به گزارش خبرنگار مهر، محمد آرام، رئیس هیات‌مدیره مرکز مبادله ارز و طلای ایران، با رد ادعای امکان مسدودسازی حساب‌های برون‌مرزی بانک مرکزی در چارچوب «اسنپ‌بک»، تصریح کرد: هیچ حساب فعالی در خارج از کشور تحت مالکیت بانک مرکزی یا دولت وجود ندارد که بتوان آن را محدود یا مسدود کرد.

وی با اشاره به مفهوم Intelligent Banking و سامانه پرداخت بین‌المللی SWIFT که عمدتاً تحت کنترل آمریکا و اروپا است، گفت: از زمان خروج آمریکا از برجام در سال ۱۳۹۷ عملاً مکانیزم اسنپ‌بک فعال شده به همین دلیل بانک مرکزی، شرکت‌های دولتی و دارایی‌های مرتبط از پیش تحت تحریم و محدودیت قرار گرفته‌اند.

به گفته او، از همان زمان نیز کشتی‌های ایرانی یا دارای اوریجین ایران بلافاصله مشمول تحریم، توقیف یا بازرسی می‌شدند.

رئیس هیات‌مدیره مرکز مبادله ارز و طلا با تأکید بر اینکه حدود ۹۶ تا ۹۷ درصد تجارت فعلی کشور به صورت پوششی و تراستی انجام می‌شود، افزود: ما پیش از این نیز معاملات رسمی نداشتیم، بنابراین اسنپ‌بک نمی‌تواند مانع جدی در روند مبادلات غیررسمی و پوششی فعلی ایجاد کند.

او خاطرنشان کرد که در حال حاضر هیچ کشتی با پرچم ایران فعالیت ندارد و در گذشته نیز شناسایی هر پوشش یا واسطه، با تحریم آن همراه بوده است.

این در حالی است که شب گذشته حمید قنبری، معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه و مدیرکل پیشین امور بین‌الملل و رئیس اداره تأمین اعتبارات ارزی بانک مرکزی پیرو انتشار اخباری مبنی بر از سرگیری مسدودسازی دارایی‌های بانک مرکزی و چند شخص حقیقی صراحتاً اعلام کرد که مسدودسازی اخیر حساب‌های خارجی بانک مرکزی ایران فاقد اثر قابل توجه بوده، زیرا این حساب‌ها مدت‌ها بلااستفاده و بدون موجودی قابل‌اعتنا بودند.

وی با اشاره به بازگشت تحریم‌های اتحادیه اروپا، تأکید کرد که این اقدامات عملاً پیش‌تر نیز توسط شرکت‌های اروپایی اجرا شده و روابط تجاری ایران با این کشورها مدتی است در حداقل تاریخی خود قرار دارد.

قنبری همچنین بر ضرورت نگاه واقع‌بینانه به تحریم‌ها و پرهیز از اغراق در بیان آثار آن تأکید کرد.

پیش‌زمینه و توضیح اصطلاح

مکانیزم «اسنپ‌بک» به بازگشت خودکار تحریم‌ها در صورت نقض تعهدات توافق‌های بین‌المللی اشاره دارد. پس از خروج آمریکا از برجام، این ابزار برای بازگرداندن محدودیت‌های اقتصادی علیه ایران مطرح شد.

بنابراین با توجه به اینکه بانک مرکزی ایران در سال‌های اخیر مسیرهای خارجی خود را غیرفعال کرده و مبادلات ارزی و طلا را از طریق توافقات منطقه‌ای یا داخلی پیش می‌برد، امکان تأثیرگذاری مستقیم اسنپ‌بک بر حساب‌ها و دارایی‌های خارجی این نهاد عملاً منتفی است.