صنعت چرم خراسان رضوی از ظرفیتها و چالشها تا چشمانداز توسعه
اقتصاد ایران: ایسنا/خراسان رضوی صنعت چرم خراسان رضوی، بهویژه در شهر مشهد، با بهرهگیری از ظرفیتهای تاریخی، فرهنگی و نیروی انسانی متخصص، به یکی از قطبهای مهم تولید چرم و محصولات چرمی در ایران تبدیل شده است. این صنعت با ترکیب سنت و فناوریهای نوین نقش بسزایی در اشتغالزایی، توسعه اقتصادی و صادرات غیرنفتی استان ایفا میکند.
واحدهای فعال این حوزه سالانه حدود ۲.۵ میلیون قطعه پوست گاو و گوساله را فرآوری میکنند که معادل ۷۰ میلیون فوت مربع چرم است و عمده مصرف آن در تولید کفش و محصولات چرمی است.
بخش عمده صنعت چرم استان توانسته است زنجیره تولید را به صورت کامل پوشش دهد؛ از دریافت پوست خام، دباغی، چرمسازی، طراحی و دوخت تا عرضه محصول نهایی در بازارهای داخلی.
اشتغال ۲۵۰۰ نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم در صنعت چرم
این یکپارچگی تولید، علاوه بر افزایش کیفیت محصول، نقش مهمی در اشتغالزایی ایفا میکند. برآوردها نشان میدهد که حدود ۲۵۰۰ نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم در این بخش مشغول به کار هستند که شامل پرسنل تولیدی، پشتیبانی، فروش و کارگاههای همکار در استانهای دیگر میشود.
بابک مصری، مدیر عامل یک مجموعه تولیدی چرم، در گفتوگو با ایسنا با تأکید بر اهمیت یکپارچگی زنجیره تولید، بیان کرد: پوشش کامل مراحل تولید از پوست خام تا محصول نهایی سبب میشود که ارزش افزوده بیشتری در داخل کشور ایجاد و فرصتهای اشتغال و رشد اقتصادی افزایش یابد. همچنین با توجه به کیفیت بالای پوستهای محلی، میتوانیم محصولاتی در سطح استانداردهای جهانی تولید کنیم.
از کمبود نقدینگی تا مشکلات ارزی و ناترازی انرژی
با وجود ظرفیتهای بالای تولید، صنعت چرم خراسان رضوی با چالشهای متعددی مواجه است. کمبود نقدینگی، مشکلات ارزی و ناترازی انرژی از مهمترین موانع توسعه صنعتی به شمار میروند. علاوه بر این، نبود زیرساختهای مناسب برای صادرات و ایجاد شهرکهای صنفی تخصصی، مسیر توسعه این صنعت را محدود کرده است.
محمد محمدی، رئیس اتاق اصناف مشهد نیز در این زمینه اظهار کرد: ایجاد شهرک صنفی تخصصی کفش برای تمرکز تولید و ارتقای کیفیت محصولات ضروری است، اما تاکنون این امر محقق نشده است.
حتی تعطیلی یک واحد تولیدی، تأثیر گستردهای بر اشتغال و اقتصاد محلی دارد و ضرورت دارد که حمایتهای مستمر از این صنعت صورت گیرد. همچنین، نبود زیرساختهای مناسب برای صادرات و ایجاد شهرکهای صنفی تخصصی، مسیر توسعه این صنعت را محدود کرده است.
به گفته رئیس اتاق اصناف مشهد، در کشور کمتر مجموعههایی وجود دارد که بتواند تمام مراحل تولید چرم را بهصورت کامل انجام دهد. رسیدن به محصول نهایی فرآیندی زمانبر و پیچیده است و تعطیلی حتی یک واحد تولیدی میتواند هزاران نفر را متضرر کند.
محمدی با اشاره به اینکه ایجاد شهرک صنفی تخصصی کفش و محصولات چرمی برای تمرکز تولید و ارتقای کیفیت محصولات ضروری است، خاطرنشان کرد: امیدواریم این تجربه انگیزهای برای سایر تولیدکنندگان باشد تا با گامهای کوچک، ظرفیتهای خود را افزایش دهند.
