چطوری لوازم آرایشی و بهداشتی غیرمجاز رو بشناسیم؟ (راهنمای گام به گام برای خرید اصل)

خب، تا اینجا فهمیدیم که محصولات غیرمجاز چقدر خطرناکن.

حالا وقتشه یاد بگیریم چطور ازشون دوری کنیم و خرید لوازم آرایشی و بهداشتی اصل  و کراتین مو  رو بلد باشیم. این قسمت راهنمای عملی شماست.

برچسب اصالت و کد IRC رو جدی بگیر!

مهم‌ترین و اولین قدم، بررسی برچسب اصالت و هولوگرام سازمان غذا و دارو هست. تمام محصولات آرایشی و بهداشتی مجاز که تو ایران تولید یا وارد می‌شن، باید یه برچسب سفید یا نقره‌ای رنگ با یه کد ۱۶ رقمی به اسم IRC (کد ردیابی و رهگیری کالا) داشته باشن. این کد مثل شناسنامه محصوله.

1. پیدا کردن کد: این برچسب معمولا روی بسته‌بندی محصول چسبونده شده.
2. استعلام اصالت: می‌تونی این کد رو به سامانه TTAC (ttac.ir) وارد کنی یا با استفاده از اپلیکیشن‌های رسمی سازمان غذا و دارو (که معمولا قابلیت اسکن بارکد رو هم دارن)، اصالت محصول رو استعلام بگیری.
3. بررسی فیزیکی برچسب: حواست باشه که برچسب نباید پاره، مخدوش یا دست‌کاری شده باشه.

با این روش ساده، می‌تونی مطمئن بشی که محصول شما واقعاً از مراجع رسمی تایید شده و جزو لیست لوازم آرایشی غیر مجازیا ممنوعیت فروش چند برند آرایشی نیست.

 این همون نکته‌ای هست که سامانه اطلاعات دارویی سازمان غذا و داروبرای مصرف‌کننده‌ها ارائه داده.

بسته‌بندی، خودش یه عالمه حرف داره: از چاپ بی‌کیفیت تا غلط املایی

محصولات تقلبی معمولا تو ظاهرشون هم لنگ می‌زنن.

 اینجا چند تا نکته هست که باید بهشون دقت کنی:

• کیفیت پایین بسته‌بندی: اگه بسته‌بندی جنس نامرغوب، رنگ‌پریدگی، یا چاپ بی‌کیفیت و ناواضح داره، بهش شک کن. برندهای معتبر برای بسته‌بندی محصولاتشون هزینه می‌کنن.
• غلط‌های املایی و نگارشی: برندهای اصلی هیچ‌وقت روی بسته‌بندی محصولاتشون غلط املایی یا نگارشی ندارن. اگه چیزی دیدی که عجیب به نظر می‌رسید، این یه نشونه واضحه.
• نبود اطلاعات کامل: محصولات مجاز باید اطلاعات کاملی مثل تاریخ تولید و انقضا، کشور سازنده، لیست دقیق ترکیبات، شماره بچ (Batch Number) و پروانه بهداشتی رو داشته باشن. اگه این اطلاعات ناقص بود، پرچمشون بالاست که فیکه.
• تفاوت‌های جزئی تو طراحی: اگه با برند خاصی آشنایی داری، ممکنه بتونی تفاوت‌های جزئی تو فونت، لوگو یا طراحی رو با محصول اصلی تشخیص بدی. مثلا رنگ لوگو کمی فرق داشته باشه یا محل قرارگیریش.

زیبایی به چه قیمتی؟ خطرات پنهان محصولات آرایشی بهداشتی غیرمجاز

عشق به زیبایی و مراقبت از خود، چیز طبیعی و قشنگیه.

 همه ما دوست داریم خوب به نظر برسیم و برای این کار، خرید لوازم آرایشی و بهداشتی  بخش  از زندگی خیلی‌هامون مخصوصا خانمها و سالن های زیبایی شده.

