«خوشنمک»؛ یک جوکر تلویزیونی بدون سلبریتی!
اقتصاد ایران: فصل دوم «خوشنمک» در آستانه تغییر قواعد کمدی است! آیا این برنامه میتواند خندهها را به تلویزیون بازگرداند یا به سرنوشت دیگر کمدیها دچار خواهد شد؟
ساخت یک برنامه یا سریال کمدی بهمراتب دشوارتر از دیگر ژانرهای نمایشی است. در شبکه نمایش خانگی نیز بسیاری از چهرهها نتوانستهاند موفقیتی مشابه تلویزیون کسب کنند.
هرچند رضا عطاران و مهران مدیری همچنان با سریالهای خود عنوان چهرههای پربیننده طنز در تلویزیون را به خود اختصاص میدهند، اما این دو نتوانستهاند موفقیتهای تلویزیونی خود را در نمایش خانگی تکرار کنند. مهران مدیری با برنامه «دورهمی» در تلویزیون توجه بیشتری جلب کرده است تا با «اسکار» در نمایش خانگی.
احسان علیخانی با برنامه «جوکر» تنها فردی است که این روزها در صدر برنامههای کمدی قرار دارد اما با برخی از شوخیهای دمدستی و گاهی «اروتیک» در بحث «خنده حلال» خصوصاً در بخش آقایانِ خود نتوانست جایگاه محتوایی را به خودش اختصاص دهد. امیدواریم این برنامه به سمت شوخیهای سخیف و اروتیک نرود.
با این حال، «جوکر» با استفاده از سلبریتیها خود را بهخوبی مطرح کرده است، در حالی که «خوشنمک» در تلاش است تا بدون سلبریتیها مخاطبان را بخنداند. موفقیت آن در این زمینه جای بحث و گفتوگو دارد.
نکته قابل توجه این است که این برنامه توانسته با ایجاد نشاط و سرگرمی، روند رو به رشدی را تجربه کند و بدون استفاده از شوخیهای سطحی (خنده حلال) از فصل نخست خود پیشی بگیرد.
«خوشنمک» با استفاده از «نقد اجتماعی»، «دکور گرم و صمیمی» و بخشهای جذاب و خلاقانه، به سمت مشارکت مخاطب حرکت کرده است. به نظر میرسد توجه سازندگان به نوآوری و تشکیل اتاق فکر خلاق به این روند کمک کرده است. در فصل نخست، مشارکت شرکتکنندگان چندان دیده نمیشد، اما در این فصل بیشتر به کار آمده و سازندگان «خوشنمک» از موسیقیهای جذاب بهرهبرداری کردهاند.
اکنون نمیتوان گفت «خوشنمک» بیمزه یا غیرخندهدار است. عباراتی که در فصل نخست بهوفور شنیده میشد، با توجه به انتظارات سرگرمکنندگی و نشاط، میتواند این برنامه را در صف برنامههای رو به رشد شبکه نسیم قرار دهد. با این حال، مخاطبان نمیتوانند انتظاراتی را که از «جوکر» دارند، در «خوشنمک» بیابند. هرچند «جوکر» به سلبریتیها متکی است، «خوشنمک» با خلاقیت و نوآوری صرف میتواند مخاطبان را با خود همراه کند.
در شرایطی که خنداندن مردم از گذشته سختتر شده، استفاده درست از موقعیتسازی در کمدی و شوخیهای به موقع میتواند جریان خلاقانهای را بر کمدیهای سخیف حاکم کند. امید است که این نوع کمدیهای خلاق، ذائقههای نادرست را جایگزین کنند. ذائقههایی که بهواسطه کمدیهای مبتذل، به پرفروشترین فیلمهای سینمای ایران تبدیل شدهاند. شاید در آینده، مخاطبان با حمایت از طنزهای خلاقانهتر، به محتواهای صحیح و خانوادگی روی بیاورند.
در نهایت، خنداندن یکی از سختترین کارها در تولیدات نمایشی و رسانهای است. برعکس تصور عمومی، کمدی و کمدینها کار بسیار پیچیدهتری نسبت به سایر ژانرها دارند. به همین دلیل، تنها تعداد انگشتشماری در این عرصه به جاودانگی میرسند.
اگر «خوشنمک» با قدرت و توجه به موقعیتسازی در کمدی ادامه دهد، میتواند در مسیر ماندگاری قرار بگیرد وگرنه به زمره برنامههایی خواهد پیوست که میآیند و میروند و در ذهن مخاطب جایی نخواهند داشت. این برنامه با ایده "ایجاد فضایی کمدی برای مخاطب به وسیله خود او" سعی در اجرای همین سیاست دارد. خوشبختانه «خوشنمک» برخلاف برخی از برنامههای طنز امروزی، از محتوای کمدی اینستاگرامی پیروی نمیکند.
البته سازندگان «خوشنمک» باید از هر گونه کمدی یا جوکهای اینستاگرامی دوری کنند و بر محتوای سالم و خندههای امن تمرکز کنند. به همین دلیل، مقایسه این برنامه با «جوکر» در ابتدای راه منطقی به نظر میرسد، چراکه در این رقابت، هر کسی که تماشاچیان را بیشتر بخنداند، به مرحله بعدی میرود و آنهایی که موفق نمیشوند، مانند «خوشنمک» انتخاب خواهند شد.
عدم حضور سلبریتیها یکی از ویژگیهای بارز «خوشنمک» است و شرکتکنندگان آن از نقاط مختلف کشور انتخاب شدهاند. این موضوع نشاندهنده توجه عوامل برنامه به تنوع و نگاه بومی به حضور علاقهمندان است.