خبرگزاری مهر، گروه جامعه: ساعت هنوز به هفت صبح نرسیده بود که بوی دود، از میان مه سرد پاییزی دره‌های الیت، خودش را به جاده چالوس رساند. مردمی که از ساعات نخست بامداد در مسیرهای روستایی رفت‌وآمد داشتند، همان لحظه که کوهستان هنوز زیر سایه روشن صبحگاهی جا خوش کرده بود، فهمیدند حادثه‌ای بزرگ‌تر از یک آتش‌سوزی معمولی در راه است. شعله‌هایی که از نیمه‌شب گاه‌به‌گاه در شیب جنگل دیده می‌شد، حالا گسترده‌تر و سرکش‌تر شده بود؛ گویی جنگل هیرکانی، این میراث هزاران‌ساله، در حال سوختن بود.

با روشن شدن هوا، دود از چند نقطه مختلف برخاست و بلافاصله وضعیت به ستاد مدیریت بحران کشور گزارش شد. کمی بعد، با رسیدن مسئولان به منطقه، ستاد بحران کشور در روستای الیت تشکیل شد؛ جلسه‌ای فوق‌العاده با حضور رئیس سازمان مدیریت بحران کشور، استاندار مازندران و رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست. حضور این سطح از مسئولان در لحظات آغازین روز، نشان از حساسیت و گستردگی حادثه داشت.

در میان ازدحام خودروهای امدادی، استاندار مازندران گفت: از همان دقایق اول نیروهای بومی، مردمی و مدیریت بحران در منطقه حاضر بودند، اما وزش باد امان نداد. هر لحظه که باد تغییر جهت می‌داد، شعله‌ها دوباره جان می‌گرفتند.

در ارتفاعات، صدای ریزش شاخه‌های خشک‌شده زیر پای آتش‌نشانان به گوش می‌رسید. آنان کوله‌های آب، ابزارهای دستی و شلنگ‌های سبک را بر دوش داشتند و به سمت بخش‌های صعب‌العبور جنگل حرکت می‌کردند.

کمی جلوتر، گروهی دیگر از نیروهای مردمی با بطری‌های آب، بیل، سبدهای خاک و شاخه‌های درختان به سمت خطوط آتش می‌دویدند. در این میان، خبر رسید که ارتش و سپاه بار دیگر عملیات اطفای هوایی را آغاز کرده‌اند. صدای هلی‌کوپترها که از دور شنیده می‌شد، امید کوتاهی در میان صدای زبانه‌های آتش به وجود می‌آورد. هواپیماهای آب‌پاش در چند نوبت بر فراز جنگل ظاهر شدند و آب و مواد بازدارنده را روی نقاط بحرانی پاشیدند. با این حال، آتش همچنان در دل جنگل سنگر گرفته بود.

آتش‌سوزی جنگل‌های الیت همچنان کنترل نشده؛ تلاش گسترده نیروهای زمینی و هوایی ادامه دارد

هادی کیا دلیری معاون آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان محیط زیست در گفتگو با خبرنگار مهر درباره آخرین وضعیت آتش سوزی جنگل‌های الیت اظهار کرد: شدت آتش‌سوزی‌های اخیر در منطقه به‌مراتب بیش از سال‌های گذشته گزارش شده است؛ مناطقی که پیش‌تر شاهد بارش برف و باران بوده‌اند، امسال به‌طور کامل خشک شده و وجود حجم بالای لاشبرگ، شرایط را برای گسترش آتش‌سوزی بسیار مستعد کرده است. به گفته هادی کیا دلیری، نوعی از این آتش‌سوزی‌ها در حال حرکت بوده و برخی کانون‌ها نیز به‌صورت پنهان از نقاط دیگر سر برمی‌آورند که وضعیت را پیچیده‌تر می‌کند.

وی ادامه داد: به دلیل صعب‌العبور بودن منطقه، رسیدن نیروهای زمینی به محل آتش‌سوزی حدود شش ساعت زمان می‌برد و به همین علت نیروهای هوایی و زمینی به‌صورت هم‌زمان بسیج شده‌اند. نیروهای مردمی، منابع طبیعی و محیط زیست نیز در عملیات اطفا مشارکت گسترده‌ای داشته‌اند. کیا دلیری ادامه داد: هواپیماهای آب‌پاش از جمله ایلوشن تاکنون چندین نوبت اقدام به رهاسازی آب کرده‌اند.