بهرهگیری از فناوریهای نوین و دیجیتالسازی در صنعت چرم
فعالان صنعت چرم در سالهای اخیر به سمت بهرهگیری از فناوریهای نوین و دیجیتالسازی حرکت کردند. استفاده از نرمافزارهای مدیریت مشتری، سیستمهای فروش آنلاین و بازاریابی دیجیتال، روند فروش و دسترسی مشتریان به محصولات را تسهیل کرده است.
مطالعات نشان میدهد که ترکیب تولید سنتی با فناوریهای نوین، میتواند کیفیت محصول را حفظ کرده و سهم بازار داخلی و بینالمللی را افزایش دهد. از جمله استراتژیهای موفق در این حوزه، شخصیسازی خدمات، تعامل با مشتریان و حضور فعال در شبکههای اجتماعی بوده است.
مصری در این خصوص بیان کرد: با بهرهگیری از سیستمهای هوشمند مدیریت مشتری و تحلیل داده، میتوان به دستهبندی دقیق مشتریان پرداخت و تجربه خرید بهتری برای آنها فراهم کرد؛ این اقدامات به افزایش رضایت مشتری و توسعه بازار کمک میکند.
خراسان رضوی، با داشتن پوستهای باکیفیت گوسفند و بز، ظرفیت بالایی در تولید چرم دارد. با این حال، تولید سالانه کفش در کشور حدود ۸۵ میلیون جفت است که نسبت به ترکیه و برزیل رقم پایینتری محسوب میشود.
این موضوع نشاندهنده نیاز به توسعه زنجیرههای تولیدی، دوزندگی و فروش داخلی برای افزایش سهم بازار داخلی و صادراتی است. توجه به کیفیت، استانداردهای بینالمللی و نوآوری در طراحی، میتواند جایگاه صنعت چرم ایران را در بازار جهانی ارتقا دهد.
صنعت چرم نقش بسزایی در جلوگیری از مهاجرت نخبگان دارد
صنعت چرم خراسان رضوی علاوه بر ایجاد ارزش افزوده اقتصادی، نقش مهمی در اشتغالزایی و جلوگیری از مهاجرت نخبگان دارد. نیروی انسانی ماهر در این بخش، از تولیدکنندگان گرفته تا طراحان و فروشندگان، سهم قابل توجهی در اقتصاد استان دارند.
با توسعه زیرساختها و ارتقای کیفیت محصول، میتوان این صنعت را به یکی از منابع مهم اشتغال و درآمد غیرنفتی استان تبدیل کرد. توسعه بازار داخلی و افزایش صادرات، نه تنها ارزش افزوده اقتصادی ایجاد میکند، بلکه مانع خروج سرمایه انسانی و حفظ اشتغال در استان میشود.
با توجه به روندهای جهانی و افزایش تقاضای محصولات چرمی باکیفیت، توسعه صنعت چرم خراسان رضوی میتواند نقش مهمی در اقتصاد ملی ایفا کند.
ایجاد شهرکهای تخصصی، حمایتهای دولتی، سرمایهگذاری در زیرساختها و آموزش نیروی انسانی متخصص، پیشنیازهای اصلی توسعه پایدار این صنعت هستند. همچنین بهرهگیری از نوآوری و دیجیتالسازی، توان رقابتی تولیدکنندگان را در بازارهای داخلی و بینالمللی افزایش خواهد داد.
صنعت چرم خراسان رضوی با ظرفیتهای تولیدی گسترده، نیروی انسانی متخصص و تجربه طولانی در این حوزه، پتانسیل بالایی برای رشد و توسعه دارد. با رفع چالشهای زیرساختی، ایجاد سیاستهای حمایتی و سرمایهگذاری در آموزش و فناوریهای نوین، این صنعت میتواند به جایگاه شایستهاش در سطح ملی و بینالمللی دست یابد.
انتهای پیام