به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم؛ ناصرخسرو قبادیانی که فخر ادبیات ایران بزرگ است و پس از هزار سال همچنان آثارش، شیرین و آموزنده است، در شاهکار جاویدان خود، «سفرنامه»، در چند مکان آنچنان به وجد آمده است که میزان بالای این وجد را می شود از پشت و روی کلمات درخشانش، لمس کرد. مثلا وقتی «صفت اندرون کعبه» را نوشته است یا خود «صفت کعبه» را، یا وقتی از دیدن ویرانه‌های باغ فرعون در بیروت به شوق می‌آید یا از بیت المقدس مفصل می‌نویسد و حتی در سفرش، باز هم به آنجا باز می‌گردد و از دیگر مشاهداتش، مفصل و زیبا می‌نویسد، آنچه که در چشمش، ماندگار است و از توصیفش با همه توانمندی‌هایش، باز می‌ماند، نقاشی‌هایی است که در این مکان‌های مقدس و باستانی وجود داشته است.

جامعه‌شناسان بارها بر این موضوع تاکید کرده‌اند که «قدسیت» سبب شده است که زیباترین آثار هنری شکل بگیرد و نماینده تمدن‌ها شود. در این قدسیت، اسطوره‌ها در فرهنگ‌ها شکل می‌گیرند و از حوادث و طوفان‌های عصرها و دوران‌ها، به سلامت گذر می‌کنند و فخر مردمان شان را سبب می‌شوند.

اما آثاری هم هستند که براساس شیفتگی قدسی‌ها و اسطوره‌ها شکل می‌گیرند و از ارزش و اعتبار آنها سود می‌برند؛ که البته کاری است درست و بجا. نمونه‌اش، دیوارنگاره‌هایی است که در چند سال گذشته، بر میادین و مکان های پررفت و اصلی پایتخت می بینیم. آخرین‌اش، دیوارنگاره‌ای است در بزرگداشت حضرت حافظ.

این اثر که حاصل دسترنج هنرمندان ایرانی در خانه طراحان انقلاب اسلامی است، در میدان ولیعصر(عج) تهران نصب شده است. ویژگی این اثر در آن است که اندیشه، فلسفه و کار جمعی را به خوبی نمایان می‌کند. این اثر برآمده از یک اتاق فکر با نگاه باز است که به داشته‌های وطن احترام می‌گذارد. در تصویر، شاعران معاصر در اطراف حضرت حافظ که مرکزیت تصویر را از آن خود دارد، دیده می‌شوند. هم زن و هم مرد. از نیما یوشیج تا قیصر امین پور. از ملک الشعرای بهار تا سهراب سپهری. از شهریار تا هوشنگ ابتهاج. از فروغ فرخزاد تا سپیده کاشانی. از مهدی اخوان ثالث تا طاهره صفارزاده. حتی از گوته، شاعر و فیلسوف بزرگ آلمانی که شیفته حافظ بوده هم در اینجا نشانی هست.

اما آنچه در این میان اهمیت بسیار می‌یابد، آن است که مخاطب با دیدن چنین تصویری، به بازنمایی داشته‌های فرهنگی‌اش، به طور ناخودآگاه دست می‌زند. این یادآوری ارزشمند، سبب می‌شود که فارغ از هر دیدگاه و زاویه نگاهی، به احساسِ جمعیِ خوشایندِ «ایرانی بودن» بپیوندد.

بدین‌سان، دیوارنگاره‌ای که درباره‌اش صحبت کرده‌ایم، به تنهایی تبدیل به یک رسانه جریان‌ساز می‌شود. رسان‌ ای که مفهوم، فرم و مکان را در حد اعلای خود تصاحب کرده است و افکار جمعی را همچون کهربایی عظیم و دلکش، مجذوب خود ساخته.

حضرت حافظ به عنوان اسطوره تاریخی هشتصدساله و شاعران معاصر در قبای اسطوره‌های امروزین که طرفداران پرشماری در جهان فارسی زبانان دارند، آنچنان درست و بجا در کنار هم جمع شده‌اند که اثر نهایی را صاحب ضریب چندبرابری می‌کنند. و خب، این هم یک هنر مضاعف و تحسین شده است که باید به طراحانش داد و تمنای تکرار این مسیر را از ایشان و دیگران کرد.

انتهای پیام/