احسان شجاعی در گفت‌وگو با ایسنا در ارزیابی خود از بازار سرمایه و تأثیر سیاست‌های دولتی بر آن، اظهار کرد: دخالت دولت در بازار چندان منطقی به نظر نمی‌رسد اما اگر دولت در بازاری دخالت کند و آن بازار مثبت شود، طبیعتاً مردم برای حفظ سرمایه خود به سمت آن بازار جذب خواهند شد. البته مرتبط کردن این موضوع صرفاً «به روی خوش نشان دادن دولت»، شاید عبارت دقیقی نباشد؛ چرا که شرایط اقتصادی کشور به صورت زنجیروار به هم پیوسته است.

وی با بیان اینکه وقتی آینده اقتصادی قابل پیش‌بینی نباشد و نرخ ارز ثبات نداشته باشد، طبیعی است که بازار سرمایه دچار هیجان و نوسان شود، بیان کرد: بازار سرمایه، بازار کارآمد و خوبی است به شرطی که اقتصاد ایران درست شود. در حال حاضر تنها حدود ۸ یا ۹ درصد تأمین مالی کشور از طریق بازار سرمایه انجام می‌شود و بیش از ۹۰ درصد آن بانک‌محور است.

نایب‌رئیس کمیسیون سرمایه گذاری، تامین مالی و اقتصاد کلان اتاق بازرگانی خراسان رضوی افزود: عمدتاً برای شرکت‌های بزرگ موجود یا شرکت هایی که می‌توانند از بازار سرمایه استفاده کنند، عایدی یا بهره ای دارد. شرکت‌های بزرگ ممکن است چندان راغب نباشند، اما برای شرکت‌های حاضر در بورس یا آن‌هایی که می‌توانند از بازار سرمایه استفاده کنند حتی اگر بورسی نباشند، اگر از نظر نرخ به صرفه باشد، این روش می‌تواند سریع‌تر از بانک منابع را جذب کند.

شجاعی در توضیح رابطه میان دلار و بورس افزود: مثبت بودن بازار بورس به این دلیل است که دلار در حال حاضر بالاتر از نرخ همیشگیِ ارزش‌گذاری شده معامله می‌شود و بازار دوم در حال شکل‌گیری است. در بازار دوم نرخ‌ها تغییر می‌کنند و شرکت‌ها می‌توانند تجدید ارزیابی کنند که این به بهبود وضعیت بورس کمک می‌کند. این امکان تجدید ارزیابی دارایی‌ها را برای شرکت‌ها فراهم می‌کند. با این حال، اگر ارزش بازار بورس را به صورت دلاری بررسی کنیم، قطعاً ارزش کلی بازار نسبت به سال قبل کاهش یافته است. در واقع، آنچه به عنوان رشد ریالی مشاهده‌شده تاثیر افزایش دلار است.

نایب‌رئیس کمیسیون سرمایه گذاری، تامین مالی و اقتصاد کلان اتاق بازرگانی خراسان رضوی با اشاره به انتشار اوراق بدهی توسط دولت و تاثیر آن بر تامین مالی شرکت‌ها و پروژه‌های سرمایه‌گذاری استان از مسیر بورس گفت: شرکت‌ها معمولاً تمایلی به دریافت اوراق بدهی ندارند، ولی با توجه به وضعیت کشور، اوراق می‌تواند به جذب منابع کمک کند.

شجاعی با بیان اینکه اوراق بدهی بار مالی پروژه‌ها را افزایش می‌دهد، بیان کرد: اگر اوراقی قابل تبدیل به ارزش اصلی باشد، دولت باید آن را پرداخت کند، نه پیمانکار. از این رو معتقدم مسیر صحیح اقتصاد، داشتن اقتصادی آزاد و نرخ ارز کمتر شناور است؛ حداکثر با دو نرخ برای واردات کالاهای اساسی که بتواند تأثیر بهتری در کنترل تورم داشته باشد.

وی این اقدامات را به عملکرد قرص مسکن و دارو تشبیه کرد و گفت: اگرچه اثرات مثبت خود را دارند، اما تأثیرات منفی نیز در بهای تمام‌شده و بودجه ایجاد می‌کنند. افزون بر این، با سررسید اوراق، مجبور به استقراض از بانک‌ها یا بانک مرکزی می‌شویم که خود منجر به تورم، چاپ پول و ناترازی بانک‌ها شده و این چرخه همچنان ادامه می‌یابد.