اما یه جای کار می‌لنگه! وقتی بازار پر می‌شه از انواع و اقسام محصولات آرایشی و بهداشتی فاقد مجوز، دیگه اون زیبایی که دنبالش بودیم، ممکنه به دردسر و حتی بیماری تبدیل بشه.

متاسفانه این روزها، هر گوشه از بازار، چه تو مغازه‌های محلی و چه تو صفحات اینستاگرام و کانال‌های تلگرامی، با محصولاتی روبرو می‌شیم که نه از مبدأشون خبر داریم، نه از مواد اولیه‌شون. این محصولات که با قیمت‌های وسوسه‌کننده عرضه می‌شن، می‌تونن جون و سلامت ما رو به خطر بندازن.

فکرشو بکنید، یه رژ لب یا یه کرم آرایشی که قراره شما رو زیباتر کنه، می‌تونه کلی مواد سمی و خطرناک داشته باشه که روی پوستتون جذب می‌شه و مستقیم وارد بدنتون می‌شه.یا اینکه محصولات صافی و احیایی که سالن دار ها خرید میکنن  فیک باشه و  موی کلی خانم  آسیب ببینه .

 این دیگه فقط بحث زیبایی نیست، بحث سلامتیه. وقتی صحبت از محصولات آرایشی و بهداشتی تقلبیمی‌شه، فقط یه محصول بی‌کیفیت به ذهنتون نیاد؛ ممکنه پای ترکیبات شیمیایی خطرناک، فلزات سنگین و مواد آلرژی‌زا وسط باشه که آینده پوست و بدنتون رو تحت تاثیر قرار بده.

هدف ما اینه که بهتون یاد بدیم چطور هوشیار باشید و هوشمندانه انتخاب کنید تا هم زیبا بمونید و هم سالم.

لوازم آرایشی و بهداشتی غیرمجاز چیه؟ اصلا چرا خطرناکه؟

خیلی‌ها فکر می‌کنن محصولات غیرمجاز یعنی فقط اونایی که فیک هستن یا اسم برند معروفی رو تقلید کردن.

 ولی داستان پیچیده‌تر از این حرف‌هاست. لوازم آرایشی غیر بهداشتییا غیرمجاز، به هر محصولی گفته می‌شه که از فیلترهای نظارتی و بهداشتی سازمان غذا و دارو رد نشده باشه و هیچ مجوزی برای تولید، واردات یا عرضه‌ش نداشته باشه.

یعنی چی؟

یعنی نه کد IRC داره، نه پروانه بهداشتی، نه برچسب اصالت.

 اینا دقیقا همون چیزهایی هستن که اگه روی محصولی نباشه، باید قید خریدش رو بزنی!

دلایل اصلی غیرمجاز بودن محصولات آرایشی و بهداشتی

تولید تو زیرزمین‌های غیراستاندارد: خیلی از این محصولات تو کارگاه‌های کوچیک و بدون رعایت هیچ پروتکل بهداشتی تولید می‌شن.

 نه بهداشت محیطی دارن، نه بهداشت فردی، و نه تجهیزات لازم برای تولید محصولات استاندارد.

استفاده از مواد اولیه بی‌کیفیت و خطرناک: این تولیدکننده‌ها برای سود بیشتر، از ارزون‌ترین و بی‌کیفیت‌ترین مواد استفاده می‌کنن.

موادی که ممکنه تاریخ مصرف گذشته باشن، آلوده باشن، یا حتی سمی باشن.

• قاچاق و ورود غیرقانونی: بخش بزرگی از محصولات آرایشی و بهداشتی فاقد مجوز، از طریق قاچاق وارد کشور می‌شن. این یعنی هیچ نظارتی روشون نبوده و معلوم نیست تو چه شرایطی نگهداری شدن یا اصلا از چه موادی ساخته شدن.

دست‌کاری و بسته‌بندی مجدد: بعضی از سودجوها محصولات تاریخ‌مصرف‌گذشته رو بسته‌بندی جدید می‌کنن یا حتی مواد ارزون‌قیمت رو تو بسته‌بندی‌های مارک‌دار می‌ریزن و به عنوان اصل می‌فروشن.

