به گزارش خبرگزاری اقتصادایران، اجلاس روسای دانشگاه‌ها امروز پنج شنبه دهم شهریورماه با حضور رئیس جمهور در دانشگاه صنعتی امیرکبیر آغاز شد.

پس از برگزاری مراسم افتتاحیه، ادامه اجلاس در سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران برگزار شد.

* خبر وزیر علوم درباره فعالیت دانشگاه‌ها در سال تحصیلی جدید

محمدعلی زلفی‌گل وزیر علوم در مراسم افتتاحیه این اجلاس گفت: در ابتدای سخن، ضمن تبریک هفته دولت و گرامیداشت یاد و خاطره همه شهیدان به ویژه شهدای دولت، شهیدان رجایی و باهنر، حضور حضرتعالی در اجلاس روسای دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و پارک های علم و فناوری را مغتنم دانسته و می‌ستاییم. خداوند بزرگ را شکر گذاریم، که به یمن پیروزی انقلاب اسلامی، در سایه استقلال سیاسی، آزادی و جمهوری اسلامی، شاهد پیشرفت علم، فناوری و نوآوری در همه عرصه‌ها هستیم.
وی افزود: همانگونه که استحضار دارید، در بدو پیروزی انقلاب اسلامی، تعداد کل دانشجویان کشور ۱۷۰ هزار نفر بود، که معادل تعداد دانشجویان دکتری کشور در حال حاضر است. اکنون حدود ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر دانشجوی در حال تحصیل در کشور وجود دارد.  ۳۰ درصد کل دانشجویان، تحصیلات تکمیلی هستند. تولید علم کشور در سال ۲۰۲۱  در قالب انتشار 110 هزار مقاله بوده، که از این تعداد، حدود 78000 مقاله در مجلات تحت نمایه بین‌المللی منتشر شده است، که منجر به کسب رتبه 15 در تولید علم جهان شده است. بیش از ۳۵ درصد از این مقالات با مشارکت محققان و دانشمندان بین‌المللی انجام شده است، که این واقعیت، حکایت از مرجعیت، مقبولیت و دیپلماسی علمی موفق دانشمندان، استادان و دانشجویان کشورمان و توانمندی آنها در عبور از مرزهای جغرافیایی و سیاسی و دستیابی به افق‌های جدید علم و علوم نوپدید دارد.
زلفی‌گل ادامه داد: با برنامه‌ریزی و تدبیر علمی حوزه معاونت پژوهشی در طی یک سال گذشته، ۱۸ مجله علمی تحت نمایه بین‌المللی قرار گرفتند، این در حالی است که در طی چهار دهه گذشته ۱۰۹ مجله از وزارت عتف، تحت نمایه بین‌المللی قرار گرفته بود. وظیفه خویش میدانم که خدمت دانشمندان، پژوهشگران، استادان، دانشجویان و یاوران علمی که جهادگران عرصه علم و فناوری هستند، خدا قوت و دست¬مریزاد عرض کرده و تلاش ایشان را بستایم.
وزیر علوم عنوان کرد: از طرف دیگر توجه به تحقیقات کاربردی نیز مدنظر دانشگاهیان بوده است. در سال 1400 مبلغ قراردادهای ارتباط با صنعت دانشگاه¬ها و پژوهشگاه¬ها، از مرز 41 هزار میلیارد ریال عبور کرد. در این راستا سامانه نظام ایده¬ها و نیازها تأسیس، مصوب و در قانون بودجه سال ۱۴۰۱ آمد. انتظار می‌رود که این سامانه بتواند حلقه واسطی هوشمند، برای تقویت ارتباط دانشگاه با صنعت و جامعه باشد.