نایب‌رئیس کمیسیون سرمایه گذاری، تامین مالی و اقتصاد کلان اتاق بازرگانی خراسان رضوی با اشاره به محدودیت‌های تأمین مالی از طریق بازار سرمایه برای صنعت استان گفت: در خراسان رضوی حدود ۷ هزار واحد صنعتی و معدنی وجود دارد، اما تعداد واحدهایی که می‌توانند وارد بورس یا فرابورس شوند، بسیار محدود است.

شجاعی افزود: این روش تأمین مالی از طریق بازار بورس برای کل صنعت استان اتفاق نمی‌افتد و عمدتاً شرکت‌های بزرگ مقیاس از آن استفاده می‌کنند که با این وجود معمولاً از طریق بانک‌ها و نهادهای مالی دیگر راه‌های تأمین مالی خود را پیدا می‌کنند.

پیشنهاد راه‌حل: صندوق‌های ETF ارزی و ضرورت ثبات

وی برای مدیریت بازار ارز و ایجاد امنیت برای سرمایه مردم، راه‌حل عملی پیشنهاد داد و افزود: زمان تشکیل صندوق‌های ارزی قابل معامله (ETF) در بازار سرمایه فرا رسیده است. این صندوق‌ها می‌توانستند با خرید و فروش مستقیم ارز، امنیت سرمایه‌گذاری را برای مردم فراهم کنند و بخشی از تقاضا را از بازار آزاد به کانالی شفاف هدایت نمایند.

نایب‌رئیس کمیسیون سرمایه گذاری، تامین مالی و اقتصاد کلان اتاق بازرگانی خراسان رضوی با اشاره به اینکه این صندوق‌ها مدیریت پیچیده‌ای نیاز نداشته و ندارد، تشریح کرد: در این سازوکار ارز مستقیماً خریداری می‌شد و هر زمان که افراد می‌خواستند، می‌توانستند با نرخ روز بازار آزاد آن را بفروشند. این سازوکار امنیت روانی و سرمایه‌ای به مردم می‌داد، به جای آنکه مجبور باشند دلار را از بازار آزاد تهیه کنند و با نوسانات قیمتی و دغدغه‌هایی مانند قاچاق بودن یا منشأ آن مواجه باشند.  

وی تاکید کرد: اگر صندوق‌های ارزی مشابه صندوق‌های طلای ETF تشکیل می‌شد؛ صندوق‌های ارزی قابل معامله‌ای که مردم می‌توانستند در آن سرمایه‌گذاری کنند و به‌طور غیرمستقیم در بازار ارز مشارکت داشته باشند، امنیت ارزی و جلب اعتماد مردم بیشتر محقق می‌گردید.

نایب‌رئیس کمیسیون سرمایه گذاری، تامین مالی و اقتصاد کلان اتاق بازرگانی خراسان رضوی با بیان اینکه این پیشنهاد با موافقت اولیه وزارت اقتصاد روبرو شده، تصریح کرد: متأسفانه به دلیل عدم به رسمیت شناخته شدن نرخ دلار بازار آزاد توسط بانک مرکزی، این ایده مسکوت مانده است.  حجم پولی که ممکن است به سمت بازار بورس و سرمایه هدایت شود، نسبت به نقدینگی کل کشور چندان زیاد نیست.

وی تصریح کرد: در شرایط کنونی، مردم ترجیح می‌دهند پول خود را در جایی قرار دهند که نقدشوندگی سریع و ریسک کمتری دارد. با توجه به نوسانات موجود در بازار دلار و طلا، طبیعی است که مردم به سمت خرید طلا و دلار گرایش پیدا کنند و کمتر به سراغ سایر بازارها بروند.

عوامل اصلی برای جلب اعتماد مردم و سرمایه‌گذاران، ثبات قوانین و ثبات نرخ ارز است

نایب‌رئیس کمیسیون سرمایه گذاری، تامین مالی و اقتصاد کلان اتاق بازرگانی خراسان رضوی راه حل بنیادی‌تر را ایجاد ثبات دانست و افزود: دو عامل اصلی که می‌تواند اعتماد مردم و سرمایه‌گذاران را به بازار سرمایه بازگرداند، ثبات قوانین و ثبات نرخ ارز است. اگر این ثبات اقتصادی محقق شود، اعتماد عمومی بازخواهد گشت.

شجاعی با بیان اینکه شاید عبارت «تک‌نرخی کردن» دقیق نباشد، اما حداقل می‌توان نرخ‌های موجود در بازار را کاهش داد و به حداکثر دو نرخ محدود کرد، ادامه داد: حالت ایده‌آل، همان تک‌نرخی است. اگر این ثبات اقتصادی محقق شود، اعتماد عمومی بازخواهد گشت.

انتهای پیام