به گزارش خبرگزاری مهر، محمد علایی در نشست ویژه کمیسیون آب و محیط‌زیست اتاق بازرگانی خراسان رضوی که با دستورکار ویژه «مدیریت منابع آب و بحران فرونشست» برگزار شد، اظهار کرد: در حال حاضر به جرأت می‌توان گفت که بزرگترین مانع در مسیر بحران تمدنی ما همین مسئله آب است.

رئیس کمیسیون آب و محیط‌زیست اتاق بازرگانی خراسان رضوی افزود: موضوع مهم اینجاست که حل مسئله آب در خود آن نیست بلکه ریشه در اقتصاد دارد. مهم دیدگاه ماست که در ۱۰۰ سال اخیر، پایداری منابع آبی را از طریق «آب بیشتر» دنبال کرده و ما می‌بینیم زمانی آب چشمه گیلاس را به مشهد آوردند، دو دهه بعد امیرعلیشیر نوایی به فکر رودخانه‌ای دیگر افتاد و این مسیر ادامه پیدا کرد تا سد دوستی و ارداک و اینهمه چاه که اخیراً ایجاد شده است. زوج دوقلوی ما در کشور هم اصفهان است؛ اصفهانی که ۱.۲ میلیارد مترمکعب آب از کارون برداشتند و آوردند به زاینده‌رود. آیا زاینده‌رود الان پرآب است؟ آخر وضع ما چه شد؟ آیا وقت این نرسیده است که فکر کنیم اشتباه کرده‌ایم؟

وی با بیان اینکه حرم مطهر رضوی، آرامگاه فردوسی و مجموعه باغ نادری همه در کانون فرونشست قرار دارند، خاطرنشان کرد: درنظر گرفتن نقش اقتصاد در حل بحران آب یعنی اینکه توجه کنیم امروز یک‌سوم فرآورده‌های باغی ما تبدیل به ضایعات می‌شود و این معادل ۲۴ میلیارد مترمکعب آب در کل کشور و ۱.۲ میلیارد مترمکعب آب در خراسان رضوی است. همین الان دارد ۳۰ درصد از آب مشهد فقط در شبکه توزیع هدر می‌رود و این رقم در شاندیز و طرقبه حدود ۶۵ درصد است. ما هنوز داریم با همان شیرهای زمان پدران و پدربزرگ‌هایمان در حیاط و خانه زندگی می‌کنیم.

علایی ادامه داد: ما در شهری هستیم که باید حداکثر ۷۰۰ هزار نفر جمعیت داشته باشد، اما بالغ بر چهار میلیون شهروند دارد. علاوه بر این، ۷۵ درصد از صنایع استان را هم به مشهد آورده‌ایم. حالا نمی‌خواهیم گردن کسی بیندازیم، اما در هر حال، این وضعی است که امروز دچارش هستیم و براساس پیش‌بینی دقیق و کارشناسی، چهار سد اصلی تأمین آب مشهد تا پایان این ماه کاملاً خشک می‌شود و چاه‌ها هم حداکثر تا اواسط زمستان همه خشک خواهند شد.

رئیس کمیسیون آب و محیط‌زیست اتاق بازرگانی خراسان رضوی با تأکید بر اینکه بحران آب، فراتر از یک مسئله حاکمیتی ریشه در خواست و سبک زندگی مردم دارد، تصریح کرد: برای نجات دشت مشهد، ما نیازمند سه راهبرد هستیم؛ اول اینکه شهر به هیچ عنوان توسعه پیدا نکند، دوم اینکه توسعه دریامحور پس از ۴۰۰ سال دوباره به الگوی حکمرانی محوری تبدیل شود و سوم، اجرای واقعی طرح‌های صرفه‌جویی در سختگیرانه‌ترین حالت ممکن.

وی تأکید کرد: همین الان حدود ۲۸۰ میلیون مترمکعب، مقدار آبی است که ما سالیانه برای مشهد تأمین کنیم که اگر به‌درستی وارد شبکه شود و البته هم‌اکنون ۹۰ درصد مشهد تحت‌پوشش شبکه قرار دارد، حدود ۲۶۰ میلیون فاضلاب تصفیه‌نشده تولید خواهد کرد و از این مقدار می‌توانیم ۲۲۰ میلیون مترمکعب پساب آلی و بسیار ایده‌آل برای کشاورزی تولید کنیم. حالا بد نیست بدانید اعتبار لازم برای تصفیه هر مترمکعب فاضلاب خانگی براساس فهرست‌بهای ۱۴۰۴ حدود ۲۰ هزار تومان است. یعنی برای ساماندهی کل شبکه مشهد به پنج هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است. مگر چه‌قدر سخت است که این اعتبار تأمین شود؟