حجت‌الاسلام علی امیری، کارشناس علوم دینی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، با اشاره به یکی از مهم‌ترین پرسش‌های تاریخی درباره چرایی سفر حضرت فاطمه معصومه (س) به ایران گفت: بر اساس گزارش‌های تاریخی، پس از آنکه امام رضا(ع) در سال 200 هجری به اجبار مأمون از مدینه راهی مرو که همان خراسان امروزی است شدند، سرپرستی خاندان امام کاظم(ع) پس از شهادت ایشان بر عهده فرزندشان حضرت رضا(ع) قرار گرفت.

او تصریح کرد: در آن زمان حضرت معصومه (س) حدود ده سال داشتند. هرچند امام هشتم(ع) خواهران دیگری نیز داشتند، اما پیوند عاطفی و معنوی ایشان با حضرت معصومه (س) عمیق‌تر بود. در دوران اقامت اندوه‌بار امام رضا(ع) در ایران، حضرت معصومه (س) بارها در نامه‌هایی از فراق برادر شکوه کردند تا اینکه سرانجام امام(ع) که تاب دوری خواهر را نداشتند، نامه‌ای نوشتند و ایشان را به خراسان فراخواندند. با این دعوت، حضرت معصومه (س) با شوق دیدار برادر راهی ایران شدند و در این سفر، پنج تن از برادرانشان به نام‌های فضل، جعفر، هادی، قاسم و زید به همراه جمعی از برادرزادگان و غلامان و کنیزان ایشان را همراهی می‌کردند.

امیری در ادامه با اشاره به ماجرای ورود حضرت به قم گفت: برخلاف تصور رایج، مقصد نهایی سفر حضرت معصومه (س) قم نبود، بلکه ایشان در مسیر حرکت به خراسان بودند. هنگامی که کاروان به ساوه رسید، با دشمنی شدید مردم آن شهر که از مخالفان سرسخت اهل بیت(ع) بودند مواجه شد و درگیری خونینی رخ داد که در آن همه برادران و برادرزادگان حضرت به شهادت رسیدند.

او توضیح داد: بنا بر نقل شماری از مورخان، امامزادگانی چون سید اسحاق، سید ابوالرضا و سید علی‌اصغر در ساوه و هارون بن موسی‌الکاظم(ع) در اطراف ساوه از جمله همراهان حضرت بودند که به دستور مأمون به شهادت رسیدند. حضرت معصومه (س) پس از این واقعه در ساوه بیمار شدند و از آنجا که قم از دیرباز پایگاه دوستداران اهل بیت(ع) بود، ایشان را به این شهر منتقل کردند. موسی بن خزرج، از شیعیان برجسته قم، حضرت را در خانه خود در محله «میدان میر» منزل داد. سرانجام آن بانوی بزرگوار پس از 17 روز اقامت در قم رحلت کردند و در همان‌جا به خاک سپرده شدند؛ جایی که امروز زیارتگاه عاشقان اهل بیت(ع) است.

این کارشناس دینی با تأکید بر اینکه سفر حضرت معصومه (س) تنها برای دیدار برادر نبود، اظهار کرد: حرکت ایشان مأموریتی زینب‌گونه برای تبلیغ دین و گسترش معارف اهل بیت(ع) بود. حضرت به خوبی می‌دانستند که موقعیت ممتاز امام رضا (ع) در دستگاه خلافت مأمون فرصتی بی‌نظیر برای معرفی حقانیت امامت و نشر مکتب تشیع فراهم کرده است؛ از همین رو در مسیر حرکت به ایران از هیچ فرصتی برای تبیین ارزش‌های دینی فروگذار نکردند.

او خاطرنشان کرد: این سفر علاوه بر افشای چهره نفاق مأمون، نقاب از چهره ستم عباسیان برداشت و تبلیغات حکومت که می‌کوشید با طرح ولایتعهدی چهره خلافت را تطهیر کند، نقش بر آب شد. سفر شخصیت‌های بزرگی از خاندان اهل بیت(ع) چون حضرت معصومه (س) و احمد بن موسی(ع) به ایران این سیاست را ناکام گذاشت و شاید به همین دلیل بود که سفر حضرت به دیدار برادر ناتمام ماند؛ اما رحلت شهادت‌گونه ایشان مسیر احیای دین را در مسیر تازه‌ای قرار داد و قم را به کانون اصلی نشر معارف اسلامی تبدیل کرد.

امیری در ادامه با اشاره به استقبال باشکوه مردم قم از حضرت معصومه (س) بیان کرد: به محض اطلاع از ورود کریمه اهل بیت (ع) بزرگان قم برای استقبال رفتند. موسی بن خزرج، بزرگ خاندان اشعری، زمام شتر حضرت را در دست داشت و جمعی انبوه از مردم پیاده و سواره گرداگرد کجاوه ایشان حرکت می‌کردند. روز 23 ربیع‌الاول سال 201 هجری قمری حضرت وارد قم شدند و شتر ایشان در برابر خانه موسی بن خزرج زانو زد. حضرت به مدت 17 روز در این شهر اقامت کردند و در این مدت جز عبادت و راز و نیاز با خداوند کاری نداشتند. محل عبادت ایشان که به «بیت‌النور» شهرت دارد، امروز یکی از زیارتگاه‌های دوستداران آن حضرت است.

این کارشناس دینی در بخش دیگری از گفت‌وگو با اشاره به مقام رفیع حضرت معصومه (س) خاطرنشان کرد: در عظمت جایگاه این بانوی گرامی همین بس که امام جواد(ع) فرمودند: «من زار عمتی بقم فله الجنه»؛ هرکس عمه مرا در قم زیارت کند، بهشت برای اوست. حضرت معصومه (س) بانویی آگاه به زمان، محدثه‌ای سخنور و معلمه‌ای توانا بودند که شاگردان بسیاری در مکتب علمی ایشان پرورش یافتند.

او ادامه داد: امام صادق (ع) نیز قم را حرم خود خوانده و فرموده‌اند: «بانویی از فرزندان من در این شهر درگذرد که نامش فاطمه دختر موسی است و شیعیان در روز قیامت به شفاعت او به بهشت می‌روند.» همچنین امام رضا (ع) تأکید کرده‌اند: «من زارها عارفاً بحقها فله الجنه»؛ هرکس آن بانو را با شناخت از حق ایشان زیارت کند، بهشت پاداش اوست.

انتهای پیام/