وی گفت: در راستای تحقیقات توسعه‌ای و تولید خدمت، ثروت و سرمایه از دانش، ساختار سازمانی وزارت عتف بازآرایی و معاون فناوری و نوآوری، برای مدیریت هدفمند پارک‌های علم و فناوری و مراکز رشد تاسیس شد. خوشبختانه در طی سال گذشته بیش از ۲۵ هزار شغل در واحدهای فناور و شرکت‌های دانش‌بنیان مستقر در پارک‌های علم و فناوری ایجاد شد.
وزیر علوم با بیان اینکه در راستای تحقق آموزش هدفمند، شاگردپروری و نوآوری فرهنگی، بازنگری نظام سنجش و انگیزش نیز، مد نظر قرار گرفت، گفت: از آنجایی که آموزش پژوهش- محور، پژوهش آموزش- محور و مهارت محور نمودن آموزش، پیش‌نیاز افزایش کار آمادگی دانش‌آموختگان دانشگاهی است، بازنگری در نوع سیاستگذاری ارکان آموزش اعم از یاددهنده، یادگیرنده و محتوا در حال اجراست. امید است که با خرد جمعی جامعه دانشگاهی بتوانیم به سمت تحقق دانشگاه حکمت بنیان و تمدن ساز، گام‌های موثری برداریم. برنامه‌ریزی برای تقویت علوم پایه و علوم انسانی هم، در دستور کار وزارت عتف قرار دارد.
وی ادامه داد: اگرچه برای تقویت علوم پایه و علوم انسانی، عزمی فرابخشی لازم است، در این راستا مرکز هماهنگی آموزش و پژوهش قرآنی و علوم انسانی در وزارت عتف و کارگروه تقویت علوم پـایه ایجاد شده، که در حال انجام وظیفه سـازمانی خویش هستند.
به گفته وزیر علوم، در سال گذشته افزایش بهره وری در نظام اداری وزارت عتف نیز مورد توجه قرار گرفت. ایجاد درگاه خدمات الکترونیکی، اتوماسیون اداری قابل رصد و شفاف، به گونه‌ای که هر ذینفع بدون حضور فیزیکی بتواند، هر لحظه تقاضای اداری خویش را رصد کند و مدیران فرادستی به صورت لحظه‌ای، بتوانند کارکنان و مدیران خویش را ارزیابی کنند. در راستای ارائه خدمات علمی و فناوری به صنعت و جامعه و تحقیقات نیاز- محور، تأسیس سامانه «درگاه آشنایی با نخبگان و دانشمندان» نیز در دست اقدام است.
زلفی‌گل اظهار داشت: توجه به جغرافیای اوقات فراغت دانشجویان و حمایت از تشکل‌های اسلامی، انجمن‌های علمی، کانون¬های فرهنگی و صنفی، هیأت‌های مذهبی از جمله وظایف اصلی دیگر، در دانشگاه‌ها است. در این راستا، به اختصاص 3 درصد از اعتبارات دانشگاه‌ها، برای امور فرهنگی مذکور تأکید شده است. نسبت ۳ به ۱ ساعات اوقات فراغت دانشجویان نسبت به ساعات کلاس‌های رسمی آموزش، فرصتی مناسب برای، آموزش حرفه‌ای، افزایش نشاط و درک اجتماعی و سیاسی، خدمات مشاوره‌ای و فعالیت‌های اجتماعی و مذهبی دانشجویان عزیز است، که نباید روسای دانشگاه‌ها از آنها غافل باشند.
وی افزود: خوشبختانه به یمن سفرهای پر خیر و برکت جنابعالی به تمامی استان‌های کشور که مورد تأیید رهبر حکیم و فرزانه انقلاب نیز قرار گرفت، بخش آموزش عالی هم بهره شایسته‌ای را برده و خواهد برد. از طرف جامعه فرهیخته دانشگاهی، بابت اختصاص 58 هزار میلیارد ریال برای تکمیل و تجهیز 700 هزار متر مربع پروژه¬های نیمه¬تمام مؤسسات آموزشی، پژوهشی و فناوری وابسته به وزارت عتف، نهایت تقدیر و تشکر را داریم. یقیناً با حمایت ویژه جنابعالی از پروژه‌های نیمه¬تمام، در سال¬های آینده شاهد افزایش سرانه آموزشی، پژوهشی، فناوری، نوآوری، فرهنگی، ورزشی و رفاهی در مؤسسات آموزش عالی خواهیم بود.
وی ادامه داد: روسای مؤسسات آموزش عالی، جهت تحول در عرصه های علوم، تحقیقات و فناوری باید تلاش در جهت تحقق برنامه‌های تحولی دول در بخش آموزش عالی و برنامه تقدیمی اینجانب به مجلس شورای اسلامی، استفاده حداکثری از ظرفیت صندوق تازه تأسیس؛ علوم، تحقیقات و فناوری، عملیاتی کردن بیمه پژوهش و فناوری، براساس آیین¬نامه تولید دانش‌بنیان مربوط به وزارت عتف، که اخیراً  در هیأت محترم دولت مصوب شده است و حاکم شدن ارزش¬های انقلاب بر محیط دانشگاه¬ها، مطابق راهبردهای موجود در سند دانشگاه اسلامی را مورد توجه قرار دهند.

