درحالی که بیمه در ذات خود یک قرارداد حقوقی پیچیده است؛ قراردادی که کوچک‌ترین جزئیات آن می‌تواند در بزنگاه‌های حادثه، سرنوشت مالی و حتی اجتماعی یک خانواده را تغییر دهد. پژمان جوفی، کارشناس حوزه بیمه خودرو در گفت‌وگو با «دنیای‌خودرو» با تاکید بر این موضوع که درک ناقص از ماهیت بیمه، مهم‌ترین آسیبی است که امروز بازار بیمه و رانندگان با آن مواجه‌ هستند، گفت: «بسیاری نمی‌دانند که قصور در رعایت برخی شرایط یا بی‌توجهی به الزامات قانونی می‌تواند بیمه‌نامه را از یک ابزار حمایتی به یک چالش حقوقی پرهزینه بدل کند.»

وی گفت: «یکی از مهم‌ترین مصادیق این بی‌توجهی، موضوع معاینه‌فنی خودرو است. نداشتن برگه معاینه‌فنی به خودی خود موجب ابطال بیمه‌نامه نمی‌شود؛ اما اگر نقص فنی خودرو علت مستقیم حادثه شناخته شود، بیمه‌گر پس از پرداخت خسارت به زیان‌دیدگان، حق رجوع به راننده مقصر را خواهد داشت. این یعنی راننده در نهایت با یک بار مالی سنگین روبه‌رو می‌شود.»

او افزود: «گزارش پلیس و نظر کارشناسان فنی در این‌گونه پرونده‌ها تعیین‌کننده است و همین موضوع، معاینه‌فنی را از یک الزام صوری به یک ابزار کلیدی برای حفاظت از راننده بدل می‌کند.»

این کارشناس بیمه هشدار داد: «مساله دیگری که بارها به چشم آمده، تاخیر در تمدید بیمه شخص‌ثالث است. حتی چند روز تاخیر می‌تواند تبعات جدی به‌همراه داشته باشد. از یک سو، راننده باید جریمه روزانه پرداخت کند و از سوی دیگر، در صورت وقوع حادثه در همین فاصله کوتاه، هیچ پوشش بیمه‌ای وجود ندارد. این یعنی تمامی هزینه‌ها، چه جانی و چه مالی، برعهده راننده خواهد بود.»

وی گفت: «شاید مهم‌ترین و پرچالش‌ترین موضوع، تغییر کاربری خودرو بدون اطلاع شرکت بیمه باشد. با گسترش تاکسی‌های اینترنتی و افزایش فشار اقتصادی بر خانواده‌ها، بسیاری از خودروهای شخصی عملا در کاربری تجاری قرار گرفته‌اند.»
جوفی افزود: «ریسک استفاده تجاری با استفاده شخصی تفاوت بنیادین دارد. یک خودرو تجاری چند برابر بیشتر در معرض حوادث است. بنابراین اگر مالک خودرو این تغییر را به بیمه اعلام نکند، شرکت بیمه پس از پرداخت خسارت به زیان‌دیدگان می‌تواند بخشی یا حتی کل مبلغ را از مالک بازپس بگیرد. به بیان دیگر، پنهان‌کاری در این زمینه نه تنها به نفع راننده نیست، بلکه او را در معرض تهدیدهای مالی جدی قرار می‌دهد.»

این کارشناس بیمه در ادامه با اشاره به شکاف‌های قانونی موجود گفت: «قوانین و آیین‌نامه‌های فعلی هنوز با واقعیت‌های جدید بازار خودرو تطبیق نیافته‌اند. پدیده‌هایی مانند تاکسی‌های اینترنتی، تغییر الگوهای استفاده از خودرو و فشار معیشتی بر رانندگان، شرایطی را ایجاد کرده‌ که در قراردادهای سنتی بیمه پیش‌بینی نشده است. همین امر هم رانندگان و هم شرکت‌های بیمه را در موقعیت‌های خاکستری قرار می‌دهد؛ موقعیت‌هایی که در آن‌ها هیچ‌یک از طرفین از امنیت کامل برخوردار نیستند.»

جوفی در پایان سه توصیه کلیدی به رانندگان ارائه داد: «نخست، دریافت به‌موقع معاینه فنی؛ دوم، تمدید بدون تاخیر بیمه شخص‌ثالث و سوم، اعلام شفاف و صادقانه تغییر کاربری خودرو. رعایت همین سه اصل ساده می‌تواند از بروز بسیاری از بحران‌های حقوقی و مالی جلوگیری کند و هم راننده و هم شرکت بیمه را در شرایط حادثه از چالش‌های جدی دور نگه دارد.»