به گزارش خبرنگار مهر، رضا التیامی‌نیا، استادیار علوم سیاسی دانشگاه یاسوج، در سخنرانی خود با اشاره به نقش تاریخی قدرت‌های بزرگ در خاورمیانه گفت: سیاست‌های ایالات متحده در دهه‌های گذشته منطقه را «حساس» و ایران را به‌عنوان «ژاندارم» منطقه تعریف کرده بود. کشورهای فرامنطقه‌ای به دنبال تضمین دسترسی به منابع زیرزمینی و مسیرهای انرژی بوده‌اند و از این رو از شاه و رژیم‌های همسو به‌عنوان ابزارِ حفظ منافع استراتژیک خود حمایت می‌کردند.

وی افزود: مقام‌های آمریکایی، از جمله کارتر و سیاست‌گذاران بعدی، انقلاب اسلامی ایران را تهدیدی بی‌سابقه خواندند و تلاش‌های اطلاعاتی و امنیتی گسترده نتوانست مانع پیشروی «مردمی‌ترین و پرتأثیرترین انقلاب قرن» شود. تصمیم آمریکا برای اولویت دادن منافع استراتژیک بر اصلاحات سیاسی در کشورهای منطقه، باعث شد تا واشینگتن در مقابل موج تحولات سیاسی اجتماعی آسیب‌پذیر شود.

التیامی‌نیا با اشاره به واکنش‌های بعدیِ غرب افزود: ایالات متحده و متحدانش سعی کردند با تقویت بازیگرانی چون اسرائیل و حمایت مالی نظامی از آنها، به بازتوزیع توازن قوا در منطقه بپردازند. این سیاست‌ها با هزینه‌های سنگینی همراه بوده و مانع از آن نشد که انقلاب ایران و شبکه‌های مقاومت منطقه‌ای تأثیر خود را بر معادلات سیاسی نظامی خاورمیانه ادامه دهند.

وی همچنین تأکید کرد: آمریکا برای مهار نفوذ ایران در منطقه از ابزارهای مختلفی، از جنگ‌های نیابتی و حمایت از گروه‌های شبه‌نظامی تا ایجاد و ترویج بی‌ثباتی مذهبی و فرقه‌ای استفاده کرده است. تجربه‌های اخیر نشان داده تلاش برای «ساختِ دشمن فرضی» و استفاده از نیروهای جایگزین، نتوانسته است اهداف بلندمدت غرب را به‌طور کامل محقق کند و در بسیاری موارد هزینه‌های اقتصادی و سیاسی چشمگیری بر جای گذاشته است.

در پایان، این استاد علوم سیاسی با اشاره به لزوم بازخوانی تجربه‌های تاریخی این دوران افزود: فهم دقیق نقش‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای و پیامدهای آن برای سیاست خارجی کشورها، از ضروریات مدیریت تحولات آتی در خاورمیانه است.