زندگینامه نویسی شهدا مورد اجحاف قرار گرفته است
اقتصاد ایران: مدیر انتشارات ۲۷ بعثت گفت: زندگی نامه نویسی شهدا در کنار خاطرات شفاهی رزمندگان و همسران شهدا، مورد اجحاف و بی مهری قرار گرفته است.
جواد کلاته عربی مدیر انتشارات ۲۷ بعثت در گفتوگو با خبرنگار مهر با اشاره به برنامههای هفته دفاع مقدس گفت: برای هفته دفاع مقدس برنامههای متنوعی را برنامهریزی کردهایم؛ از جمله این برنامهها میتوان به دو مراسم رونمایی کتاب و یک نشست نقد و بررسی اشاره کرد. نشست نقد و بررسی کتاب «بزرگ شدن در آتش»، یک رمان نوجوان، روز دوشنبه ۳۱ شهریور در فرهنگسرای خاوران با حضور نویسنده و کارشناس برگزار شد.
وی ادامه داد: برنامه رونمایی بعدی مربوط به کتاب «دختر اردوی آتش»، اثر محمدعلی سپهر است، که شنبه ۱۲ مهرماه در فرهنگسرای بهمن و با حضور نویسنده و مخاطبان نوجوان برگزار خواهد شد. همچنین، مراسم دیگری نیز برای رونمایی از کتاب «ما که خندان میرویم» برنامهریزی شده است، اما تاریخ دقیق آن هنوز مشخص نیست. این کتاب، جلد اول کارنامه عملیاتی گردان مالک از لشکر ۲۷ رسولالله را روایت میکند و توسط گلعلی بابایی نوشته شده است. این اثر که به تازگی منتشر شده، از نمونههای ارزشمند تاریخنگاری جنگ محسوب میشود.
مدیر انتشارات ۲۷ بعثت گفت: تصمیممان این است که تا پایان سال حدود ۴۰ عنوان کتاب را منتشر کنیم که البته بیشتر آنها در نیمه دوم سال به چاپ خواهند رسید. در حال حاضر یک کتاب کودک زیر چاپ است و سه رمان نوجوان نیز در مراحل نهایی انتشار قرار دارند. این رمانها شامل «از این طرف بیا» نوشته سمیه جمالی، «با من بیا، مائده» نوشته مجید ملامحمدی و «درخت بیبرادر» اثر فاطمه سلیمانی هستند. به طور کلی تا دو ماه آینده، حداقل چهار عنوان رمان نوجوان منتشر خواهد شد و هدف این است که تا پایان سال، تعداد آثار منتشر شده به حدود ۴۰ عنوان برسد.
وی افزود: در میان آثار مهم سال جاری، کتاب «نامزد ترور» در حوزه شهدای لشکر ۲۷ بسیار قابل توجه است. این کتاب که توسط معصومه محمدی نوشته شده، فعالیتهای امنیتی این لشکر را در تهران روایت میکند و هماکنون در مراحل انتشار قرار دارد. همچنین، انتشارات ۲۷ بعثت تمرکز ویژهای بر زندگینامه شهدای دفاع مقدس و مدافعان حرم دارد.
کلاته عربی در پاسخ به این پرسش که پرداختن به زندگی خصوصی شهدا و روایت توسط همسران شهدا، میتواند اتفاق خوبی در عرصه ادبیات دفاع مقدس باشد، گفت: در حوزه خاطرات، کتابهایی همچون «پاییز آمد» که خاطرات همسر یک شهید را روایت میکند، نشاندهنده این است که از جنگ به شکل مستقیم کمتر سخن به میان آمده و بیشتر به جنبههای انسانی و روابط بین فردی پرداخته شده است. همین ویژگی را میتوان در پرفروشترین کتاب این مجموعه، «خداحافظ سالار»، مشاهده کرد. اگرچه این اثر محبوبیت زیادی دارد، اما نمیتوان آن را یک زندگینامه جامع نامید، چرا که بیشتر شامل خاطرات همسران شهداست و حضور جنگ در آن کمرنگتر دیده میشود.
وی افزود: تغییر گرایش بازار به سمت خاطرات شفاهی مادران و همسران شهدا چندان اتفاق خوبی نیست. ظاهراً استقبال عمومی از این دسته آثار باعث شده نویسندگان و ناشران کمتر به روایت مستقیم جنگ یا تدوین زندگینامه کامل شهدا بپردازند. همچنین، بسیاری از کتابهایی که درباره مدافعان حرم منتشر میشوند، محدود به خاطرات همسران شهدا هستند که این موضوع نمیتواند تصویری جامع از این شهیدان ارائه دهد. نمیگویم که از این نوع کتاب ها نباید منتشر شود، بلکه منظور این است که از آن زندگینامه نویسی شهدا هم نباید غافل شویم.
مدیر انتشارات ۲۷ بعثت گفت: یکی دیگر از چالشهای موجود این است که زندگینامهنویسی شهدا نسبت به خاطرات شفاهی رزمندگان یا همسران شهدا کمتر مورد توجه قرار گرفته و تلاش جدی برای توسعه این حوزه صورت نمیگیرد. با وجود تعداد بیش از ۵۶۰ شهید مدافع حرم، همچنان تولید زندگینامههای جامع از تولد تا شهادت بسیار کم است و اغلب ناشران به سمت روایتهای محدودتر حرکت کردهاند.
وی افزود: نشر ۲۷ بعثت محل دبیرخانه دائمی جایزه شهید همدانی است و در تلاش هستیم تا توجه ویژهای به به زندگینامه نویسی شهدا داشته باشیم. در نخستین دوره این جایزه تعداد قابل توجهی اثر مربوط به زندگی شهدا دریافت شد، اما در دورههای بعدی استقبال از این نوع آثار کاهش یافت. متأسفانه این روند نشاندهنده اولویت اشتباه برخی ناشران است که بیشتر به خاطرات کوتاه و محدود همسران شهدا پرداختهاند، در حالی که روایت جامع زندگی شهدا باید جایگاه ویژهای داشته باشد و الگویی کامل برای مخاطبان فراهم کند.