به گزارش خبرنگار مهر، آیین رونمایی از کتاب «حافظ‌خوانی خصوصی» نوشته علیرضا محمودی ایرانمهر شامگاه پنجشنبه در شهر کتاب اردیبهشت اصفهان با حضور نویسنده و به میزبانی علی خدایی برگزار شد. در این نشست محمودی ایرانمهر از تجربه‌های طولانی و پیچیده خود در فرآیند نگارش این اثر و نسبت آن با شعر حافظ سخن گفت.

محمودی ایرانمهر در ابتدای سخنان خود اظهار کرد: در بخشی از روایت این کتاب، راوی مرتب از واژه احمق و احمقانه استفاده می‌کند، زیرا در موقعیت‌هایی قرار می‌گیرد که همه چیز برای او احمقانه به نظر می‌رسد؛ از رفتار آدم‌ها و سیاست گرفته تا حتی زندگی خصوصی خودش. این احساس او را به سوی بازشناسی درونی می‌برد و نشان می‌دهد که چگونه نیازمند فضایی خصوصی است؛ فضایی که به شدت شکننده است و راوی مدام در تضاد میان این موقعیت‌ها پرتاب می‌شود. حتی تجربه ساده‌ای مانند استفاده از تلفن همراه، برای او تبدیل به تجربه‌ای متناقض می‌شود؛ از یک سو خاطرات همسر از دست‌رفته‌اش در آن ثبت شده و امکان ارتباط با گذشته را فراهم می‌کند و از سوی دیگر دلش می‌خواهد همان ابتدا گوشی را دور بیندازد.

وی با اشاره به پیوند شخصی خود با حافظ ادامه داد: در نوجوانی هر روز به حافظیه می‌رفتم. آنجا هم درس می‌خواندم و هم یواشکی رمان. همان‌جا عهدی شخصی میان من و حافظ شکل گرفت که روزی درباره او بنویسم. برای من شعر حافظ همچون دعا و ورد است. بارها در لحظات دشوار زندگی، بیت‌هایی چون مرغ زیرک چون به دام افتاد تحمل است مرا نجات داده‌اند.

این نویسنده افزود: همین تجربه‌ها سبب شد نخستین جرقه نوشتن این کتاب در من شکل بگیرد. تصورم این بود که یک رمان جمع‌وجور خواهم نوشت، اما کار به مسیری ۱۵ ساله تبدیل شد. پنج سال از این زمان صرف بازنویسی شد و در نهایت پس از نزدیک به ۱۷ سال کتاب به شکل کنونی درآمد.

وی با اشاره به دشواری‌های نگارش این رمان گفت: در مقطعی حجم نوشته‌هایم به بیش از یک میلیون کلمه رسید. ناچار شدم بسیاری از روایت‌ها را حذف کنم تا تعلیق داستان حفظ شود. بخشی از نوشته‌هایم به صورت مستقل شکل رمان یافت و حتی کتاب تمام مردهای تهران علیرضاست از دل همین پروژه بیرون آمد. با وجود این، تلاش کردم انسجام کلی داستان و پیوندش با شعر حافظ حفظ شود.

محمودی ایرانمهر درباره شیوه بهره‌گیری از شعر حافظ در این رمان اظهار کرد: ابتدا می‌خواستم هر شعر را مبنا قرار دهم و از دل آن قصه‌ای بیرون بیاورم، شبیه همان‌که در فال گرفتن اتفاق می‌افتد. اما بعد دریافتم کافی نیست. باید شعر و داستان در لحظه‌لحظه روایت در هم تنیده شوند. همان‌طور که برای من و خانواده‌ام حافظ صرفاً شعر تغزلی نبوده بلکه فلسفه زندگی بوده است. پدربزرگ بی‌سواد من حافظ را از بر داشت و در همه موقعیت‌ها از آن بهره می‌گرفت. همین تجربه برای من هم تکرار شد؛ شعرهایی که معنایشان را در کودکی نمی‌فهمیدم، بعدها رمز زیستن و مواجهه با شادی‌ها و مصیبت‌های زندگی شدند.

وی با اشاره به پرسش دیرینه درباره معشوق حافظ گفت: برخی او را شاخه نبات می‌دانند، برخی شاهزاده‌ای تاریخی و برخی مفهومی ذهنی. اما در تحلیل داریوش آشوری، معشوق حافظ یک معشوق ازلی است که حضوری جسمانی و در عین حال غایب دارد. همین غیاب و حضور توأمان است که درد وجودی شعر حافظ را رقم می‌زند؛ دردی که از روزگار گیلگمش تا فردوسی و هومر و تا امروز در ادبیات تداوم داشته و در آینده نیز همراه انسان خواهد بود.

نویسنده کتاب «حافظ‌خوانی خصوصی» تأکید کرد: حافظ‌خوانی خصوصی تنها یک رمان نیست، بلکه تلاشی است برای بازتاب تجربه زیستن با شعر حافظ، تجربه‌ای که طی سال‌ها بازنویسی، آزمون و خطا و جستجوی فلسفه درونی کلمات شکل گرفت. شعر حافظ برای من زبان زندگی است، زبانی که به کمک آن می‌توان جهان را درک کرد، رنج را تاب آورد و معنا را بازشناخت.

در پایان این نشست، کتاب «حافظ‌خوانی خصوصی» توسط علی خدایی، سیاوش گلشیری و سمیه سمساریلر مورد نقد و بررسی قرار گرفت. کتاب «حافظ‌خوانی خصوصی» نوشته علیرضا محمودی ایرانمهر، اثری بلند در ۶۷۳ صفحه است که توسط نشر چشمه منتشر شده و تلفیقی از روایت داستانی و خوانش فلسفی شعر حافظ به شمار می‌آید. این کتاب حاصل بیش از ۱۵ سال نوشتن و بازنویسی است و با نگاهی نو به میراث حافظ، تجربه‌ای تازه از پیوند ادبیات کلاسیک و رمان معاصر را پیش روی مخاطب قرار می‌دهد.