به گفته وی، پیگیری اختصاص درصد مصوب سهم پژوهش از درآمد ناخالص ملی در برنامه توسعه ششم، ارزشیابی مدیران بر اساس میزان عملیاتی کردن برنامه راهبردی مصوب هیئت امنای هر دانشگاه و برنامه تحولی دولت مردمی، تلاش در جهت کسب حمایت فرابخشی برای مهارت- محور کردن آموزش، زیرا برای کسب مهارت، حضور دانشجویان عزیز در وزارتخانه‌ها و صنایع مختلف ضروری است، اولویت دادن به پروژه‌های نیمه‌تمام در بخش عمرانی، اختصاص اعتبارات به موسسات آموزش عالی بر اساس سرانه دانشجو و استاد، نرخ خدمات محلی، بهره¬وری و قیمت تمام¬شده و میزان خدمات رفاهی، ورزشی، آموزشی، پژوهشی و فرهنگی و استفاده از اختیارات قانونی شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری در سیاستگذاری، تأمین مالی و نظارت بر فعالیت¬های این حوزه هم از دیگر وظایف روسای موسسات آموزش عالی است.
عملیاتی کردن آیین‌ نامه دانش بنیان مصوب دولت در حوزه وزارت عتف، استفاده از ظرفیت‌ قانون های جهش تولید و حمایت از خانواده و جوانی جمعیت و برنامه ریزی و حمایت برای زایش و رویش، واحدهای فناور و شرکت های دانش بنیان، در پارک های علم و فناوری و مراکز رشد هم از جمله مسائل مورد تاکید وزیر علوم در این مراسم بود.
زلفی‌گل در پایان از جامعه فرهیخته دانشگاهی و شما روسای موسسات آموزش عالی که آموزش حضوری را با شور و نشاط، آغاز کردند تشکر کرد و گفت:  اعلام می‌دارم که سال تحصیلی 1401 - 1402 کاملاً حضوری است، انتظار می‌رود که از بسترها، شیوه‌ها و تجربیات تدریس مجازی، در دوران کرونا، در دوران پساکرونا نیز، برای تفهیم بهتر مطالب، مازاد بر ساعات کلاسهای حضوری، جهت پرسش و پاسخ، حل تمرین، برگزاری همایشهای علمی و کارگاه‌های آموزشی و پر کردن ساعات فوق برنامه دانشجویان عزیزمان، نهایت بهره برداری شود.
وی افزود: یادمان باشد که آینده داران و آینده سازان میهن اسلامی به عنوان امانت ملت شریف ایران به ما دانشگاهیان سپرده می شوند، فرصت خدمت به نسل های آینده را غنیمت بدانیم و نسل های عالمتر، عاقلتر و داناتر را به جامعه خویش تقدیم کنیم. رمز موفقیت آموزش مؤثر نسل جوان امروز، در گرو عشق، حلم، محبت و مدارا نهفته است.

* جزئیات ساخت ماهواره آیات اعلام شد

حسن زمانیان رئیس سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران در اجلاس روسای دانشگاه‌ها ضمن گرامیداشت یاد شهدای هفته دولت گفت: یکی از کارکردهای نظام جمهوری اسلامی ایران الگوسازی است، ما در زمینه‌های مختلف الگو داریم، حاج قاسم، شهید چمران، شهید بهشتی، شهدای هسته‌ای و تمام شهدای ما الگو هستند و شهید رجایی نیز یک الگوست ، الگوی خدمتگزاری است و در واقع هفته دولت را باید هفته خدمتگزاری دانست، دولت آقای رئیسی نیز در یک سال گذشته در شرایط خاص سفرهای استانی زیادی داشته  و وزیر علوم در یک ماه گذشته به سه استان سفر کرده که نشان می‌دهد دولت سیزدهم دولتی خدمتگزار است و یاد دولت شهید رجایی را زنده می‌دارد و بوی دولت شهید رجایی از این دولت به مشام می‌رسد و ما افتخار می‌کنیم که در این دولت مردمی تلاش می‌کنیم.

