ایلنا: از چند ماه گذشته که کمبود کالاهای اساسی در بازار جدی شد و قیمت اقلام سفره مردم روز به روز گران تر شد، مسئولان مدعی شدند این وضعیت حاصل تشدید تحریم‌ها و آثار جنگ ۱۲ روزه است، اما با اعتراضات وارد کنندگان نهاده‌های دامی و کالاهای اساسی و همچنین اعتراض دامداران و مرغداران مشخص شد که دولت در بحث واردات کالاهای اساسی با کمبود ارز مواجه شده و گفته می شود علت این کمبود ارز این است که تراستی‌ها و صرافی‌های امینی که از سوی دولت و بانک مرکزی انتخاب شدند، نفت کشور را فروخته‌اند و پول آن را تحویل نداده‌اند، همان اتفاقی که باعث توقیف کشتی تالارا شد!       

محمد مهدی نهاوندی، عضو هیات مدیره واردکنندگان نهاده‌های دام و طیور ایران  در گفت‌وگو با ایلنا درباره وقوع فساد «خالی خوانی» از سوی برخی از شرکت‌های تراستی فروش محموله‌های نفتی و صرافی‌های امین مبنی بر اینکه با این ترفند که ارز حاصل از فروش نفت را در ظاهر وصول کرده، اما در عمل هیچ  پولی را به کشور بازنگردانند یا به معاملات بی‌پشتوانه نفتی شده‌اند که منجر به کمبود ارز در کشور شده، اظهار داشت: این فساد آشکار به نحوه نظارت وزارت نفت و بانک مرکزی بر کارگزارانی که خودشان انتخاب کردند، برمی گردد. تا همین چند ماه پیش، این نظارت و حساب کشی از قدرت و اثربخشی بالاتری برخوردار بود اما در چند ماه اخیر تغییراتی ایجاد شده که این نظارت‌ها هم کم رنگ‌تر شده و شرکت‌های تراستی و صرافی ها، خود را ملزم به پاسخ گویی برای تحویل ارز حاصل از فروش نفت نمی‌دانند.

وی تاکید کرد: تا پیش از ورود این تراستی‌های جدید، این فساد رخ نداده بود و در حالی که الان این تراستی ها و صرافی‌های امین جدید می‌گویند به دلیل تحریم‌ها نمی‌توانیم پول نفت را به کشور برگردانیم، سایر تراستی‌ها و صرافی‌ها در همین تحریم‌ها پول نفت را تحویل می‌دهند.      

وی گفت: بارها دیده شده که اسناد سوییفت فیک و جعلی به بانک مرکزی و وزارت نفت ارایه داده‌اند و پس از دو هفته متوجه می‌شوند که این سوییفت و نقل و انتقالات واقعی نبوده و ارزی بر نگشته است. تراستی‌ها و صرافی‌ها هم بابت این فساد پاسخگو نیستند البته به طور قطع مقصران اصلی این جریان، وزارت نفت و بانک مرکزی به دلیل ضعف در نظارت بر عملکرد کارگزاران و تراستی‌ها هستند. 

نهاوندی گفت: این فساد در بین صرافی‌ها و شرکت‌های تراستی بارها دیده شده و اسنادی هم در اختیار داریم که این فساد را ثابت و تایید می‌کند و آقای پاک نژاد و فرزین و مدیران شرکت نیکو باید در قبال این فساد توضیح دهند و باید اعلام عمومی شود که این صرافی‌ها و تراستی‌ها که خودِ این نهادها آن‌ها را انتخاب کرده‌اند تا به امروز چه میزان ارز را با چه بازه زمانی تاخیر، تسویه نکرده‌اند. 

عضو هیات مدیره واردکنندگان نهاده‌های دام و طیور ایران افزود: توجه داشته باشیم الان خسارت این تاخیر در تسویه ارز را واردکنندگان و مردم می‌پردازند و باید مشخص شود که منافع خالی خوانی و تاخیر در برگشت ارز به جیب چه کسانی می‌رود که صدای نهادهای مسئول در برابر این فساد در نمی‌آید. 

وی درباره برخی از صرافی‌ها و تراستی‌های مشکوک به فساد خالی خوانی از جمله «ح. الف»، «ب. ص»، «ب. ز» و… گفت: این افرادی که از آن‌ها نام برده شد، سهم زیادی در ایجاد بحران امروز در تامین ارز کالاهای اساسی دارند و دقیقا شخص آقای پاک نژاد و آقای فرزین باید درباره فعالیت مشکوک این افراد در حوزه ارز حاصل از فروش نفت پاسخ دهند. اگر امروز ارز کافی برای واردات کالاهای اساسی وجود ندارد به دلیل این مافیای فروش نفت کشور است که خودِ آقایان فرزین و پاک نژاد این تراستی‌ها را انتخاب کردند و باید در برابر وقوع این حجم از فساد که اعداد آن به چند میلیارد دلار می‌رسد به بخش خصوصی و مردم پاسخگو باشد. 

