فرادید: حدود ۱۲۰ سال قبل کلاه‌گیسی از دوران مصر باستان متعلق به زنی به نام «مِریت» کشف شد که از موی واقعی انسان ساخته شده بود و در مقبره‌اش درون یک صندوق چوبی مخصوص نگهداری می‌شد.

این اثر ارزشمند که بین سال‌های ۱۴۲۵ تا ۱۳۵۳ پیش از میلاد ساخته شده، در سال ۱۹۰۶ هنگام کاوش در مقبره مشترک «مِریت» و همسرش «خا» در شهر الاقصر (تبس باستانی) به‌دست آمد. باستان‌شناس ارنستو شیپارلی نوشت که این کلاه‌گیس با موهای قهوه‌ای تیره، پس از سه هزار سال هنوز بوی روغن‌های معطر زمان خود را حفظ کرده بود.

کلاه‌گیس درون صندوقی از چوب اقاقیا قرار داشت که نام مِریت روی آن نوشته شده بود. درون صندوق، دو پایه چوبی پوشیده از پارچه کتان قرار داشت که کلاه‌گیس را بر روی خود نگه می‌داشتند.

کلاه گیس مریت که از موی واقعی ساخته شده و به گفتۀ کاشف مقبره، در زمان کشف هنوز بعد از ۳۴۰۰ سال بوی روغن‌های معطر را حفظ کرده بود

مقبره مِریت و خا بسیار غنی بود و در کنار مومیایی‌های مزین آن دو، وسایل آرایشی مِریت، سبدی پر از سنجاق‌سر، تیغ‌ها و شانه‌های چوبی نیز پیدا شد. امروزه بیشتر از ۵۰۰ شیء این مقبره در موزه مصر در شهر تورین ایتالیا نگهداری می‌شود.

مِریت کلاه‌گیس موج‌دار و فرق وسط‌دار خود را روی سر تراشیده یا موهای کوتاه‌شده‌اش می‌گذاشت. موج‌های ریز آن احتمالاً با بافتن موهای خیس و باز کردن آن‌ها پس از خشک شدن به وجود آمده بودند. طبق گفته موزه مصر، در آن زمان مدل موی این‌چنینی اغلب با گل و تاج‌های زینتی آراسته می‌شد که در اواسط دودمان هجدهم مصر باستان بسیار رایج بود.

تصویری از درون اتاقک تدفین در زمان کشف در سال ۱۹۰۶

در آن دوران، مردان و زنان طبقه اشراف معمولاً از کلاه‌گیس استفاده می‌کردند تا هم ظاهری آراسته‌تر داشته باشند و هم از گرمای آفتاب و شپش در امان بمانند. بعضی‌ها سر خود را کاملاً می‌تراشیدند و برخی دیگر موهای خود را کوتاه نگه می‌داشتند و سپس کلاه‌گیس را بر سر می‌گذاشتند.

تابوت طلاکاری شدۀ مریت

در پژوهشی در سال ۲۰۱۶، دانشمندان با روش «کروماتوگرافی گازی جرمی» ترکیبات شیمیایی روی موی مِریت را بررسی کردند. نتیجه نشان داد که او از روغن گیاهی برای صاف و نرم نگه داشتن موهایش استفاده می‌کرد؛ چیزی شبیه ژل موی امروزی. همچنین، وجود کلسترول انسانی روی یکی از شانه‌های کشف شده در مقبره نشان داد که مِریت در زمان زندگی‌اش از آن شانه استفاده می‌کرده است.

به گفته پژوهشگران، مِریت موهای خود را صاف شانه می‌کرد و ترکیبی از روغن‌های گیاهی، صمغ، بلسان و موم زنبور را برای درخشش و نظم موهایش به کار می‌برده است.

مومیایی نقاب‌دار مریت در تابوتش

باستان‌شناسان تاکنون نمونه‌های متعددی از کلاه‌گیس از مصر باستان یافته‌اند که قدیمی‌ترین آن‌ها به حدود ۳۴۰۰ سال پیش از میلاد برمی‌گردد. به گفته مصرشناس جوآن فلچر، مطالعه بر مدل‌های موی مصری در دهه‌های اخیر محبوبیت یافته و آثار حفظ‌شده‌ای مانند کلاه‌گیس مِریت هنوز می‌توانند رازهای تازه‌ای از زیبایی و آراستگی در مصر باستان آشکار کنند.