به گزارش سلامت نیوز نظام مند شدن رشته علوم آزمایشگاهی به یکی از مباحث مهم در وزارت بهداشت، کمیسیون بهداشت مجلس و سازمان نظام پزشکی تبدیل شده است. پرونده ای که باعث ورود نهادهای نظارتی و قضایی کشور هم شده است.
آغاز ماجرا : اولین رأی قضایی به نفع عضویت کارشناسان علوم آزمایشگاهی
پس از پیگیری های اولیه کارشناسان علوم آزمایشگاهی از سازمان نظام پزشکی جهت دریافت شماره نظام پزشکی و ردّ این درخواست از سوی نظام پزشکی، کارشناسان این رشته با جمع آوری مستندات قانونی، مصوبات و آئین نامه ها در سال 1400 و با حمایت آزمایشگاه مرجع وزارت بهداشت، از سازمان نظام پزشکی شکایت کردند.
رای بدوی به نفع کارشناسان علوم آزمایشگاهی صادر شد. علی رغم تلاش های نظام پزشکی و دفاعیات حقوقی این سازمان مقبول دادگاه واقع نشد و شعبه 12 دادگاه تجدیدنظر تهران رای نهایی را هم به نفع کارشناسان صادر کرد. دو نفر از کارشناسان علوم آزمایشگاهی عضو نظام پزشکی شدند و شماره نظام پزشکی دریافت کردند.
شروع کارشکنی ها و سدسازی های جریانی محدود و مخالف
پس از عضویت دو نفر از کارشناسان علوم آزمایشگاهی، انتظار جامعه پنجاه هزار تفری علوم آزمایشگاهی وحدت رویه و عضویت همه کارشناسان این رشته در نظام پزشکی بود. اما تحرکات جریانی مخالف و خلط مبحث در خصوص «ارتباط پروانه تأسیس و عضویت در نظام پزشکی» راه را بر بقیه کارشناسان بست. مسیر عضویت مسدود شد و کارشناسان علوم آزمایشگاهی در سایر شهرها مجدداً شروع به شکایت از نظام پزشکی کردند. نتیجه مشخص بود. صدور آرای بدوی و نهایی به نفع کارشناسان علوم آزمایشگاهی توسط مراجع قضائی.
ورود کمیسیون بهداشت و درمان مجلس به پرونده عضویت کارشناسان علوم آزمایشگاهی
پس از اعتراضات گسترده کارشناسان علوم آزمایشگاهی و دیدار آنها با نمایندگان مجلس، دکتر حسینعلی شهریاری رئیس کمیسیون بهداشت مجلس با ارسال نامه ای رسمی خطاب به رئیس نظام پزشکی، قانونی بودن عضویت کارشناسان علوم آزمایشگاهی را تائید کرد.
همچنین دکتر فاطمه محمدبیگی نایب رئیس وقت کمیسیون بهداشت نیز طی جلساتی با وزیر بهداشت خواستار ورود این وزارتخانه و رفع موانع عضویت کارشناسان علوم آزمایشگاهی شد.
نهایتاً در تاریخ 14/11/1403 جلسه ای در کمیسیون بهداشت مجلس در این خصوص برگزار شد. این جلسه با حضور نمایندگان وزارت بهداشت سازمان نظام پزشکی و کارشناسان علوم آزمایشگاهی و به منظور رفع موانع عضویت کارشناسان علوم آزمایشگاهی تشکیل شد.
خروجی این جلسه مصوبه ای بود که بر اساس آن وزارت بهداشت می بایستی اقدامات لازم جهت عضویت کارشناسان علوم آزمایشگاهی را انجام دهد، نظام پزشکی مکلف شد پس از اقداکات انجام گرفته توسط وزارت بهداشت و صدور نامه توسط این وزارتخانه، عضویت کارشناسان علوم آزمایشگاهی را در دستور کار خود قرار دهد.
بنا به گفته اعضا کمیسیون بهداشت نظام مند شدن رشته علوم آزمایشگاهی دقیقاً در راستای منافع مردم و نظام سلامت کشور است بر همین اساس تحقق این مطالبه قانونی تا حصول نتیجه نهایی از دستور کار کمیسیون بهداشت مجلس خارج نمی شود.
از کمیسیون بهداشت مجلس به کمیسیون اصل نود؛ شکایت کارشناسان علوم آزمایشگاهی از وزیر بهداشت
پس از تعلّل چندین ماهه وزارت بهداشت و عدم پاسخگویی این وزارتخانه به مکاتبات و تذکرات کمیسیون بهداشت در خصوص عضویت کارشناسان علوم آزمایشگاهی، حدود 300 نفر از کارشناسان و فعالان حوزه علوم آزمایشگاهی از وزیر بهداشت به کمیسیون اصل نود شکایت کردند. پس از ثبت این شکایت در کمیسیون اصل نود (با شماره پرونده 105922) و در پی تماس های مکرر کارشناسان علوم آزمایشگاهی، کمیسیون مذکور اعلام کرد شکایت کارشناسان علوم آزمایشگاهی در اسرع وقت مورد بررسی قرار می گیرد پس از بررسی و استعلام های صورت گرفته نهایتاً کمیسیون اصل نود در نامه ای به شماره 1885621 مورخ 05/07/1404 خطاب به وزیر بهداشت و با یقین مهلت 30 روزه، خواهان پاسخگویی مقام عالی وزارت بهداشت در خصوص این پرونده شد.