تفاوت بین “تقلبی” و “فیک” هم جالبه.

محصول “تقلبی” (Counterfeit) یعنی یه محصولی که کاملا شبیه به یه برند معروف ساخته شده، حتی لوگو و بسته‌بندیش هم عین اونه، ولی کیفیتش افتضاحه.

 ولی محصول “فیک” (Fake) ممکنه یه برند کاملا ناشناخته و نامعتبر باشه که اصلا مجوز نداره و هدفش صرفا فروش یه چیز ارزون و بدون کیفیت به شماست.

یادت باشه، سلامت پوست و موی تو ارزشمندتر از هر زیبایی زودگذریه که ممکنه با محصولات غیرمجاز به دست بیاری. هوشمندانه انتخاب کن و گول ظاهر رو نخور!

 محصولات غیرمجاز آرایشی و بهداشتی چه بلایی سرمون میارن؟ 

حالا بیاین ببینیم استفاده از لوازم آرایشی غیر بهداشتیچه خطراتی می‌تونه برای سلامتی ما داشته باشه.

اینا فقط چندتا مشکل کوچیک نیستن، بعضی وقتا عوارضشون واقعا جدی و غیرقابل جبرانه.

آسیب‌های پوستی: از حساسیت تا سوختگی شیمیایی

آلرژی، قرمزی، خارش و التهاب: اینا شایع‌ترین عوارض هستن.

پوست شما ممکنه به مواد شیمیایی ناشناخته تو این محصولات واکنش نشون بده و دچار قرمزی، خارش شدید و التهاب بشه.

جوش‌های مقاوم به درمان و لکه‌های پوستی: خیلی وقت‌ها استفاده از کرم‌پودرها یا مرطوب‌کننده‌های تقلبی باعث جوش‌های سرسخت می‌شه که به هیچ درمانی جواب نمی‌دن.

علاوه بر این، لکه‌های پوستی دائمی، تیرگی و حتی پیری زودرس پوست هم می‌تونه نتیجه استفاده از این جور محصولات باشه.

عفونت‌های قارچی و باکتریایی: چون این محصولات تو محیط‌های غیراستریل تولید می‌شن، پر از باکتری و قارچ هستن که می‌تونن باعث عفونت‌های پوستی خطرناک بشن.

• سوختگی‌های شیمیایی: بعضی از کرم های غیر مجاز سازمان غذا و دارو، به‌خصوص اونایی که قول روشن‌کنندگی سریع پوست رو می‌دن، حاوی ترکیبات اسیدی یا قوی هستن که ممکنه پوست رو بسوزونن و زخم‌های عمیق و دردناک ایجاد کنن.

مشکلات چشمی: تهدیدی برای بینایی

چشم‌ها خیلی حساسن و استفاده از ریمل، خط چشم و سایه‌های تقلبی می‌تونه خیلی خطرناک باشه.

عفونت چشم، التهاب ملتحمه، خشکی و سوزش چشم، و حتی تاری دید، از عوارض رایج این محصولات هستن. تو موارد شدیدتر، آسیب‌های دائمی به بینایی یا آسیب به پلک و مژه‌ها هم گزارش شده. یادتون باشه، چشم عضو حیاتیه و نباید ریسک کرد.

عوارض داخلی و سیستمیک: سم‌زدایی که به جای زیبایی، بیماری میاره

فکر نکنید مواد آرایشی فقط روی پوست می‌مونن! پوست ما قابلیت جذب مواد رو داره. فلزات سنگین در لوازم آرایشمثل سرب، آرسنیک و جیوه، به راحتی از طریق پوست و غشاهای مخاطی (مثل لب) جذب بدن می‌شن. این فلزات می‌تونن اثرات مخربی روی کبد و کلیه‌ها بذارن، باعث اختلالات هورمونی و حتی افزایش خطر ابتلا به انواع سرطان‌ها در بلندمدت بشن.

