گردش پُربیننده چند خانم روس در خیابانهای تهران
اقتصاد ایران: حضور بلاگرهای روس در تهران طی روزهای اخیر به سرعت به سوژه شبکههای اجتماعی تبدیل شده است.
برترینها: حضور بلاگرهای روس در تهران طی روزهای اخیر به سرعت به سوژه شبکههای اجتماعی تبدیل شده است. تصاویرشان در خیابانها، کافهها و فضاهای شهری، با توربانهای رنگی و لباسهای روشن، میلیونها بازدید گرفته است. قابهایی که دقیقاً شبیه کارتپستالهای تبلیغاتیاند: پیادهروی در خیابانهای مرکزی، چایخوری در کافهای لوکس با فنجانهای میناکاری و گلهای زرد روی میز.
این موج محتوایی فقط یک سفر شخصی نیست؛ بیشتر شبیه پروژهای طراحیشده برای بازنمایی ایران بهعنوان مقصد گردشگری است. اما پرسش اینجاست که این روایت تا چه حد با واقعیت امروز جامعه ایران همخوانی دارد؟
روسها محبوب نیستند، حتی دختران بلاگرش!
ایران سالهاست تلاش میکند بازار گردشگران روس را جذب کند، بهویژه در شرایطی که درب غرب به روی مسکو بسته شده. بلاگرهای روس در این چارچوب بهعنوان سفیران غیررسمی عمل میکنند؛ تصاویری که از فضای تهران امروز میسازند، دقیقاً همان چیزی است که نهادهای گردشگری دوست دارند به جهان مخابره شود.
اما ماجرا به همین سادگی نیست. روسها در ایران به دلیل عملکرد سیاسی مسکو و روابط نزدیک دولتها، محبوبیت چندانی ندارند. برای بخشی از افکار عمومی، حضور بلاگرهای روس در خیابانهای تهران نه یک فرصت تبلیغاتی، که نوعی نمایش دستکاریشده تلقی میشود. منتقدان میپرسند: کشوری که پروازهای محدود دارد و با جهان ارتباط گستردهای ندارد، چگونه میخواهد با چند ویدئوی اینستاگرامی تصویر دیگری از خود بسازد؟ اینجاست که ماجرا رنگ سیاسی میگیرد و حتی به چشم «تبلیغ به سفارش مسکو» دیده میشود.
این ایران، شبیه آن لبنان شده است؟
هرچند موضوع پوشش در ایران همچنان محل مناقشه است و کاسبها یا شهروندان داخلی با محدودیتهایی مواجهاند، همین بلاگرها توانستهاند تصویری متفاوت از زندگی روزمره در تهران بسازند. پرسشی که در پایان باقی میماند این است: چرا چنین فضایی برای شهروندان عادی ایران فراهم نیست؟ چرا آنها نمیتوانندهمان تجربهای را داشته باشند که بلاگرهای روس در چند روز سفر به نمایش میگذارند؟
از سوی دیگر، تکیه بر تبلیغاتی از این دست یادآور تجربه لبنان است؛ کشوری که سالها با کمپینهای پرزرقوبرق گردشگری چهرهای جذاب از خود به نمایش گذاشت، اما کمبود زیرساختها و ناپایداری سیاسی مانع شد تا توریستها واقعاً جذب شوند. آیا در ایران هم میتوان با ویدئوهای اینستاگرامی، گردشگران را به سفر مجاب کرد، وقتی زیرساختهای پایهای سفر از پرواز و اقامت گرفته تا ارتباط با جهان همچنان چالشآفرین است؟