خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها-امیرماهان محمدی یکتا: پایتخت کشورمان با جمعیت شناور بیش از ۱۵ میلیون نفر، روزانه با بیش از ۲۰ میلیون سفر درون شهری روبرو است، که حدود ۶۰ درصد آن توسط حمل و نقل عمومی انجام می‌شود، اما ترافیک سنگین، که روزانه هزاران ساعت از زمان شهروندان را هدر می‌دهد، همچنان یکی از چالش‌های اصلی این کلانشهر است.

سیستم حمل و نقل ریلی و عمومی به شهرستان‌های اطراف، مانند ورامین، اسلامشهر، شهریار و پردیس، نقش کلیدی در کاهش این بار دارد و آمار نشان می‌دهد که توسعه آن می‌تواند ترافیک را تا ۳۰ درصد کاهش دهد، با این حال، تأخیر در پروژه‌ها و کمبود ناوگان، مانع بهره‌برداری کامل از این پتانسیل است.

مترو تهران، با ۲۹۶ کیلومتر خط و ۱۶۰ ایستگاه تا مرداد ۱۴۰۴، یکی از بزرگ‌ترین شبکه‌های ریلی خاورمیانه است، از سوی دیگر خطوط حومه‌ای مانند خط یک (به ورامین و گرمسار) و خطوط در حال توسعه به اسلامشهر و پردیس، روزانه هزاران مسافر را جابه‌جا می‌کنند و تأثیر مستقیمی بر کاهش ترافیک بزرگراه‌های ورودی به پایتخت دارند. برای مثال، خط مترو اسلامشهر می‌تواند روزانه ۱۰۰ هزار مسافر را حمل کند و ترافیک جاده ساوه به سوی تهران را کاهش دهد.

در ورامین، قطار حومه (ریل‌باس) ظرفیت بالایی دارد و با تکمیل زیرگذرها تا پایان سال، ظرفیت آن افزایش می‌یابد. پروژه پردیس نیز طرح اولیه‌اش در شورای عالی ترافیک تصویب شده، اما به دلیل هزینه بالا، نیاز به تأمین مالی دارد.

مدیریت یکپارچه حمل و نقل و ترافیک در سطح استان تهران مصوب شد

سیدکمال‌الدین میرجعفریان، معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار تهران، در گفتگو با خبرنگار مهر از تصویب مدیریت یکپارچه حمل و نقل و ترافیک در سطح استان تهران خبر داد و افزود: این طرح مغایرت‌های موجود بین حمل و نقل عمومی تهران و شهرهای حومه را رفع خواهد کرد.

وی همچنین از پیشرفت پروژه‌های ریلی شهرستان‌های ورامین، پیشوا و پردیس سخن گفت و تأکید کرد: تشکیل شرکت حمل و نقل قطار حومه ای در مرحله نهایی قرار دارد.

میرجعفریان با اشاره به تشکیل کمیته مدیریت یکپارچه حمل و نقل در استان تهران اظهار داشت: خوشبختانه طی یکی دو ماه اخیر کارهای کارشناسی این طرح انجام گرفت و در شورای عالی ترافیک هم مورد تقریباً تصویب قرار گرفت که مدیریت یکپارچه حمل و نقل را در استان تهران داشته باشیم. یعنی قبلاً که ما مثلاً حمل و نقل عمومی یا قطار شهری را و یا اتوبوس را که در تهران داشتیم، بعضاً مغایرت‌هایی که با شهرهای اطراف ایجاد می‌شد، اما از این طریق دیگر مشکل به نوعی رفع می‌شود و یک مدیریت یکپارچه‌ای برای سراسر استان تهران خواهیم داشت.

معاون استاندار تهران در ادامه به توسعه حمل و نقل ریلی به شهرهای حومه اشاره کرد و افزود: در کنار این طرح، توسعه حمل و نقل ریلی به شهرستان‌ها شهرهای حومه تهران مورد نظر است، که این هم خوشبختانه کار مقدماتی‌اش انجام گرفت. یعنی آن شرکت حمل و نقل قطار حومه مصوب شد. الان در سازمان اداری استخدامی چارت تشکیلاتی در حال بررسی است و به محض نهایی شدن شرکت حمل و نقل قطار حومه تشکیل می‌شود و ما از این ریل‌باس‌ها و یا قطار حومه می‌توانیم خیلی بیشتر از این استفاده ببریم. این هم کمک می‌کند برای حمل و نقل بین شهری در سطح استان.

