ضرورت استفاده از فرصت‌های جدید منطقه‌ای

رفیعی با اشاره به برگزاری بیست‌ودومین اجلاس اتاق‌های بازرگانی کشورهای حاشیه دریای خزر (ICBC) گفت: امسال شاهد استقبال گسترده‌ای از سوی کشورها و نمایندگان اتاق‌های بازرگانی منطقه هستیم. از روسیه نیز مسئولانی از وزارت اقتصاد، دارایی، کشاورزی و حتی راه‌آهن حضور دارند که نشان‌دهنده اهمیت فزاینده تعاملات اقتصادی در این حوزه است.

وی افزود: در حوزه تجارت با روسیه سه محور اساسی مطرح است: حمل‌ونقل، تبادلات مالی و منشاء خرید کالا. در هر سه زمینه نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و توسعه همکاری‌ها هستیم.

اتصال بانکی ایران و روسیه در مسیر گشایش مالی

عضو هیئت‌مدیره اتاق ایران و روسیه خاطرنشان کرد: در بیش از یک سال گذشته، بانک سپه و بانک ازبر روسیه همکاری‌هایی را در زمینه گشایش اعتبار برای واردات کالاهای اساسی آغاز کرده‌اند و این روند رو به گسترش است. بانک‌های دیگری نیز در حال پیوستن به این مسیر هستند تا تبادلات بانکی مستقیم میان دو کشور تقویت شود.

توسعه مسیرهای تجاری و ضرورت تمرکز بر شرق روسیه

رفیعی ادامه داد: بخش عمده تجارت ایران با روسیه از مسیر آستارا و مناطق غربی روسیه انجام می‌شود، اما لازم است مسیرهای شرقی نیز فعال شوند تا توازن تجاری برقرار گردد. فعال‌سازی این مسیرها می‌تواند دسترسی ایران به منابع جدید غلات و سایر محصولات کشاورزی را تسهیل کند.

پروژه عظیم کشت فراسرزمینی روسیه و چین

وی با اشاره به تحولات جدید در تجارت غلات بین چین و روسیه گفت: چین و روسیه اخیراً پروژه‌ای مشترک برای توسعه کشت فراسرزمینی در شرق روسیه آغاز کرده‌اند که با سرمایه‌گذاری چینی‌ها همراه است. در این طرح، حجم عظیمی از غلات برای بازار چین و همچنین کشورهای غرب آسیا و ایران تولید خواهد شد.

رفیعی تأکید کرد: این پروژه فرصتی کم‌نظیر برای ایران ایجاد کرده تا بخشی از نیاز غلات خود را از طریق تهاتر با نفت تأمین کند. ما می‌توانیم بدون نیاز به تبدیل ارز، از منابع یوان حاصل از فروش نفت به چین برای تهاتر با غلات روسیه استفاده کنیم.

رفع موانع لجستیکی؛ کلید استفاده از فرصت تهاتر

این فعال اقتصادی افزود: برای استفاده از این ظرفیت، باید زیرساخت‌های حمل‌ونقل و ترمینال‌های مرزی خود را تقویت کنیم. در حال حاضر ریل‌های ایران با ریل‌های روسیه و چین هم‌سایز نیست و این موضوع نیازمند ایجاد ترمینال‌های انتقال سریع بار است. روسیه در منطقه زابایکا، مرز مشترک با چین، ترمینالی مدرن ایجاد کرده که غلات را با سرعت تخلیه و بارگیری می‌کند و از کانتینرهای دو منظوره برای تبادل کالاهای صنعتی نیز استفاده می‌شود.

به گفته رفیعی، حجم مبادلات غلات بین چین و روسیه سالانه حدود دو میلیون تن افزایش می‌یابد و ایران می‌تواند بخشی از این جریان را به سمت خود هدایت کند.

تمرکز بخش خصوصی و حاکمیت بر مسیر تهاتر

رفیعی در پایان گفت: اگر بتوانیم از این کریدور غلات استفاده کنیم، دیگر نیازی به تراستی ها نخواهیم داشت و می‌توانیم تبادلات را به‌صورت تهاتری و با ثبات انجام دهیم. تحقق این هدف نیازمند همکاری نزدیک بخش خصوصی و حاکمیت است. ما با کمک یکی از اندیشکده‌های اقتصادی کشور در حال بررسی دقیق این مسیر هستیم و مذاکراتی نیز با فعالان اقتصادی منطقه انجام داده‌ایم. این پروژه می‌تواند تحولی استراتژیک در تجارت خارجی ایران ایجاد کند.