وی با اشاره به سرعت گسترش آتش و سطح بالای لاشبرگ افزود: با وجود تلاش‌ها، هرچند از شدت حریق نسبت به روزهای گذشته کاسته شده، اما آتش‌سوزی همچنان کنترل کامل نشده است.

معاون آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان محیط زیست تأکید کرد: برای خاموش شدن طبیعی آتش لازم است حداقل ۸ تا ۱۰ میلی‌متر بارندگی رخ دهد تا خاک خنک شود، موضوعی که در وضعیت کنونی محقق نشده و به همین دلیل عملیات انسانی بسیار گسترده‌تری لازم است.

به گفته وی، سازمان محیط زیست همه ۴۰ نیروی مستقر خود در منطقه را به محل اعزام کرده و از آنجا که حضور در این منطقه نیازمند توان جسمانی بالاست، هر نیرویی امکان حضور در عملیات را ندارد. با وجود حضور گسترده نیروهای مردمی، وی یادآور شد که تجمع بیش از حد می‌تواند مدیریت عملیات را دشوارتر کند، هرچند تعداد نیروی زمینی برای ادامه کار کافی است.

کیا دلیری با بیان اینکه بخشی از آتش پراکنده است و مه و دود محبوس در دره کار خلبانان را سخت‌تر کرده، گفت: آتش هنوز به‌طور کامل مهار نشده اما شدت آن نسبت به روزهای قبل کاهش یافته است. وی در پایان گفتگو، افزود: نتیجه دقیق وضعیت باید امشب مشخص شود، چراکه آتش در تاریکی بیشتر خود را نشان می‌دهد و حتی پس از مهار ظاهری نیز لازم است طی چند روز تا ده روز منطقه به‌طور مداوم پایش شود، زیرا امکان شعله‌ور شدن دوباره آتش از زیر لایه‌های خاک وجود دارد.

آتش‌سوزی جنگل‌های الیت چالوس؛ عملیات پیچیده با ۳۵ تیم و ۴۰۰ نیرو ادامه دارد

حسین ظفری سخنگوی مدیریت بحران کشور گفت: با آغاز فصل پاییز و افزایش برگ‌ریزان در جنگل‌های شمال کشور، همراه با کاهش بارندگی و تداوم گرمای هوا، خطر آتش‌سوزی در جنگل‌های شمال شدت گرفته است. از ۲۴ آبان‌ماه آتش‌سوزی در منطقه الیت مخزن‌آباد چالوس با وزش باد شدت بیشتری یافته است؛ در حالی که طی روزهای پیش از آن نیز حریق در این محدوده گزارش شده بود.

وی ادامه داد: پس از اعلام وضعیت اضطراری، مدیریت بحران استان با اعزام نیروهای منابع طبیعی و محیط زیست عملیات اطفای حریق زمینی را آغاز کرد. نقطه اصلی آتش‌سوزی با نخستین آبادی حدود ۵ کیلومتر فاصله دارد و شیب بالای ۸۰ درصد و صخره‌ای بودن مسیر، سرعت حرکت نیروها را کاهش داده است.

سخنگوی مدیریت بحران کشور اظهار داشت: مدیرکل مدیریت بحران استان، فرماندار چالوس و فرماندار مرزن‌آباد در محل حادثه حضور دارند و عملیات را هدایت می‌کنند. منطقه از همان روز نخست به چهار بخش عملیاتی تقسیم شد و نیروهای منابع طبیعی، محیط‌زیست، تیم‌های کوهنوردی و گروه‌های مردمی و طبیعت‌دوست از چهار جبهه مشغول اطفای حریق هستند.

وی ادامه داد: اکنون ۳۵ تیم اطفای زمینی با مجموع حدود ۴۰۰ نیرو در منطقه مستقر شده‌اند. شیب زیاد، صخره‌ای بودن محدوده و وجود حجم بالای لاشبرگ‌ها و درختان شکسته که با گسترش آتش شعله‌ور می‌شوند، عملیات را به یکی از پیچیده‌ترین اطفای حریق‌های سال‌های اخیر تبدیل کرده است.

با پیشروی آتش و سخت‌تر شدن وضعیت، تعداد نیروهای عملیاتی افزایش یافت. بیش از ۴۰۰ نیروی مدیریت بحران و داوطلب مردمی از استان‌های دیگر به منطقه رسیدند. اتوبوس‌ها یکی پس از دیگری در اردوگاه موقت بحران توقف می‌کردند و نیروها با کوله‌های کوچک و لباس‌های کار پیاده می‌شدند.

