به گزارش خبرگزاری اقتصادایران، دکتر حسن خسروی مدرس دانشگاه و تحلیلگر مسایل مدیریت دولتی ایران  در یادداشتی که در اختیار خبرگزاری اقتصادی ایران قرار داد نوشت: با پيروزي انقلاب اسلامي در سال 1357 « وزارت ارشاد اسلامي » از ادغام وزارتخانه‌هاي « اطلاعات و جهانگردي » و « فرهنگ و هنر» تشكيل شد و تمامی وظايف مربوط به امور سياحتي، زيارتي، ايرانگردي و جهانگردي در قالب معاونت امور سياحتي و زيارتي در اين وزارتخانه سازماندهي شد. سپس به موجب مصوبه شوراي عالي اداري، تمامی وظايف و مأموريت‌هاي معاونت امور سياحتي و زيارتي در وزارت ارشاد به ‌« سازمان ايرانگردي و جهانگردي » منتقل شد تا در قالب سازمان به فعاليت خود ادامه دهد.

در جلسه علني 23 دي­ ماه سال 1382 مجلس شوراي اسلامي، سازمانهاي ميراث فرهنگي کشور و ايرانگردي و جهانگردي از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي جدا و از ادغام آنها "سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري" با تمامی اختيارات زير نظر رييس جمهور فعاليت خود را آغاز مي کند. با تصويب اين قانون ، وظايف حاکميتي سازمان ايرانگردي و جهانگردي به سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري منتقل و وظايف اجرايي و امور تصدي آن با همه امکانات، نيروي انساني، اموال و دارايي ها، تعهدات و اعتبارات در قالب يک شرکت دولتي با عنوان شرکت توسعه ايرانگردي و جهانگردي به سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري وابسته شد. در تاریخ 10/5/1398 شورای نگهبان با لایحه تشکیل وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی موافقت کرد.( برگرفته از سایت وزارتخانه ).

صنعت توریسم  به عنوان یکی از مهم ترین  عوامل  رشد و توسعه  اقتصادی و فرصتی ناب برای دستیابی به منابع پایدار درآمدی و ارز آوری برای کشورها محسوب میشود که تنها بر پایه یک چشم انداز و مدیریت یکپارچه برنامه ریزی شده میتواند محقق گردد .

به نظر میرسد که صنعت توریسم و گردشگری در طول چهل سال گذشته به سه دلیل مهم در کشور عزیز ما ایران روزگار مطلوبی  را تجربه نکرده است :

1 – جنگ تحمیلی : با پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357 و سپس  شروع جنگ در سال 1359  و همچنین پایان جنگ در سال 1367  و رحلت امام خمینی ( ره )  در سال 1368 ، ملاحظه میشود که ما عملا به مدت حدود  11  سال هیچ گونه فرصت و برنامه ای برای صنعت توریسم و گردشگری نمیتوانستیم که داشته باشیم . به عبارت دیگر ، هیچ گردشگری به کشوری که در حال جنگ است ، طبیعتا پای نمیگذارد و صحبت از گردشگری و توریسم با آن اوضاع و احوال ،  شاید خیلی محلی از اعراب نداشته است . دوره هشت ساله ریاست جمهوری مرحوم هاشمی رفسنجانی یعنی از سال 1368 تا سال 1376  تماما متوجه و معطوف به سازندگی کشور و جبران خرابیها و آثار مختلف ناشی از جنگ  تحمیلی شد که به دوران سازندگی مشهور است . بنابراین از سال 1357 تا سال 1376 یعنی حدود 20 سال ، صنعت توریسم و گردشگری در کشور ما کاملا در حاشیه بوده و از منظر حسابداری و حسابرسی هم که  به موضوع نگاه کنیم ، " هزینه فرصت "  این اتفاق و این 20 سال ، میلیاردها دلار میشود که به هر دلیلی  از جیب کشور رفته و در هیچ دفتر روزنامه  و هیچ صورت حساب سود و زیانی  نیز آنگونه که باید و شاید ثبت و ضبط و گزارش دهی  نشده است .

