به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه پس از بازگشت از سفرهای خود به مالزی، اندونزی و پاکستان، به سوالات خبرنگاران در هواپیما پاسخ داد.

اردوغان از میزبانی سه کشور مزبور قدردانی و اعلام کرد که در فاصله هزاران کیلومتری ترکیه، صدها میلیون نفر از مردمان این سه کشور، با ترکیه پیوند عاطفی دارند.

وی نتوانست شور و هیجان خود در مورد گفتمان اتصال تاریخی با امپراتوری عثمانی را پنهان کند و درباره این موضوع گفت: «در این سه کشور، مداوماً به ما می‌گفتند، ما شما را به عنوان تداوم امپراتوری عثمانی می‌بینیم. این سخنان، برای ما بسیار پرشور و عاطفی است. می‌خواهم بگویم در خارج ما را چنین می‌شناسند. ولی مشکل اینجاست که خودمان به اندازه کافی، توانمندی هایمان را نمی‌شناسیم. بگذارید خیلی واضح بگویم، میراث گرانبهای نیاکان ما مهمترین ثروت ماست. همه تعریف و تحسین‌هایی که دریافت می‌کنیم از میراث عثمانی است. اگر میراث بزرگ آنها نبود، این لطف و تعارفات برای ما انجام نمی‌شد. این تعارف‌ها از میراثی که اجدادمان برای ما به جا گذاشته‌اند سرچشمه می‌گیرد. با افزایش نفوذ ترکیه، علاقه به ما در هر دو جهان شرق و غرب در حال افزایش است و به همان سرعت افزایش خواهد یافت. برادران و خواهران ما بسیار خوشحال هستند که ترکیه هم در منطقه و هم در جهان حرفی برای گفتن دارد. ما در حال ساختن یک پل بسیار محکم از قلب‌ها بین دو تمدن مختلف، دو جهان متفاوت هستیم. نیاکان ما فرهنگ و خرد آسیایی را به داخل اروپا بردند و سرزمین‌های ما را ساختند. نباید بگذاریم میراث آنها بر زمین بماند».

 رییس جمهور ترکیه در سفر به سه کشور پرجمعیت آسیایی، به مقامات کشورهای میزبان خودروی برقی تولیدی ترکیه را اهدا کرد و دریافت دکترای افتخاری از دانشگاه مالزی را مایه مباهات دانست.

اردوغان در سفر به مالزی، اندونزی و پاکستان به دنبال همکاری‌های گسترده در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و دفاعی بود. حالا می‌توان با نگاهی به کارنامه سفر او، بخشی از احتمال میزان موفقیت در تحقق اهداف را ارزیابی کرد.

ترکیه و مالزی

اردوغان اعلام کرده که مالزی و اندونزی به عنوان دو کشور مهم اتحادیه آسیایی آ.سه.آن برای ترکیه اهمیت بالایی دارند و تیم اقتصادی دولت او، به دنبال اجرای تصمیماتی است که توسعه روابط اقتصادی با این دو کشور را در میان مدت، ممکن کند.

وی درباره اهمیت توسعه روابط ترکیه و کشورهای آسیایی گفته است: «در دوره‌ای که سلطه غرب در حال کاهش است و آسیا وزن استراتژیک خود را افزایش می‌دهد، چشم‌انداز آسیایی ترکیه نیز اهمیت پیدا می‌کند. ما هر روز با تقویت روابط خود با کشورهای مسلمان در آسیا در تلاش هستیم تا روابط اقتصادی، اجتماعی و سیاسی خود را تقویت کنیم.»

مالزی به عنوان ایستگاه نخست گشت آسیایی اردوغان اهمیت ویژه ای داشت. چرا که از دوران ماهاتیر محمد نیز، تلاش هایی برای توسعه روابط آنکارا – کوالالامپور، صورت گرفته بود ولی هنوز هم حجم مبادلات تجاری، در سطح بالایی نیست.

اردوغان در سال 2022 میلادی، با انور ابراهیم نخست وزیر مالزی توافق کرده بود که مشارکت استراتژیک سیاسی و اقتصادی در یک کمیته مشترک راهبری شود. قبل از آن هم در سال 2014 میلادی، هدف طلایی در مبادلات تجاری 5 میلیارد دلار در سال بود و در سفر اخیر، هدف گذاری 10 میلیارد دلاری مورد توافق قرار گرفت که البته در مقایسه با قدرت اقتصادی و پتانسیل های مالزی، رقم بالایی نیست.