از کمیسیون اصل نود مجلس به دادستان کل کشور؛ آقای دادستان به این پرونده ورود کنید
کارشناسان علوم آزمایشگاهی که از نوع رفتار وزارت بهداشت به شدت شاکی بودند نامه ای هم به دادستان کل کشور نوشتند این نامه که توسط دکتر فاطمه محمدبیگی عضو کمیسیون بهداشت مجلس به دادستان ارسال شد حاوی مستندات قانونی و قضایی در خصوص عضویت کارشناسان علوم آزمایشگاهی بود.
کارشناسان در این برنامه عنوان کردند که نظام مند نبودن علوم آزمایشگاهی سبب گسترش تخلفات در حوزه آزمایشگاهی کشور و نیز حضور رشته های متفرقه و فاقد صلاحیت به درون آزمایشگاه ها شده است.
موضع نظام پزشکی چیست؟ از رئیس کل تا معاونت فنی و نظارت
دکتر محمد رئیس زاده رئیس کل نظام پزشکی در مراسمی به مناسبت روز علوم آزمایشگاهی در بیاناتی اظهار داشت: ما باید چتر نظام پزشکی را گسترش دهیم و کارشناسان علوم آزمایشگاهی هم عضو نظام پزشکی شوند و چنانچه 40 یا 50 هزار کارشناس این رشته بخواهند نظام مستقلی تاسیس کنند این به نفع نظام پزشکی نیست فلذا با عضویت کارشناسان علوم آزمایشگاهی تعداد اعضای سازمان و عِدّه و عُدّه نظام پزشکی بیشتر می شود و این به نفع همه ماست.
دکتر رضا لاری پور معاون فنی و نظارت وقت نظام پزشکی نیز در نامه ای به شماره 9894/70/100 مورخ 19/09/1403 خطاب به رئیس کل سازمان از نظر موافق این معاونت جهت عضویت کارشناسان علوم آزمایشگاهی خبر داد.
آزمایشگاه مرجع سلامت وزارت بهداشت؛ ما موافقیم
دکتر کاظم وطن خواه رئیس اداره کل آزمایشگاه مرجع وزارت بهداشت در چند ماه اخیر و در پاسخ به نامه های متعدد نمایندگان مجلس در خصوص عضویت کارشناسان علوم آزمایشگاهی از اعلام آمادگی و موافقت این اداره با نظام مند شدن علوم آزمایشگاهی خبر داد تخصصی ترین نهاد وزارت بهداشت در حوزه علوم آزمایشگاهی، نظام مند شدن این رشته را به نفع نظام سلامت کشور می داند.
علّت مخالفت جریانی خاص و محدود؛ دغدغه قانون یا تعارض منافع؟!
جریانی خاص و محدود که خارج از بدنه وزارت بهداشت است عضویت کارشناسان علوم آزمایشگاهی در نظام پزشکی را قانونی نمی داند ادله آن ها این است که کارشناسان علوم آزمایشگاهی مجوز تأسیس آزمایشگاه ندارند بنابراین پروانه دار محسوب نمی شوند هرچند که هیچ قانونی چنین تعریفی از پروانه داری ارائه نکرده است و ارتباط بین پروانه و داشتن مجوز تاسیس تنها یک عُرف در حوزه پزشکی می باشد و استناد قانونی ندارد.
موضوعی که در جلسه مورخ 14/11/1403 کمیسیون بهداشت از سوی مخالفینی مطرح شد و اعضا کمیسیون بهداشت نیز در پاسخ به آن اعلام کرند هیچ قانونی وجود ندارد که پروانه داری را محدود و مشروط به داشتن مجوز تأسیس کرده باشد.
حال سؤال کارشناسان علوم آزمایشگاهی از دغدغه مندان قانون در حوزه آزمایشگاهی این است.
آیا حضور رشته های متفرقه و فاقد صلاحیت در آزمایشگاه های طبی کشور قانونی است؟
چه کسانی زمینه را برای حضور رشته های متفرقه و غیرمجاز در آزمایشگاه های طبی مهیا کردند؟
حضور رشته های غیرمرتبط در آزمایشگاه های طبی کشور به نفع چه کسانی است؟ مردم؟ کارشناسان علوم آزمایشگاه؟ یا جریانی خاص؟ کارشناسان علوم آزمایشگاهی همواره اعلام کرده اند که آمادگی دارند تا در حضور رسانه ها به گفتگو و مناظره با مخالفین عضویت بپردازند.
نامه کارشناسان علوم آزمایشگاهی به اعضا کمیسیون صلاحیت حرفه ای؛ حجت را تمام کردیم
کارشناسان علوم آزمایشگاهی در نامه ای 7 بندی خطاب به اعضا کمیسیون صلاحیت حرفه ای وزارت بهداشت با ارائه کامل ترین مستندات قانونی و حقوقی و جمع آوری آرای مثبت قضایی از سایر شهرها حجت را بر وزارت بهداشت تمام کردند آنها در این نامه اعلام کرده اند که رفتار برخی از قسمت های این وزارتخانه شائبه دار است و خواهان پاسخگویی جهت رفع شائبه های ایجاد شده هستند.
کارشناسان علوم آزمایشگاهی عنوان کردند مقاومت یا مخالفت وزارت بهداشت با نظام مند شدن علوم آزمایشگاهی به منزله نشان دادن چراغ سبز به ادامه تخلفات این حوزه تلقی خواهد شد. که نهایتاً هم باعث تشدید تنش و شکاف میان کارشناسان این رشته با وزارت بهداشت خواهد شد و هم منجر به آسیب به سلامت مردم و نظام سلامت کشور می شود.