میرجعفریان همچنین وضعیت پروژه‌های ریلی ورامین و پردیس را تشریح کرد و گفت: قطار حومه ای یا ریل‌باس ورامین ظرفیت بسیار بالایی دارد.

ظرفیت قطار حومه ای ورامین تا پایان سال ۸۰ درصد افزایش می یابد

وی از تکمیل پروژه ریل باس ورامین-پیشوا تا پایان سال جاری خبر داد و گفت: با رفع نقاط گرهی، ظرفیت این خط تا ۸۰ درصد افزایش می‌یابد.

میرجعفریان با اشاره به پیشرفت پروژه ریلباس محور ورامین-گرمسار اظهار داشت: به لحاظ برخی موانع فیزیکی در منطقه، زیرگذرهایی که باید احداث می‌شد در سفر رییس‌جمهور مورد تصویب قرار گرفت و خوشبختانه کار اجرایی آن در حال انجام است.

وی با بیان اینکه این پروژه اکنون وضعیت مطلوبی دارد، افزود: پیش‌بینی می‌کنم حداکثر تا پایان سال جاری، شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران دو سه نقطه گرهی باقیمانده را تکمیل خواهد کرد.

میرجعفریان در ادامه به طرح ریل باس پردیس نیز اشاره کرد و افزود: شورای عالی ترافیک طرح اولیه این پروژه را مصوب کرده، اما به دلیل هزینه‌بر بودن، نیاز به تامین مالی و سرمایه‌گذاری داریم.

وی گفت: توسعه خطوط مترو به شهرستان‌های حومه مانند پردیس و ورامین، بخشی از برنامه‌های اولویت‌دار است.

میرجعفریان در مورد ضعف ناوگان حمل و نقل عمومی در شهرستان‌های استان تهران مانند شهریار و رباط‌کریم، گفت: این ضعف ترافیک پایتخت را افزایش می‌دهد و نیاز به افزایش اتوبوس و توسعه ریلی داریم تا سفرهای روزانه کاهش یابد.

پیشرفت ۷۰ درصدی مترو اسلامشهر

در مورد اسلامشهر اما، محسن حمیدی، شهردار اسلامشهر به خبرنگار مهر گفت: پروژه مترو اسلامشهر با پیشرفت ۷۰ درصدی، تا پایان سال به بهره‌برداری می‌رسد.

وی که به عنوان متولی اجرای مترو اسلامشهر شناخته می شود، اضافه کرد: این خط می‌تواند ترافیک ورودی به تهران را کاهش دهد و عملیات اجرایی ایستگاه‌های آن در حال انجام است.

‌

حمیدی اضافه کرد: مترو اسلامشهرمی‌تواند ترافیک را ۲۰ درصد کاهش دهد و به همراه این طرح، باید دیگر پروژه‌های ریلی در استان تهران نیز پیگیری شود، تا تاثیرات آن را بهتر ببینیم.

آمار نشان می‌دهد که مترو تهران در اسفند سال گذشته بیش از ۵۵ هزار حرکت قطار داشت و خطوط پرتردد مانند خط ۴ روزانه میلیون‌ها مسافر را جابه‌جا می‌کنند.

توسعه ریلی حومه‌ای، مانند ۴ خط جدید مترو (۸ تا ۱۱) برای افق ۱۴۲۰، می‌تواند روزانه ۲.۶ میلیون سفر را پوشش دهد و ترافیک را کاهش دهد، مطالعه‌ای از دانشگاه تهران نشان می‌دهد که هر کیلومتر مترو می‌تواند یک هزار خودرو را از جاده‌ها حذف کند و آلودگی هوا را ۲۰ درصد کاهش دهد.

چالش‌ها شامل ضعف ناوگان ریلی حومه‌ای است، تداخل اراضی و کمبود بودجه، توسعه را کند کرده است، اما باید یک بار برای همیشه حمل و نقل عمومی در استان تهران سامان یابد، تا شاهد کاهش ترافیک و تردد خودروها در تهران باشیم.