افرادی که در همه‌جا و همه شرایط جغرافیایی و آب‌وهوایی به کار امدادرسانی مبادرت می‌ورزند و باد و خاک و آتش و ابر و باد و مه و خورشید و فلک! مانع کارشان نیست. امدادگران ورزیده‌ای که در ارتفاعات و بلندی‌های صعب‌العبور، مناطق ناهموار، در دل جنگل، وسط بیابان، در دریا و رودخانه و در حوادث و بلایای طبیعی (سیل، زلزله، رانش زمین، ریزش کوه، آتش‌سوزی و...) به نجات، کمک‌رسانی و انتقال مجروحان و مصدومان مشغول بوده و باکی از شرایط سخت و دشواری‌های موجود ندارند.

اما فعالیت‌ها و خدمات پرسنل زحمتکش هلال‌احمر برای به انجام رساندن ماموریت‌های محوله، علاوه بر داشتن تخصص‌ها و مهارت‌های لازم نیاز به ادوات، تجهیزات و وسایل نقلیه مختلف دارد تا خللی در کارشان دیده نشود. دامنه فعالیت نیروهای هلال احمر گسترده و متغیر است؛ به همین خاطر از موتورسیکلت تا بالگرد در اختیار آن‌هاست تا بتوانند کارهای امدادی را درست و بدون غلط انجام بدهند.

فرسودگی ناوگان

هلال‌احمر هم مانند سایر نهادها و دستگاه‌های خدمات‌رسان، که کارشان بدون وسایط نقلیه موتوری پیش نمی‌رود، با معضل فرسودگی ناوگان و تجهیزات مواجه است. این مساله باعث می‌شود تا در درازمدت کیفیت ارائه خدمات امدادی پایین بیاید و حوادث و سوانح کمتری پوشش داده شود. این مساله هم دو دلیل اصلی دارد: کمبود بودجه و تحریم‌های بین‌المللی.

بابک محمودی، رییس سازمان امداد و نجات هلال احمر گفته بود سازمان هلال احمر حدود ۶ هزار خودروی سبک و سنگین در سطح کشور در اختیار دارد که همگی فعال و عملیاتی هستند اما بخشی از آن‌ها عمر بالای ۱۵ سال دارند و به خاطر کثرت عملیات‌های امدادی و آمار بالای حوادث و مصدومان در واقع خودروی فرسوده محسوب می‌شوند.

خودروهای امدادی به دلیل وسایل سنگینی که حمل می‌کنند و شرایط سختی که ممکن است از آن‌ها عبور کنند زودتر از سایر خودروها فرسوده می‌شوند و زودتر از سایر ناوگان‌ها نیاز به نوسازی دارند لذا ضروری است ادوات و تجهیزات نو به سرعت جایگزین شوند تا کار امداد و نجات با وقفه مواجه نشود.

وی در ادامه گفته که سال‌گذشته با پیگیری‌های رییس جمعیت هلال احمر، حدود هزار دستگاه خودروی نو به سازمان ما تحویل شد که جایگزین خودروی فرسوده شدند.

همچنین برنامه‌ریزی کردیم اگر تامین اعتبار صورت بگیرد ۱۵۰۰ خودروی دیگر در کلاس‌های مختلف نیز به ناوگان اضافه شود که اگر این امر محقق شود، میانگین سنی ناوگان به زیر ۱۰ سال می‌رسد. خوشبختانه این طرح مصوبه و تایید دولت را گرفته و در صورت تامین اعتبار و ارز مورد نیاز، مجوز خرید و واردات آن صادر می‌شود و ما امیدواریم بخشی از این خودروها تا اوایل سال آینده تحویل سازمان امداد و نجات هلال احمر شوند.

در همین رابطه هفته گذشته پیرحسین کولیوند، رییس جمعیت هلال احمر کشور در گفت‌وگو با رسانه‌ها اعلام کرد مجوز واردات حدود ۱۵۰۰ دستگاه خودرو با کمک دولت و شخص رئیس‌جمهور را دریافت کردیم که هزار دستگاه از آن خودروی نجات است و اگر این تعداد را وارد کنیم با ۹۰۰ دستگاهی که قبلا وارد کرده بودیم وضعیت از نظر امدادرسانی و لجستیک امدادی به مراتب به سمت عالی شدن می‌رود تا ضمن انجام عملیات‌های بیشتر پوشش‌دهی کاملی در سطح کشور داشته باشیم.