در مسیرهای جنگلی، دود به حدی غلیظ شده بود که حتی آفتاب ظهر نیز نتوانست آن را کنار بزند. آتش‌نشانان هر چند متر یک‌بار مجبور بودند مکث کنند و ماسک‌های خود را تنظیم کنند. صدای خش‌خش برگ‌ها و فرو ریختن تنه‌های نیم‌سوخته، سکوت کوهستان را پر کرده بود.

در ستاد بحران، تیم‌های تخصصی نقشه‌خوانی و تحلیل مسیر آتش، مدام بر نمایشگرها وضعیت را بررسی می‌کردند. وزش باد لحظه‌ای متوقف و دوباره آغاز می‌شد، و این نوسان همان‌چیزی بود که عملیات را غیرقابل پیش‌بینی می‌کرد. اعلام شد که اولویت نخست، حفاظت از روستاهای پایین‌دست و جلوگیری از رسیدن شعله‌ها به باغ‌ها و خانه‌های مردم است.

نیروهای داخلی و کمک‌های بین‌المللی برای مهار آتش‌سوزی جنگل‌ها بسیج شدند

شینا انصاری، رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست هم در این گفت: عرض احترام دارم خدمت مردم شریف ایران و لازم می‌دانم ضمن تشکر از زحمات فعالان محیط‌زیست، مردم محلی، محیط‌بانان و جنگلبانانی که برای اطفای حریق تلاش کردند، تأکید کنم که این نیروها تمام‌قد پای کار بودند.

وی افزود: سازمان حفاظت محیط‌زیست گزارشی را در جلسه روز چهارشنبه برای اعضای دولت ارائه کرد تا امکانات و تجهیزات لازم برای مقابله با حریق تقویت شود. در این مدت، رایزنی‌های متعددی نیز انجام گرفته، به‌ویژه از سوی استاندار محترم به عنوان رئیس مدیریت بحران استان با وزارت دفاع و وزارت کشور، تا همه امکانات داخلی برای اطفای حریق تجمیع شود. ان‌شاءالله تلاش می‌کنیم از تمام ظرفیت‌های داخلی استفاده شود.

وی با اشاره به کمک‌های بین‌المللی اظهار داشت: از روز گذشته که موضوع کمک‌های خارجی مطرح شد، با پیگیری وزارت امور خارجه، امروز دو فروند هواپیمای تخصصی اطفای حریق، یک فروند هلیکوپتر و هشت نیرو از سوی دولت ترکیه اعزام می‌شوند. همچنین این ظرفیت نیز وجود دارد که در صورت نیاز، از دولت روسیه کمک دریافت شود.

رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست خاطرنشان کرد: با توجه به تشدید خشکسالی‌ها و استمرار کم‌بارشی‌ها، نیاز مبرم داریم که یگان ویژه‌ای ذیل ستاد مدیریت بحران برای اطفای حریق جنگل‌ها، اعم از جنگل‌های زاگرس و هیرکانی تشکیل شود. برای جلوگیری از گسترش آتش‌سوزی‌ها، لازم است واکنش سریع و به‌هنگام داشته باشیم و این موضوع را به‌جد پیگیری می‌کنیم.

جنگل‌های هیرکانی، که میلیون‌ها سال عمر دارند، بار دیگر قربانی بی‌رحمی آتش شدند؛ اما این بار در الیت چالوس، مردم و نیروهای امدادی شانه‌به‌شانه ایستادند تا نگذارند شعله‌ها ردی عمیق‌تر بر این میراث کهن بگذارند.

آتش‌سوزی جنگل‌های هیرکانی الیت چالوس با شدت بالا ادامه دارد و با وجود کاهش نسبی شعله‌ها در برخی نقاط، کنترل کامل حریق هنوز محقق نشده است. نیروهای زمینی و هوایی با بیش از ۴۰۰ نفر از نیروهای امدادی، داوطلب و تخصصی، در سخت‌ترین شرایط صعب‌العبور منطقه مشغول عملیات مهار هستند و تمرکز اصلی بر حفاظت از روستاها، باغ‌ها و خانه‌های پایین‌دست است. کارشناسان هشدار می‌دهند که بدون بارندگی کافی، آتش ممکن است دوباره شعله‌ور شود و نیاز به پایش مستمر و اقدامات گسترده انسانی در روزهای آتی وجود دارد. تلاش همه نیروها و مشارکت مردمی، نشان از همبستگی و حساسیت بالای جامعه در حفاظت از میراث طبیعی هزاران‌ساله شمال کشور دارد.