مثلا، رژلب‌هایی که سرب دارن، می‌تونن باعث لرزش، سردرد و آسیب‌های مغزی بشن. کرم‌های حاوی کورتون که بدون تجویز پزشک استفاده می‌شن، پوست رو نازک می‌کنن، باعث آکنه استروئیدی می‌شن و مشکلات دیگه. حتی عطرهای تقلبی هم می‌تونن باعث مشکلات تنفسی و آسم بشن.

در مورد محصولاتی مثل کراتین موهم اوضاع همین‌طوره. اگه ماده کراتینه غیراستاندارد باشه، یا حاوی فرمالدئید بیش از حد مجاز باشه، ممکنه نه تنها به مو آسیب جدی بزنه و باعث ریزش بشه، بلکه بخار این مواد تو سالن‌های زیبایی برای هم کارمندها و هم مشتری‌ها، مشکلات تنفسی جدی ایجاد می‌کنه و سرطان‌زا هست. پس تو هر محصولی که با بدنتون تماس داره، باید حسابی دقت کنید.

گول قیمت ارزون رو نخور!

یکی از بزرگترین وسوسه‌ها برای خرید لوازم آرایشی و بهداشتی، قیمت‌های خیلی پایینه.

 اگه یه محصول با برند معروف رو با قیمتی می‌بینی که خیلی پایین‌تر از حد انتظاره، ۹۰ درصد احتمال داره که تقلبی باشه.

 مقایسه قیمت با فروشگاه‌های معتبر و سایت های معتبر خرید لوازم آرایشی و بهداشتییا وب‌سایت‌های رسمی برند، می‌تونه بهت کمک کنه تا این تفاوت قیمت رو متوجه بشی.

ظاهر و بوی محصول رو چک کن: قبل از استفاده، کمی کنجکاوی کن!

وقتی محصول رو باز می‌کنی، به این نکات دقت کن:

• بوی غیرطبیعی: اگه بوی تند، الکلی، نامطبوع یا عجیبی داره که با بوی طبیعی اون محصول یا برند فرق می‌کنه، مشکوکه.
• رنگ و بافت ناهمگون: رنگ‌های ناهمگون، جدا شدن فازها (مثلا روغن از آب جدا شده باشه)، یا بافت متفاوت (خیلی رقیق، خیلی غلیظ، چسبناک یا دانه‌دانه) نشونه خوبی نیست.
• تغییرات فیزیکی غیرعادی: اگه بعد از باز کردن، محصول زودتر از حد انتظار تغییر رنگ می‌ده، بویش عوض می‌شه یا بافتش خراب می‌شه، احتمالا مشکل داره.

از کجا خرید کنی که مطمئن باشه؟

این یکی از مهم‌ترین بخش‌هاست. جایی که ازش خرید می‌کنی، خیلی مهمه:

دوری از دست‌فروش‌ها و مکان‌های نامعتبر: به هیچ عنوان از دست‌فروش‌ها، بازارهای غیررسمی یا فروشگاه‌هایی که ظاهرشون معتبر نیست، خرید نکن.

• نه به شبکه‌های اجتماعی نامشخص: کانال‌های تلگرامی و پیج‌های اینستاگرامی با هویت نامشخص، پاتوق اصلی فروش محصولات آرایشی و بهداشتی تقلبیهستن. گول تبلیغات پرزرق و برق و تخفیف‌های عجیب‌غریب رو نخورید.

• انتخاب‌های مطمئن: همیشه از داروخانه‌ها، فروشگاه‌های زنجیره‌ای معتبر، نمایندگی‌های رسمی برندها یا سایت های معتبر خرید لوازم آرایشی و بهداشتیخرید کن. این مراکز معمولا مجوزهای لازم رو دارن و محصولاتشون قابل پیگیریه.

مجوزهای قانونی: تو فروشگاه‌های فیزیکی، حواست به پروانه کسب و مجوزهای فروش باشه. تو فروشگاه‌های آنلاین هم نماد اعتماد الکترونیکی رو چک کن.

