت ۱۴۰۱ شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا رای به آزادی واردات خودرو داد، تصور اولیه این بود که فضای قبل از ممنوعیت واردات (پیش از اردیبهشت ۹۷) تکرار خواهد شد. در آن فضا، واردکنندگان در قیمت‌گذاری و مدل فروش محصولاتشان آزادی عمل داشتند؛ به‌نحوی که خود تعیین می‌کردند چه محصولی را به چه قیمتی و با چه شرایطی بفروشند. در واقع سیاستگزار تنها در مسائل کلی مانند تعیین تعرفه یا در نظر گرفتن یک‌سری محدودیت‌ها برای واردات (این‌که مثلا از چه کشوری یا با چه حجم موتوری وارد نشود) دخالت می‌کرد.

در چنین فضایی، کمتر کسی خبر داشت که بین عرضه‌کننده و مصرف‌کننده خودروهای وارداتی چه می‌گذرد؛ زیرا دو طرف با کمترین حاشیه معامله می‌کردند. به‌تعبیری مکانیزم عرضه و تقاضا، قیمت و تعهدات دو طرف را تعیین می‌کرد. اما پس از آزادسازی واردات خودرو در سال ۱۴۰۱ سیاستگزار احتمالا با این نیت که واردکنندگان زیاده‌خواهی نکنند و با توجه به تشنگی بازار (ناشی از ممنوعیت ۴‌ساله) قیمت‌های نجومی روی محصولاتشان نگذارند، قیمت‌گذاری را به‌سازمان حمایت مصرف‌کننده و تولیدکننده سپرد.

این اتفاق درحالی رخ داد که سیاستگزار پیش‌تر سیاست قیمت‌گذاری دستوری را درمورد خودروهای داخلی به‌کار گرفته و به‌نتایج منفی آن واقف بود. در کنار قیمت، سیاستگزار حق فروش وارداتی‌ها را نیز از واردکنندگان سلب و آن‌ها را ملزم کرد در زمان و مکانی واحد و هم‌زمان با یکدیگر خودروهای خود را عرضه کنند.

هرچند به‌نظر می‌رسد سیاستگزار با سلب اختیار قیمت و فروش از واردکنندگان خودرو دنبال نظارت سفت و سخت بر عرضه و کنترل قیمت به‌نفع مصرف‌کنندگان واقعی است، اما این مدل تبعات منفی خاص خود را به‌دنبال داشته که شاید مهم‌ترین آن، رقابت بسیار اندک در بازار خودروهای وارداتی (پس از آزادسازی) است.

خودروهای وارداتی‌ روی ریل ریزش قیمت

خودروهای داخلی در آخرین روز هفته گذشته رشد بهای یک تا ۲۷ میلیون‌تومانی و افت قیمت یک تا ۱۰ میلیون‌تومانی را تجربه کردند. جایی که ساینا S اتومات (۱۴۰۳) با ۲۷ میلیون‌تومان افزایش ۶۵۷ میلیون‌تومان و تارا اتومات V۲ (۱۴۰۳) با ۱۰ میلیون‌تومان افزایش یک‌میلیارد و ۵ میلیون‌تومان اعلام قیمت شدند. از طرفی ارزش دنا پلاس توربو (۱۴۰۳) با ۱۰ میلیون‌تومان کاهش به یک‌میلیارد و ۲۸ میلیون‌تومان، سورن پلاس دوگانه (۱۴۰۳) با ۷ میلیون‌تومان کاهش به ۸۳۹ میلیون‌تومان، تارا اتومات V۴ (۱۴۰۳) با ۶ میلیون‌تومان کاهش به یک‌میلیارد و ۷۲ میلیون‌تومان و پارس سال سفارشی ELX (دریچه‌برقی) (۱۴۰۳) با ۵ میلیون‌تومان کاهش به ۸۸۰ میلیون‌تومان رسید.

در میان خودروهای مونتاژی نیز شاهد افت بهای ۵ تا ۴۰ میلیون‌تومانی و رشد قیمت ۳۰ و ۷۰ میلیون‌تومانی بودیم. جایی که فیدلیتی پرستیژ ۷ نفره (۱۴۰۳) با ۴۰ میلیون‌تومان کاهش ۲ ‌میلیارد و ۸۰۰ میلیون‌تومان، دیگنیتی پرستیژ (۱۴۰۳) با ۲۰ میلیون‌تومان کاهش ۲ ‌میلیارد و ۴۵۰ میلیون‌تومان و لاماری ایما (۱۴۰۳) با ۱۵ میلیون‌تومان کاهش ۲ ‌میلیارد و ۱۱۰ میلیون‌تومان اعلام قیمت شدند. از طرفی فیدلیتی پرستیژ ۵ نفره (۱۴۰۳) با ۷۰ میلیون‌تومان افزایش ۲ ‌میلیارد و ۷۰۰ میلیون‌تومان و اکستریم VX (۲۰۲۳) با ۳۰ میلیون‌تومان افزایش ۴ ‌میلیارد و ۴۵۰ میلیون‌تومان ارزش‌گذاری شدند.

در گروه خودروهای وارداتی نیز شاهد کاهش و افزایش بهای ۵۰ میلیون‌تومانی بودیم. جایی که قیمت هیوندای کونا (۲۰۲۴) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش به ۴ ‌میلیارد و ۲۰۰ میلیون‌تومان، هیوندای اکسنت (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش به ۲ میلیارد و ۳۰۰ میلیون‌تومان، کیا K۵ توربو (۲۰۲۴) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش به ۵ میلیارد و ۳۵۰ میلیون‌تومان، نیسان ترا ۲۰۰۰ سی‌سی توربو (۲۰۲۴) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش به ۴ میلیارد و ۲۵۰ میلیون‌تومان، نیسان سیلفی E-Power مکس ادیشن (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش به ۳ میلیارد و ۷۰۰ میلیون‌تومان، نیسان سیلفی E-Power پلاس (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش به ۳ میلیارد و ۲۰۰ میلیون‌تومان و هوندا سیتی (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش به ۳ میلیارد و ۲۰۰ میلیون‌تومان رسید. از طرفی هیوندای الانترا (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیون‌تومان افزایش ۲ میلیارد و ۸۵۰ میلیون‌تومان ارزش‌گذاری شد.