وی با اشاره به فعالیت‌های سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران گفت: این سازمان با مصوبه شورایعالی انقلاب فرهنگی در سال 1359 آغاز به کار کرده و به عنوان یک سازمان حاکمیتی و ملی در عرصه تولید تکنولوژی و محصول صنعتی سابقه بسیار درخشانی دارد، ما در این سازمان 7 پژوهشکده و تعداد زیادی آزمایشگاه مرجع داریم، در این سازمان تکمیل زنجیره ایده تا محصول بسیار مشهود است و 140 شرکت فناور در این سازمان است.

زمانیان با بیان اینکه پژوهشکده‌ها فناوری را در اختیار شرکت‌های فناور قرار می‌دهند و شرکت‌ها محصول را تولید می‌کنند، گفت: پژوهشکده‌ها و شرکت‌ها یک رابطه دو طرفه دارند، اگر شرکت‌ها نیازی داشته باشند عزیزان ما در پژوهشکده‌ها این نیازها را برطرف می‌کنند و وسایل موردنیاز شرکت‌ها را در اختیارشان قرار می‌دهند.

رئیس سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران از ساخت ماهواره آیات خبر داد و گفت: این سازمان برنامه های بزرگی دارد، با توجه به تجربه ساخت ماهواره مصباح، ماهواره ای در پژوهشکده این سازمان در حال ساخت است که ماهواره ای برای پیش بینی زلزله است، به زودی با حمایت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات این ماهواره را به سرمنزل مقصود می‌رسانیم.

وی گفت: ساخت آزمایشگاه‌هایی در حوزه های شیمی و ایزوتوپی هم در دست اقدام داریم، همچنین در نظر داریم تمام امور مربوط به تحقیق و توسعه شرکت‌های فناور کشور را بر عهده بگیریم.

زمانیان اظهار داشت: با توجه به امکانات آزمایشگاهی که در سازمان داریم اعلام آمادگی می کنیم که تحقیقات مشترکی با تمام دانشگاه‌های کشور داشته باشیم.

* 40 درصد از داوطلبان کنکور امسال انتخاب رشته نکردند

قاسم عمو عابدینی معاون آموزشی وزارت علوم در اجلاس روسای دانشگاه‌های کشور با تاکید بر اینکه در سال تحصیلی جدید تمام مقاطع تحصیلی حضوری است، گفت: هیچ دوره و برنامه ای برای مجازی بودن دانشگاه‌ها نداریم.

وی با بیان اینکه بیش از ۴۰ درصد از داوطلبان کنکور امسال انتخاب رشته نکرده‌اند، گفت: ما در طرح تحول آموزشی دنبال نظام جامع آموزش هستیم در رشته‌های مختلف مانند نظام جامع آموزش کشاورزی، رئیس جمهور هم بر این نظام تاکید دارند. 

معاون آموزشی وزارت علوم با تاکید بر اینکه دانشجویان ما انتظار دارند که آموزش خوبی داشته باشند، گفت: دانشجوها باید در شرایطی قرار گیرند که آینده شغلی آنها تضمین شود.

وی با تاکید بر اینکه باید سعی در آرامش بخشی داشته باشیم و تحول ایجاد کنیم، گفت: ارزیابی دانشگاه‌ها براساس طرح تحول صورت می‌پذیرد و دانشگاه‌ها باید اقدامات لازم را در این زمینه انجام دهند.

عموعابدینی در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: استاد محوری، نظام جامع آموزش، برنامه محوری به جای گروه محوری، توجه به رشته‌های بین رشته‌ای، ماموریت گرایی، کارشناسی ارشد و دکترای پیوسته برای نخبگان، و بورس صنعت آور از اقدامات اصلی است.