وی در ادامه گفته از مجموع هزار و ۵۰۰ خودرو، هزار دستگاه خودروی نجات، ۴۰۰ دستگاه آمبولانس و ۵۰ دستگاه خودروی هایس است که برای جابه‌جا کردن نیروهای امدادی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

همچنین ۵۰ دستگاه هم خودروی فرماندهی است. ضمن این‌که سه فروند بالگرد مجهز به ناوبری مدرن و دید در شب در دستور خرید قرار دارد. بودجه خرید بالگردها تامین و مذاکرات و قراردادها تقریبا نهایی شده است. این اقدامات با حمایت دولت انجام شده است. اگر این بالگردها به مجموعه هلال احمر الحاق شود شاهد گستردگی قابل توجهی در امر امداد و نجات در سطح کشور خواهیم بود.

در مسیر ارتقا

کاظم نورانی معاون برنامه‌ریزی و امور مجلس جمعیت هلال‌احمر، اظهار کرده بود: «هلال احمر در حال‌حاضر دارای کمبود جدی در حوزه آمبولانس، خودروهای امداد و نجات و پایگاه‌های امدادی است. امروز جمعیت هلال‌احمر از سرمایه اجتماعی و اعتماد مردمی قابل‌توجهی برخوردار است و تلاش می‌کند با ارتقای تجهیزات و فناوری‌های نوین، خدمات امدادی خود را توسعه بدهد.»

نورانی همچنین از استفاده فناوری‌های هوشمند در خدمات امدادی خبر داد و افزود: «جمعیت هلال‌احمر به‌تازگی در پروژه‌ای نوآورانه، اقدام به ساخت ربات‌های نجاتگر غریق کرده است که توانایی فعالیت تا عمق ۵۰ متری را دارند که این اقدام گامی موثر در جهت به‌کارگیری هوش مصنوعی در مدیریت بحران به‌شمار می‌رود. برای بهبود امکانات لجستیکی هلال احمر، باید وارد رایزنی شویم و راهکارهای ترمیم بودجه این نهاد را دریافت کنیم تا بتوانیم گامی موثر برای افزایش بودجه هلال‌ احمر برداریم. برای تقویت بودجه سازمان‌ها و ارگان‌های حمایتی در مجلس باید راهکاری اساسی اندیشیده شود تا در زمان بروز حوادث و بلایای طبیعی با مشکل روبه‌رو نشویم.»

تهیه ۲۰ بالگرد دید در شب

در همین زمینه خبر رسید که هلال احمر برنامه درازمدتی برای تقویت و ارتقای فاز عملیاتی خود در بخش هوایی دارد و قرار است بالگردهای بیشتری را تهیه و به‌کار بگیرد.

رئیس سازمان امداد و نجات هلال احمر اعلام کرده در حال‌حاضر ما ۲۴ بالگرد در اختیار داریم که ۱۲ فروند از آن‌ها متعلق به کشورهای غربی و ۱۲ فروند دیگر متعلق به کشورهای شرقی هستند. حدود ۵۰ درصد از بالگردهای غربی ما، متاسفانه به خاطر تحریم‌های ظالمانه موجود، مشکل قطعه دارند و زمینگیر هستند.

تحریم کنندگان حتی به این مساله توجهی ندارند که این بالگردها عملیات امدادی انجام می‌دهند و برای جان انسان‌ها اهمیتی قائل نیستند. به همین دلیل امیدواریم بتوانیم کلا بالگردهای غربی را از ناوگان خود خارج کنیم. سایر بالگردهایی که متعلق به کشورهای شرقی هستند، در زمینه امدادی بهتر عمل می‌کنند و در حال امدادرسانی هستند.

سه بالگرد نیازمند اورهال هستند که تقریبا ۶ ماه زمان می‌برد و این امر طبیعی است. مقرر شده در صورت تامین منابع مالی از سوی دولت محترم ۲۰ فروند بالگرد امدادی مجهز به دید در شب، از کشور روسیه خریداری شود که امیدواریم این بالگردها نیز سال آینده به ناوگان ما اضافه شوند.