2 – قوانین و مقررات : از آنجاییکه اداره امور کشور ما مبتنی بر قوانین و مقررات شرع مقدس اسلام و آموزه های تشیع میباشد ، فلذا بسیاری از انتظاراتی را که گردشگران از سفر به  یک کشور دارند  ( نظیر : آزادی در نوع پوشش و روابط جنسی  – مصرف مشروبات الکلی – استفاده از  مکانهای رقص و آواز و کلوبهای شبانه  و... )  طبعا برایشان در ایران فراهم نمیباشد . از این منظر ، کشور ایران مطلوب نظر بسیاری از گردشگران خصوصا جوانان تبعه کشورهای غربی  نیست . البته برخی از کشورهای اسلامی  ( صرف نظر از خوب یا بد بودن آن از نظر ما ) نظیر  : ترکیه – مالزی – امارات  - مصر - لبنان – قطر – سوریه و... با تجدید نظر در سیاستهای اجرایی و به تعبیری جدا کردن دین از اقتصاد و مصالح کشور ، خصوصا در یک دهه اخیر ، تسهیلات و گشایشهایی را در حوزه صنعت توریسم برای خود و دیگران  فراهم نموده اند تا درآمدهای ارزی سرشاری نصیبشان گردد و  صد البته این امر کمک شایانی به افزایش درآمد سرانه این کشورها کرده است .

3 – فقدان اولویت گردشگری  در برنامه های پنج ساله توسعه کشور  :  اولین برنامه پنج ساله توسعه اقتصادی کشور مربوط به سال 1368 تا 1372 میباشد که ماهیت و محتوای آن ، بیشتر مختص ساخت و سازها ،  رفع محرومیتها و خرابیهای ناشی از جنگ تحمیلی ،  بازسازی شهرها و تاسیسات تولیدی و صنعتی مناطق جنگی و... بوده است . فلذا مقوله گردشگری بطور ملموس در آن برنامه هیچ جایگاهی نداشته است . شاید همین نادیده انگاری صنعت گردشگری در برنامه اول پنج ساله توسعه ، باعث شد تا یک نوع بیتفاوتی و فراموشی  ( خواسته یا ناخواسته ) نسبت به گردشگری اتفاق بیافتد . به این موضوع اضافه کنیم نوع نگاه برخی از مدیران کشور و بعضی کانونهای فرهنگی مذهبی  نسبت به گردشگری را که معتقدند ورود توریست به کشور ، مترادف با ترویج  بی بند و باری و گسترش تهاجم فرهنگی غرب و افزایش فساد و فحشاء  در کشور خواهد بود . از این رو ، مدیران تصمیم ساز و تصمیم گیر تا همین امروز نیز ، همواره ترجیح داده اند که برای حفظ جایگاه و موقعیت فردی و سازمانی خود و دوری جستن از حاشیه ها و درگیریها و... اساسا به سمت و سوی مقوله گردشگری که حرف و حدیث بسیاری در آن وجود دارد نروند .  

از جمله شرح وظایف و ماموریتهای دفتر بازاریابی و توسعه گردشگری خارجی وابسته به حوزه معاونت گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی عبارت است از :  

انجام اقدامات لازم جهت راه اندازی وب­ سایت چند زبانه گردشگری، تهیه اقلام تبلیغاتی و تولید و پخش تیزر و فیلم های مستند از طریق شبکه های ماهواره ای برون مرزی با همکاری مراجع ذیربط در جهت ارایه اطلاعات لازم در خصوص مراکز و جاذبه های گردشگری کشور در بازار های هدف خارجی.

صد البته پیداست که به هر دلیل ، در زمینه فوق اقدام قابل دفاعی انجام نشده است ، چرا که حداقل میبایست جزییات آن و نحوه دسترسی و... در سایت و یا پورتال خبری وزارت خانه میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ظهور و بروز داشته و اطلاع رسانی عمومی گردد .