ترکیه و اقتصاد بزرگ اندونزی
اندونزی به عنوان پرجمعیت‌ترین کشور جهان اسلام، دومین مقصد سفر آسیایی اردوغان بود. تحلیلگران اقتصادی ترکیه بر این باورند که تجار، صادرکنندگان و پیمانکاران ترک، هنوز هم نتوانسته‌اند از بازار عظیم اندونزی سهم چندانی به دست بیاورند. آن هم در شرایطی که اقتصاد اندونزی به رقم کلان 1.5 تریلیون دلار رسیده و در 10 سال آینده یکی از بزرگترین اقتصادهای جهان خواهد بود.

اردوغان درباره اندونزی گفته است: «دیدار ما همزمان با هفتاد و پنجمین سالگرد روابط دیپلماتیک دو کشور بود. ما می‌خواهیم به نیازهای زیرساختی اندونزی کمک کنیم و در زمینه تولید مشترک در بخش‌هایی مانند صنعت دفاعی همکاری خود را توسعه دهیم. ما 12 یادداشت تفاهم امضا کردیم و تصمیم گرفتیم به زودی کمیته مشترک همکاری‌های صنعتی را تشکیل دهیم. ما یک بیانیه مشترک جامع در راستای تقویت روح روابط استثنایی خود تدوین کردیم. تصمیم گرفتیم یک کمیته دائمی مشترک، صرفاً برای تقویت بیشتر سازوکار شورا به ویژه از نظر دفاعی، امنیتی و اطلاعاتی ایجاد کنیم».

 بر اساس توضیحات مفصل بخش اطلاع رسانی نهاد ریاست جمهوری ترکیه، تقویت روابط مردمی بین ترکیه و اندونزی از طریق آموزش، برنامه‌های بورسیه تحصیلی، یادگیری زبان، تبادل فرهنگی و گردشگری، زیرساخت‌های استراتژیک و سرمایه گذاری‌های دفاعی، مشارکت‌های استراتژیک و سیاسی - امنیتی و همچنین همکاری در مجامع منطقه‌ای و جهانی، مهمترین نمونه‌ها از مشارکت راهبردی بین دو کشور خواهد بود. 

حجم مبادلات تجاری بین ترکیه و اندونزی هم تعریف چندانی ندارد و این دو کشور، در نهایت خوشبینی نهایتاً توانسته‌اند دستیابی به هدف تجاری دوجانبه 10 میلیارد دلاری را به عنوان هدف نهایی ثبت کنند.

قرار است در سال 2026 میلادی، با یک توافقنامه تجاری ترجیحی محدود بین دو کشور، زمینه برای افزایش مبادلات فراهم شود. ترکیه مایل است در برنامه‌های توسعه اندونزی به ویژه ابتکار ارائه 3 میلیون واحد مسکونی ارزان قیمت در سال برای خانواده‌های کم درآمد با ظرفیت تجاری بخش پیمانکاری ترکیه مشارکت کند.

ترکیه و اندونزی همچنین بر اهمیت راهبردی همکاری در حوزه صنایع دفاعی، تقویت دفاع ملی، افزایش استقلال راهبردی و کمک به صلح و ثبات جهانی تاکید کردند.

روسای جمهور ترکیه و اندونزی توافق کرده‌اند که فرصت‌های همکاری متقابل در زمینه آموزش و پرورش دانشجویان و افسران اندونزیایی به ویژه در زمینه‌های کلیدی مانند امنیت سایبری، اطلاعات و مبارزه با تروریسم در نهادهای دفاعی ترکیه و توسعه ظرفیت منابع انسانی نیز باید در اولویت قرار گیرد و برخی از شرکت‌های صنایع دفاعی ترکیه در اندونزی، دفتر نمایندگی و کارگاه تولید داشته باشند. 

پرابوو سوبیانتو رئیس‌جمهور اندونزی، اظهار تمایل کرده که نمایشگاه مشهور صنایع دفاعی و هوایی «تکنوفست ترکیه» که هر سال توسط سلجوق بیرقدار داماد اردوغان و طراح و تولید کننده پهپادهای بایکار برگزار می‌شود، سال آینده در حومه پایتخت اندونزی برگزار شود.

سوبیانتو در ارتباط با همکاری در زمینه صنایع دفاعی، گفته است: «ما با شرکت‌های دفاعی برجسته ترکیه مانند روکتسان، آسلسان، بایکار و هاولسان همکاری کرده‌ایم و تمایل داریم در برنامه‌های جاری خود با ترکیه در ابعاد گسترده‌تری همکاری کنیم». 

