به گزارش خبرگزاری اقتصادایران ، دو تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به نقش دو محرک اصلی در وضعیت بورس در گفت و گو با دنیای اقتصاد، P/E و کف و سقف شاخص را تا پایان سال‌ پیش بینی کردند.

آغاز تغییر رویه در آینده نزدیک

سلمان نصیرزاده: برآیند تحلیل فعالان این است بازار پایین جدی ندارد که از یک طرف می‌تواند اعتماد نسبی به سرمایه‌گذاران بدهد اصلاح جدی پیش‌روی بازار نیست. از طرف دیگر هنوز متغیرهای رشد قابل‌توجهی به بازار مخابره نشده ولی برخی ظرفیت ها وجود دارد.

در مقطع فعلی گزارش‌های ماهانه عامل اثر گذار است. در جمع‌بندی فصل پاییز نسبت به تابستان عملیات شرکت‌ها 15‌ درصد بهبود یافت. البته وضعیت نامطلوب برخی صنایع در تابستان تحت‌تاثیر قطعی برق و افت تولیدی بود. بازار در محدوده تعادلی است و پیش‌بینی می‌شود P/E تا پایان سال‌ تقریبا در محدوده 7 باشد یعنی نه ارزان و نه گران.

در این شرایط سایر متغیرها می‌توانند انتظارات بهتری ایجاد کنند اما با همین رویه محدوده دو‌ و 2.4 میلیون واحد به‌عنوان کف و سقف شاخص‌ بورس است. دو عامل اصلی در این شرایط می‌تواند به‌عنوان محرک عمل کند، یک نرخ ارز و دو سیاست‌های پولی بانک‌ مرکزی. هنوز هزینه پول زیاد است و نرخ بهره اوراق درآمد ثابت در محدوده 27‌ درصد باقی‌مانده و نرخ بهره اوراقی که شرکت‌های خصوصی منتشر می‌کنند نیز 26‌ درصد است و از این جنبه هنوز محرکی دریافت نشده‌ است.

بازار سرمایه این موضوع را رصد می‌کند و هر تغییر کوچکی که روند بگیرد، پالس مثبتی برای بورس است. از طرفی نرخ ارز با تمام سرکوب‌ها، چسبندگی قابل‌ توجهی در محدوده 50‌ هزار‌ تومان دارد و از طرف دیگر رشد آرام نرخ ارز در سامانه مبادله‌ای نیز مزید بر علت است و چشم‌انداز آینده را مقداری برای افزایش نرخ ارز تسعیری شرکت‌ها تغییر داده و این هم می‌تواند تغییری ایجاد کند.

به‌ نظر این دو متغیر خیلی مهم هستند و هرقدر سرعت تغییر آنها به نفع بازارها افزایش پیدا کند، پالس مهمی است اما هنوز پیام جدی وجود ندارد. با توجه به شواهدی که از منظر اقتصاد کلان و تحولات سیاسی وجود دارد، می‌توان انتظار داشت کم‌ کم رویه‌هایی مخصوصا در ماه‌های آینده تغییر کند. در بازارهای جهانی نیز آرامش نسبی حاکم است یعنی روند ریزشی قیمت‌ها متوقف‌ شده و بازار جهانی در محدوده تعادلی مناسبی قرار دارد.

رشد بورس به سال‌بعد موکول می‌شود؟

مهدی ساسانی: بازار سهام بعد از افت و خیزهایی که هفته گذشته داشت، دیروز را با ثبات بیشتر شروع کرد و این نشان می‌دهد تمایل بسیاری برای افت در مقطع فعلی در دستور کار نیست. البته ابهامات زیادی هنوز وجود دارد که با برطرف‌شدن هرکدام از آنها می توان چشم‌انداز بازار را برای ماه‌های آینده شفاف‌تر دید.

یکی از این ابهامات بودجه ‌سال ‌1403 است که عقب‌افتاده و بررسی جزئیات آن در مجلس هنوز انجام نشده‌ است. اگر در بهمن ماه یا حتی دی بودجه‌ سال‌ آینده شفاف ابلاغ شود، طبیعتا چشم‌انداز بورس روشن‌تر می‌شود و سرمایه‌گذاران می‌توانند بهتر برای آینده تصمیم‌گیری کنند. از طرف دیگر موضوع نرخ دلار مطرح است.

در روزهای گذشته با توجه به سیاست های بانک‌مرکزی این امید وجود داشت دلار افتی تا محدوده‌های 40‌ هزار‌ تومان داشته‌ باشد که با توجه به شرایط نقدینگی حاکم بر جامعه افت تا این مقطع برای دلار دور از ذهن است و به‌نظر می‌رسد دلار نمی‌تواند افت زیادی داشته‌ باشد که با توجه به آن افت بازار سرمایه دستخوش اثر منفی شود.

در هفته‌های آینده بازار سرمایه دوباره شرایط مطلوب را پس می‌گیرد اما عمده رشد بازار برای سال‌ آینده و بهار 1403 خواهد بود. چراکه هلدینگ‌ها و حقوقی‌ ها برای پایان سال‌ به نقدینگی نیاز پیدا می‌کنند و یکی از راه‌ها در سال‌های گذشته فروش سهام بود. از این‌رو احتمال می‌رود در ماه‌های آخر سال ‌مقداری فشار فروش از این بابت وجود داشته باشد. از طرف دیگر ابهامات به‌تدریج برطرف می‌شوند و می‌توان برای سال‌آینده چشم‌انداز بهتری را حداقل در فصل بهار و ابتدای تابستان انتظار داشت.