تصمیم غیرمترقبه حماس در صدر اخبار ساعات اخیر است
اقتصاد ایران: سرانجام حماس به طور علنی شرایط ترامپ برای آتشبس با اسرائیل در جنگ غزه را پذیرفت و به نظر میرسد قرار است بعد از دو سال جنگ خانمانسوز و دههها درگیری صلح در این منطقه برقرار شود.
برترینها: سرانجام حماس به طور علنی شرایط ترامپ برای آتشبس با اسرائیل در جنگ غزه را پذیرفت و به نظر میرسد قرار است بعد از دو سال جنگ خانمانسوز و دههها درگیری تحت شرایطی صلح در این منطقه برقرار شود.
دونالد ترامپ دیشب اعلام کرد که "اسرائیل با عقبنشینی به حد مشخص شده در طرح پیشنهادی آمریکا برای صلح در غزه موافقت کرده است و به محض تایید حماس آتشبس برقرار و تبادل گروگانهای اسرائیلی و زندانیان فلسطینی آغاز میشود". مذاکرات بر سر جزئیات این طرح نیز، امروز یکشنبه در قاهره آغاز میشود.
روزنامه هممیهن در واکنش به این اتفاق نوشت: جنبش حماس موافقت خود با طرح پیشنهادی رئیسجمهور آمریکا برای پایان جنگ در غزه را اعلام کرد. نکته جالب توجه در پاسخ حماس به طرح پیشنهادی دونالد ترامپ این بود که آنها از ارائه این طرح توسط رئیسجمهور آمریکا تشکر کردند که خود باعث بروز واکنشهایی در شبکههای اجتماعی ایران شد. کشورهای مختلف جهان و جنبشهای گوناگون فلسطینی از موضع حماس در قبال این پیشنهاد استقبال کردند. البته در تحلیلهای رسانهای این نکته مورد توجه قرار گرفت که حماس با اصل طرح ترامپ موافقت کرده و این نخستین قدم برای پایان جنگ است.
پاسخ حماس؛ خیانت یا تاکتیک هوشمندانه
احمد زیدآبادی، نویسنده و مشاور هممیهن در چند پست تلگرامی به مسئله پذیرش این طرح از سوی حماس پرداخت. او با تاکید بر اینکه حماس تحت فشار شدید کشورهای مختلف به خصوص مصر، ترکیه و قطر قرار دارد، با مرور صحبتهای وزیر خارجه مصر مبنی بر اینکه «حماس باید سلاح خود را کنار بگذارد و نباید به اسرائیل بهانهای داده شود تا حمله خود به غزه را ادامه دهد» نوشت: «با توجه به این نوع فشارها، احتمال پذیرش طرح ترامپ از سوی حماس در این مرحله و یا مراحل بعد وجود دارد. بعد از موافقت احتمالی حماس، واکنش برخی جناحهای سیاسی در داخل ایران به این اقدام، خبری فوقالعاده جذاب خواهد بود! آیا حماس را به تسلیم و بیغیرتی و فروش فلسطین و خیانت متهم میکنند؟ خواهیم دید!»
او همچنین بعد از اعلام موضع حماس نوشت: «پاسخ حماس به طرح صلح ترامپ برای پایان جنگ در غزه، به نظرم اعلام موافقت با طرح است. شروط مطرحشده، جنبههای تکنیکی دارد و اصل طرح را مخدوش نمیکند. با این حال، باید منتظر واکنش ترامپ به این پاسخ ماند. تصورم این است که ترامپ هم پاسخ حماس به طرح خود را به معنای موافقت با آن اعلام کند. اگر این گمانهزنی درست باشد، خاورمیانه از همین امشب وارد دوران تازهای از حیات خود شده است.»
صابر گلعنبری، تحلیلگر مسائل خاورمیانه نیز طی یادداشتی درباره این تحولات نوشت: «پرسش این است که چرا ترامپ در میان بهت و شوک اسرائیلیها این پاسخ را پذیرفت و با شعف خاصی هم از آن استقبال کرد؟ چند عامل را میتوان دخیل دانست: 1ـ در وهله نخست این عامل به ذهن متبادر میشود که چه ترامپ چه نتانیاهو یا هر دو درصدد مغتنم شمردن پاسخ حماس برای آزادی همه گروگانهای اسرائیلی و گرفتن این اهرم فشار از آن هستند و از این رو، رئیسجمهور آمریکا با وجود مخالفت غیرمستقیم این تشکیلات با دیگر خواستههای او فعلاً خویشتنداری کرده و پاسخ را پذیرفته است.
بنابراین بعد از آزادی آنها، دوباره حملات از سرگرفته شود. اما به فرض صحت این گزاره، واقعیت این است که با آزادی این گروگانها ولو صرفاً در مقابل آزادی 250 فلسطینی محکوم به حبس ابد و حدود دو هزار نفر دیگر از ساکنان غزه، دستکم دیگر امکان ادامه پاکسازی نژادی به این شکل و پیگیری کوچاندن آنها میسر نیست و این بهانه اساسی از اسرائیل برای ادامه این کار گرفته میشود.» در قسمت دیگری از این یادداشت آمده است: «عامل دوم اینکه حماس با این پاسخ خود در واقع توپ را به زمین ترامپ انداخت و رئیسجمهور آمریکا نیز در مواجهه با آن دو گزینه بیشتر پیشروی خود نداشت؛ یا پاسخ حماس را بپذیرد یا آن را رد کند. چند روز قبل، ترامپ تهدید کرده بود که اگر حماس پاسخ منفی دهد، درهای جهنم را به شکل بیسابقهای به روی آن خواهد گشود.
اما واقعیت این است که خود ترامپ هم که تا به حال چند بار از این تهدید استفاده کرده است، بهتر میداند که دیگر جهنمی نمانده است که دَرِ آن به روی مردم غزه و حماس گشوده نشده باشد. از این رو، اساساً اهرم فشار دیگری بر حماس نمانده بود که آمریکا و اسرائیل از آن استفاده نکرده باشند؛ اما نتیجه مطلوب حاصل نشد. اما عامل سوم اینکه خود حماس هم با زیرکی و ادبیات خاصی پاسخ خود را به نحوی تنظیم کرده بود که مخرج و محملی برای رضایت ترامپ و پذیرش آن فراهم کرد. به این معنا که راه گریزی برای رهایی خود از این فشار سنگین بینالمللی ایجاد شده پس از ارائه طرح ترامپ و این انسداد و همچنین گزیری برای طرف مقابل در این بنبست مهیا کرد.»
یک پاسخ به واکنش کیهان و شریعتمداری
اما این همه واکنشها در داخل ایران نبود، کیهان در تیتری غیرمنتظره این اقدام را «پاسخ هوشمندانه و مشروط حماس به پیشنهاد ترامپ» دانست.
تیتری که با واکنش سریع احمد زیدآبادی روبرو شد. او نوشت: رسانههای جریان تندرو از جمله روزنامۀ کیهان که پیش از این طرح صلح ترامپ را "طرح تصاحب غزه" توصیف میکردند، اکنون موافقت حماس با این طرح را "هوشمندانه" معرفی میکنند!
کاش خودشان هم از این نوع "هوشمندیها" به خرج میدادند! و یا حداقل اجازه میدادند که دولت پزشکیان هم همینطور "هوشمندانه" با برخی طرح های بینالمللی روبرو شود!
ظاهراً از نگاه برخی جریانهای سیاسی در ایران "برخورد هوشمندانه" خوب است اما برای همسایه!