جدول مقایسه: اصل و تقلبی رو بشناس

مسئولیت ما: چه باید بکنیم؟

حالا که با خطرات و روش‌های شناسایی آشنا شدیم، نوبت به مسئولیت اجتماعی ما می‌رسه. فقط دونستن کافی نیست، باید عمل کنیم.

آموزش و آگاهی‌بخشی: اطلاعات رو منتشر کن!

این اطلاعاتی که خوندی رو فقط برای خودت نگه ندار.

 با دوستات، خانواده‌ت و هر کسی که می‌شناسی، به اشتراک بذار. هر چی آگاهی عمومی بیشتر بشه، سودجویان کمتر می‌تونن از این راه کسب درآمد کنن.

اگه همه بدونیم چطور محصولات آرایشی و بهداشتی فاقد مجوزرو تشخیص بدیم، این بازار سیاه کم‌کم از بین می‌ره.

گزارش تخلفات: صدات رو به گوش مسئولین برسون!

یکی از مهم‌ترین کارهایی که می‌تونی انجام بدی، گزارش تخلفات به سازمان‌های مربوطه هست.

 اگه محصول مشکوکی دیدی، یا فروشنده‌ای رو شناختی که لوازم آرایشی غیر بهداشتیمی‌فروشه، حتما گزارش بده.

• سامانه تلفنی ۱۹۰ سازمان غذا و دارو: بهترین و راحت‌ترین راه، تماس با این سامانه هست.
• سامانه‌های اینترنتی: می‌تونی از طریق وب‌سایت سازمان غذا و دارو یا معاونت‌های غذا و داروی دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور، گزارش آنلاین ثبت کنی.

یادت باشه، وقتی گزارش می‌دی، جزئیات دقیق رو ارائه بده: اسم محصول، مارکش، محل خرید، زمان خرید، و اگه تونستی، عکس محصول رو هم بفرست. این گزارش‌ها خیلی مهم هستن و به سازمان غذا و دارو کمک می‌کنن تا با ممنوعیت فروش چند برند آرایشی مقابله کنن و سلامت جامعه رو حفظ کنن. با این کار، تو هم یه نقش مهم تو پاک‌سازی بازار از محصولات خطرناک داری.

انتخاب هوشمندانه و مسئولیت‌پذیری، کلید داشتن یه زندگی سالم و زیباست. همیشه به سلامت خودت اهمیت بده و از دام محصولات غیرمجاز دور بمون.

سوالات متداول

آیا تمام محصولات آرایشی خارجی که در بازار ایران عرضه می‌شوند، مجاز و تایید شده توسط سازمان غذا و دارو هستند؟

نه، حتماً باید برچسب اصالت و کد IRC رو داشته باشن تا از مجاز بودنشون مطمئن بشی.

چگونه می‌توانم از طریق اینترنت و قبل از خرید، اصالت یک محصول آرایشی یا بهداشتی را به طور کامل بررسی کنم؟

می‌تونی با استفاده از سامانه TTAC.ir یا اپلیکیشن‌های سازمان غذا و دارو، کد IRC روی برچسب اصالت رو استعلام کنی.

در صورت بروز عوارض جانبی یا مشکلات پوستی ناشی از مصرف لوازم آرایشی غیرمجاز، اولین و مهم‌ترین اقدام چیست و به کجا باید مراجعه کرد؟

اول از همه مصرف محصول رو قطع کن و سریعاً به پزشک یا متخصص پوست مراجعه کن و بعد هم مورد رو به سامانه ۱۹۰ گزارش بده.

آیا آرایشگاه‌ها و سالن‌های زیبایی مجاز به استفاده از هر نوع لوازم آرایشی و بهداشتی برای مشتریان خود هستند؟

نه، اون‌ها هم موظفن فقط از محصولات دارای مجوز و برچسب اصالت استفاده کنن تا سلامت مشتری‌هاشون به خطر نیفته.