نهاوندی تاکید کرد: همین صرافی و تراستی‌ها که خالی خوانی می‌کنند؛ سوییفت جعلی به بانک مرکزی و وزارت نفت داده‌اند و همانطور که گفتم نکته مهم این است که خود وزارت نفت و بانک مرکزی این صرافی‌ها و تراستی‌های جاعل را انتخاب کرده‌اند. 

عضو هیات مدیره واردکنندگان نهاده‌های دام و طیور ایران افزود: در طی ۶ ماهه گذشته این فساد به اوج خود رسیده در حالی‌که پیش از این شاهد چنین فسادی در روند برگشت ارز نفت به کشور نبودیم یا به ندرت رخ می‌داد.  در همین مدت هم شاهد کمبود کالای اساسی و افزایش پی در پی این کالاها شده‌ایم و دقیقا این وضعیت بحرانی مصادف شده با ادعای وزیر نفت مبنی بر اینکه صادرات نفت بسیار بهتر از گذشته است! اگر به قول آقای پاک نژاد وضعیت صادرات نفت کشورمان که بسیار بهتر از گذشته است چرا شاهد این گرفتاری در تامین ارز برای واردات کالای اساسی هستیم و اختلالات ارزی افزایش یافته و مهم‌تر اینکه چه کسانی ذی نفع این اختلالات ارزی هستند؟ 

وی گفت: به دلیل همین موضوع خالی خوانیِ صرافی‌ها و تراستی‌ها است که واردکننده نهاده دامی از سه ماه گذشته معطل دریافت ارز شده است و کسی هم در شرکت نیکو نیست که پاسخ طلبکاران را بدهد و جالب اینکه به واردکنندگان سوییفت جعلی می‌دهند و بعد از چند روز می‌فهمیم که این سند جعلی بوده و این خسارت سنگینی به اعتبار ما می‌زند. 

نهاوندی اظهار داشت: شک نداشته باشید که اثر فساد این صرافی‌ها و تراستی‌های جاعل و خالی خوان، بسیار بیشتر از تحریم‌ها و تخفیفات نفتی است و تاثیراختلال در نظم فعالیت‌های ارزی و ذی نفع‌های خاصی که وارد این حوزه شدند، از محدودیت‌های تحریمی به مراتب بیشتر است.

وی با تاکید بر اینکه فساد اصلی جایی ایجاد شده که این افراد صلاحیت و سلامت این کار را ندارند را انتخاب و به کار گرفته است، ادامه داد: در واقع فساد اصلی در این نهاد‌ها اتفاق افتاده است و اگر این وضعیت کنترل نشود و مبدا چرخه تولید این رانت مسدود نشود، این فساد هم ادامه دار خواهد بود. شاید اسامی افراد هر از چندگاهی تغییر کند و امروز «ح. الف» مطرح شود و روز دیگر فرد و شرکت دیگری اما این فساد همچنان باقیست و بازیگران تغییر می‌کند. 

عضو هیات مدیره واردکنندگان نهاده‌های دام و طیور ایران گفت: پشت پرده فساد خالی خوانی و سوییفت جعلی، این است که عده‌ای فشار می‌آورند افراد مشخصی نفت کشور را بفروشند و صرافی‌های خاصی پول آن را به کشور برگردانند و باید اعلام شود چه کسی این تراستی‌های فاسد را برای فروش نفت معرفی و انتخاب کرده که امروز سوییفت جعلی تحویل می‌دهند و پول نفت را یا پس نمی‌دهد یا با تاخیر تحویل می‌دهد. چه کسی در برابر این وضعیت تحویل ارز حاصل از فروش نفت مسئول است که امروز همین اختلال منجر به کمبود و گرانی کالای اساسی در بازار شده است. 

نهاوندی با اشاره به ضعف در اخذ تضامین مورد نیاز از شرکت‌های تراستی و صرافی‌ها ادامه داد: باید به این سوال مهم پاسخ داده شود که آیا از این شرکت‌ها تضامین لازم برای برگشت ارز حاصل از فروش محموله‌های نفتی گرفته شده یا نه، باید مشخص شود با توصیه چه کسانی، بانک مرکزی و وزارت نفت از این تراستی‌ها تضامین لازم را نگرفتند. 

وی تاکید کرد: وقتی شاهد تاخیر در برگشت پول نفت هستیم به این معنا است که توصیه‌ها و ارتباطات، جایگزین قوانین و تضامین شده که خروجی آن هم بحران ارزی امروز است.