"برکت"چگونه به باشگاه تولیدکنندگان واکسن پیوست؟
اقتصاد ایران: خودباوری و حمایت از جوانان دانشمند تیم تخصصی شرکت دارویی برکت مثل همیشه کار خودش را کرد. دانشمندان جوان ایرانی با بررسی شیوههای مبتنی بر ویروسهای تضعیف شده، فعال و کشته شده به پلتفرم مناسبی برای ساخت واکسن رسیدند.
به گزارش خبرگزاری اقتصادایران ،بهمن ماه سال ۱۳۹۸ کشور در تحریمهای حداکثری به سر میبرد. در همان روزها بود که همه گیری کرونا به مرزها رسید و خیلی زود رنگ بسیاری از شهرهای نقشه را قرمز کرد. در چنین شرایط فوق حاد و بحرانی بود که ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) با دغدغههای همیشگی اجتماعی خود داوطلبانه به این کارزار آمد و با خطرپذیری حداکثری و تلاش های تیم تخصصی خود ورق این تهدید را برگرداند و به فرصتی استثنایی تبدیل کرد. در گزارش پیش رو مسیر حرکت کووایران برکت از آغاز ساخت تا رسیدن به مرز ۶۰ میلیون دز تولید واکسن را بررسی کردهایم. واکسنی که این روزها به یکی از اصلیترین کاندیداها برای مقابله با سویههای شدید امیکرون معرفی میشود.
در سختترین روزهایی که نبض کادر درمان برای رسیدگی به بیماران بستری شده در بیمارستان ها به شماره افتاده بود، مسئولان علی رغم پرداخت رقمهای کلان برای تامین واکسن از طریق کوواکس هم به نتیجه نرسیدند. موجی از ناامیدی همپای پیکهای شدید کرونا شده بود و تعداد قربانیان این ویروس روز به روز قطعههای تازه آرامستانها را پر میکرد. خانوادههای زیادی داغدار شده بودند و تامین واکسن به حالت تعویق درآمده بود. مسئولان وقت در همان روزها با ابراز نگرانی از تحریمها میگفتند و همین موانع جامعه را ترسخورده تر میکرد. محدودیتها شهرها را به تعطیلی کشاند و رونق از محافل و آموزشگاهها و بازارها و مدارس برداشته شد.
ماجرای یک امیدواری نافرجام
خودباوری و حمایت از جوانان دانشمند تیم تخصصی شرکت دارویی برکت مثل همیشه کار خودش را کرد. در ماههای نخستین پاندمی کرونا خبری در صدر رسانه قرار گرفت.تمرکز بر روی ۶ پلتفرم اصلی ساخت واکسن و توسعه آن برای ساخت واکسن داخلی کرونا از سوی متخصصان این مرکز به صورت رسمی اعلام شد. خبری که به یکی از امیدهای کشور برای دستیابی به واکسن مقابله با ویروس کووید ۱۹ تبدیل شد. دانشمندان جوان ایرانی با بررسی شیوههای مبتنی بر ویروسهای تضعیف شده، فعال و کشته شده به پلتفرم مناسبی برای ساخت واکسن رسیدند.
تمرکز بر روی پلتفرمهای تولید واکسن
پلتفرم هایی مبتنی بر پروتئین نوترکیب، ام آر ان ای، آدنو ویروس، وکتور ویروس، دی ان ای مورد بررسی دقیق متخصصان شرکت دارویی برکت قرار گرفتند که علاوه بر آن ها برای اولین بار ساخت واکسن کرونا مبتنی بر روش سلول های بنیادین نیز به دست دانشمندان ایرانی مورد پژوهش و بررسی قرار گرفته و در نهایت تولید واکسن با روش ویروس غیر فعال شده در دستور تولید انبوه قرار گرفت. با راهاندازی خط تولید واکسن داخلی سنگ اندازی ها برای تحریم های بیشتر از سوی آمریکا و متحدانش جانی دوباره گرفت. جلوگیری از نقل و انتقال منابع مالی، ممانعت از انتقال تجهیزات در فرودگاههای مبدا و احتکار مواد اولیه از تلاشهای این کشورها برای محدود کردن تولید واکسن در کشور بود. در دی ماه سال ۱۳۹۹ شرکتهای دانش بنیان برکت نیز در لیست تحریمهای آمریکا قرار گرفتند تا حمایتهای حداقلی از این گروههای سازنده نیز برداشته شود. خط تولید واکسن برای چند ماه محدود شد اما در نهایت این دشمنی ها به سرانجام دلخواه سناریو نویسان این توطئه نرسید و واکسن برکت به مرحله تست بالینی رسید.
تولید انبوه واکسن از ویروس غیر فعال شده
بلافاصله پس از این موفقیت بود که دولت آمریکا لغو تحریم های ظالمانه که سلامت مردم این مرز و بوم را نشانه گرفته بود را در دستور کار خود قرار داد. مسیر پیشرفت اولین واکسن ایرانی تا جایی پیش رفت که اقدامات لازم برای اخذ مجوز سازمان بهداشت جهانی در حال انجام است.
عبور از این مسیر صعب قفل توقف خطوط تولید را شکست. به طوری که امروز پس از گذشت یک سال تمام خطوط تولید راه اندازی شده و با استفاده از تمام ظرفیت های آن، گروه دارویی برکت موفق به تولید 60 میلیون دز واکسن کرونا شد و عملا راندمان تولید واکسن به 5 هزار واکسن در لیتر رسید تا جایی که این شرکت اکنون توانایی تولید 1 میلیون دز واکسن در روز را دارد. در کنار این اقدامات، بستر شکل یافته، ساختار ویژه ای را برای تولید واکسن بیماری های ویروسی دیگر ایجاد کرده و در آینده می تواند در تولید واکسن بیماری های ویروسی مورد استفاده قرار گیرد.
کووبرکت نخستین واکسن منطقه غرب آسیا
واکسن اختصاصی برکت برای امیکرون ۲۹ روز بعد از ورود سویه جدید
ورود سویه امیکرون با قابلیت انتقال چند برابری ویروس نگرانی تازهای در جامعه ایجاد کرد. گزارشهای ابتلای خانوادگی به این نوع از ویروس جهش یافته کرونا حاکی از آن بود که واکسنهای موجود توانایی کمتری برای تولید آنتیبادی برای مقابله با این سویه را در بدن ایجاد می کنند و باعث بروزعلائم اولیه سرماخوردگی و آنفلوانزا میشود. متخصصان تیم گروه دارویی برکت این بار هم پیشگام تولید واکسن جدید شده و موفق شدند در کمتر از 29 روز تنها واکسن ویژه مقابله با سویه امیکرون را به کارآزمایی بالینی برسانند و مجوز تست انسانی آن را از وزارت بهداشت دریافت کنند.
اثربخشی مطلوب واکسن ضد امیکرون
با گذشت تنها یک ماه از شناسایی سویه امیکرون در کشور گروه دارویی برکت ساخت واکسن اختصاصی مقابله با این سویه را به نتیجه رساند. خنثی سازی ویروس در تست حیوانی به طور صد درصد با استفاده از این واکسن به ثبت رسیده است و همین موضوع مطلوب بودن اثر بخشی این واکسن را تایید میکند. مرحله تست انسانی این واکسن بر روی 210 نفر از داوطلبان به انجام رسیده و به محض تاییدیههای نهایی و موفقیت آمیز بودن تست انسانی، این واکسن به تولید انبوه و مصرف عمومی خواهد رسید.