وی با بیان اینکه رتبه‌بندی اساتید در حال تغییر است، گفت: با حضور اساتید صاحب تجربه و با توجه به شاخص ها شبکه نخبگی در حال شکل گیری است.

عموعابدینی با بیان اینکه یکپارچه سازی آموزش در برنامه تحول در دست بررسی است، گفت: دروس باید حرفه ای و نظری شوند و برنامه جدیدی در این زمینه در حال بررسی است.

* قول وزیر علوم برای رفع مشکلات خوابگاهی دانشجویان در سال تحصیلی جدید

همچنین محمدعلی زلفی گل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در حاشیه اجلاس روسای دانشگاه‌ها در جمع خبرنگاران گفت: اجلاس روسای دانشگاه برگزار شد تا هماهنگی‌های لازم را با روسای دانشگاه‌ها انجام دهیم تا سال تحصیلی جدید را به خوبی آغاز کنیم.

وی با اشاره به حضور رئیس جمهور در مراسم افتتاحیه این اجلاس گفت: رئیس جمهور بر افزایش بهره وری در نظام آموزش عالی و اعتماد به دانشگاه ها برای ارتباط با صنعت تأکید کرد و هرگونه سرمایه گذاری برای تولید فناوری را بهترین نوع هزینه کرد دانست.

وزیر علوم درباره عملکرد وزارت علوم درباره اجرای نقشه جامع علمی کشور گفت: ما ابتدا اولویت های وزارت علوم را در این حوزه ترسیم کردیم، مرجعیت ایران در حوزه دیپلماسی علم و فناوری، آموزش، پژوهش و برونداد هدفمند، تولید خدمت، ثروت و سرمایه از دانش در این حوزه از اولویت های ماست و در این حوزه برنامه‌های خود را اعلام کردیم اما تحقق اهداف در حوزه نقشه علمی کشور یک عزم فرابخشی نیاز دارد به عنوان مثال درصدی که از تولید ناخالص داخلی باید صرف پژوهش می‌شد انجام نشده و زیرساخت ها فراهم نشده است.

زلفی گل گفت: با سفرهایی که ریاست جمهوری به استانها داشته و دستوراتی که صادر شده دغدغه های ما در این حوزه کم شده است، امیدوارم در سالهای آینده شاهد افزایش سرانه خدماتی، رفاهی، آموزشی و پژوهشی برای دانشجویان باشیم.

وزیر علوم اظهار داشت: ریاست جمهور در افتتاحیه این اجلاس تاکید کردند که براساس زمان بندی دانشگاه ها زمین هایی را به پارک های علم و فناوری اختصاص می‌دهند، اگر امروز این زمین ها را به موارد دیگری اختصاص دهیم در آینده مجبور می شویم برنامه توسعه دانشگاه را در جای دیگری انجام دهیم که هزینه بیشتری به ما تحمیل می شود، رئیس جمهور تاکید کرد که وزارت مسکن و شهرسازی برای خوابگاه های متاهلی و ساخت مساکن برای اساتید جوان همکاری کنند.

وی درباره عمده ترین چالش برای بازگشایی دانشگاه ها گفت: بحث خوابگاه های خودگردان چالش ما است، موظف هستیم به فکر خوابگاه دانشجویان باشیم و برنامه ریزی کردیم بتوانیم خوابگاه مورد نیاز دانشجویان را تامین کنیم.
افزایش شهریه دانشجویان شبانه فرمول خاصی دارد که هیات امنای هر دانشگاه با توجه به هزینه های تمام شده و نرخ خدمات محلی تعیین می کنند که زیاد نیست و هر دانشگاه در هیات امنای خودش تصمیم گیری می کند، بین 20 تا 40 درصد افزایش است.
وزیر علوم درباره افزایش حقوق اساتید نیز اظهار داشت: برای افزایش حقوق نیاز به قانون مجلس داریم این مساله دست ما نیست البته پیگیری می کنیم و سعی داریم با وزارتخانه و سازمان های متولی به وضعیت معیشت اعضای هیات علمی توجه داشته باشیم.

به گزارش اقتصادایران، اجلاس روسای دانشگاه‌ها تا شنبه دوازدهم شهریورماه در سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران ادامه دارد.