همچنین در بخش انرژی و معدن، سرمایه گذاری و همکاری رسانه، چند تفاهم نامه بین اندونزی و ترکیه امضا شد.

پاکستان، ایستگاه آخر
در سفر رجب طیب اردوغان به پاکستان و دیدار او با شهباز شریف نخست‌وزیر این کشور، هفتمین نشست شورای همکاری‌های راهبردی سطح عالی برگزار شد و طرفین، یک بیانیه مشترک تحت عنوان «تعمیق، تنوع‌ بخشی و نهادینه‌سازی مشارکت راهبردی» امضا کردند.  

پس از امضای بیانیه مشترک، 24 سند و یادداشت تفاهم همکاری در زمینه‌های مختلف بین آنکارا و اسلام‌آباد به امضا رسید. این اسناد شامل پروتکل‌های متنوعی از جمله «پروتکل مربوط به تبادل پرسنل نظامی و غیرنظامی برای اهداف اجتماعی و فرهنگی»، «یادداشت تفاهم همکاری در زمینه جنگ الکترونیک نیروی هوایی» و «پروتکل همکاری و آموزش در حوزه بهداشت نظامی» بود که به امضای یاشار گولر وزیر دفاع ترکیه و خواجه محمد آصف، وزیر دفاع پاکستان رسید.

همچنین آلپ ارسلان بیرقدار وزیر انرژی و منابع طبیعی ترکیه و سردار اویس احمد خان لغاری، وزیر انرژی پاکستان، اسنادی نظیر «پروتکل اصلاح موافقت‌نامه همکاری در زمینه هیدروکربن‌ها» و «یادداشت تفاهم همکاری در زمینه تحول انرژی» را امضا کردند.

در همین حال، عمر بولات، وزیر بازرگانی ترکیه و جام کمال خان، وزیر بازرگانی پاکستان، «بیانیه مشترک درباره بهبود موافقت‌نامه تجارت کالا» و «یادداشت تفاهم در مورد دیجیتالی‌ سازی تأیید گواهی‌های مبدأ» را به امضا رساندند.

از دیگر توافق‌نامه‌ها می‌توان به همکاری در زمینه آب و تولید بذر اشاره کرد. در مجموع، همکاری بین ترکیه و پاکستان در حوزه‌های هواشناسی، فناوری نساجی، همکاری بین بانک‌های دو کشور، تجارت حلال، روابط عمومی و رسانه، امور فرهنگی، بهداشت، دریایی، هوافضا و صنایع دفاعی افزایش می‌یابد. اما رقم سرمایه گذاری‌ها هنوز هم در سطح بالایی نیست و آتیلا دمیر یرلی‌ کایا رئیس شورای بازرگانی ترکیه و پاکستان اعلام کرده که هدف حجم تجارت دوجانبه 5 میلیارد دلار است.

در همین حال، کل سرمایه گذاری تجار و پیمانکاران ترکیه‌ای در پاکستان، نهایتاً به 1 میلیارد دلار رسیده است. 

یرلی‌کایا اعلام کرده که ترکیه و پاکستان سالهاست روابط برادرانه و چشم اندازی برای رفاه، ثبات و همکاری اقتصادی مشترک دارند و مجامع تجاری، شبکه‌سازی و میزگردهای ترکیه و پاکستان به عنوان بسترهای ارزشمندی برای ارتقای همکاری‌های اقتصادی بین دو کشور فعال شده‌اند.

این مقام اقتصادی ترکیه اعلام کرده که به دنبال متقاعد کردن شرکت‌های ترکیه‌ای است تا بدانند که پاکستان فقط یک بازار نیست، بلکه یک شریک استراتژیک برای رشد بلندمدت است و آینده روابط اقتصادی ترکیه و پاکستان امیدوارکننده به نظر می‌رسد و لازم است ظرفیت بخش‌هایی مانند زیرساخت‌ها، معدن، انرژی، دفاع و کشاورزی با شتاب فزاینده به کار گرفته شوند.

در پایان باید گفت: ترکیه به دنبال آن است تا با حمایت اندونزی و مالزی، در آ.سه.آن جایگاهی برای خود دست و پا کند و با پاکستان نیز روابط خود را توسعه دهد. اما شواهد موجود نشان داده که همکاری بین ترکیه و این سه کشور، غالباً در زمینه دفاعی و امنیتی پیش می رود.

انتهای پیام/