به گزارش خبرنگار مهر، حجت‌الاسلام احمدزاده در پیش از خطبه‌های نماز جمعه این هفته ۲۱ شهریورماه و در آستانه هفته وقف، در رواق امام خمینی (ره) حرم مطهر رضوی و در جمع زائران و مجاوران امام رضا (ع)، به تبیین جایگاه وقف در فرهنگ اسلامی و نقش آن در پیشبرد اهداف اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی کشور پرداخت.

وقف؛ سرمایه ماندگار انسان در دنیا و آخرت

مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان خراسان رضوی با اشاره به آیات قرآن کریم و روایات پیامبر اکرم (ص) درباره باقیات الصالحات گفت: هر آنچه نزد انسان باشد روزی پایان می‌یابد، اما آنچه در راه خداوند قرار گیرد ماندگار خواهد شد. بر همین اساس، وقف یکی از مصادیق بارز صدقه جاریه است که پس از مرگ نیز پرونده اعمال انسان را باز نگاه می‌دارد.

وی افزود: پیامبر اکرم (ص) فرمودند هنگامی که انسان از دنیا می‌رود، پرونده اعمال او بسته می‌شود مگر در سه مورد: صدقه جاریه، علمی که به دیگران سود رساند و فرزند صالحی که برای او دعا کند. وقف در طول تاریخ اسلام، مصداق روشن همین صدقه جاریه بوده است.

نقش تاریخی وقف در تمدن اسلامی

احمدزاده با مرور تاریخ وقف در جهان اسلام بیان داشت: از صدر اسلام تاکنون، مدارس، بیمارستان‌ها، کتابخانه‌ها، کاروانسراها، پل‌ها، آب‌انبارها، مساجد و حسینیه‌های بسیاری به برکت وقف ایجاد شده و در خدمت عموم مردم قرار گرفته است.

مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان خراسان رضوی افزود: خراسان رضوی به برکت وجود بارگاه ملکوتی حضرت علی بن موسی‌الرضا (ع) همواره خاستگاه موقوفات عظیم بوده است و این موقوفات چراغ هدایت و خدمت به زائران و مجاوران در طول قرون به شمار می‌روند.

وی تأکید کرد: مشهد مقدس امروز به واسطه فرهنگ وقف به یکی از بزرگ‌ترین قطب‌های علمی، فرهنگی و خدماتی جهان اسلام تبدیل شده است. حوزه علمیه خراسان که دومین حوزه بزرگ جهان اسلام و تشیع به شمار می‌رود، در سایه همین فرهنگ ماندگار شکل گرفته است.

احمدزاده افزود: استان خراسان رضوی هم‌اکنون دارای ۲۷۴۶۴ موقوفه و ۳۰۵ بقعه متبرکه ثبت شده در سامانه جامع موقوفات کشوراست و تنها در یک دهه اخیر، رشد چشمگیری در ایجاد موقوفات جدید مشاهده شده است.

مدیرکل اوقاف و امورخیریه استان خراسان رضوی با تشریح اقدامات یک‌ساله اوقاف خراسان رضوی گفت: در سال گذشته ده‌ها موقوفه در استان احیا و مرمت شد و از محل موقوفات طرح‌های حمایتی متعددی به اجرا درآمد. این طرح‌ها شامل تأمین دارو و درمان بیماران نیازمند، کمک به ازدواج جوانان، حمایت از اقشار محروم و اجرای صدها برنامه آموزشی، فرهنگی و قرآنی در بقاع متبرکه بوده است.

وقف؛ مردمی‌ترین نهاد اجتماعی

وی با تاکید بر اینکه وقف متعلق به مردم است، اظهار داشت: وقف نه دارایی دولتی است و نه وابسته به بودجه عمومی، بلکه از مردمی‌ترین سرمایه‌های اجتماعی محسوب می‌شود. همه دارایی‌های وقف توسط مردم ایجاد شده و همچنان نیز توسط مردم اداره می‌شود.

احمدزاده توضیح داد: موقوفات یا دارای متولی هستند که به دست متولیان اداره می‌شوند یا در صورت نبود متولی، سازمان اوقاف برای آنها امین یا هیئت‌امنای مردمی تعیین می‌کند و سازمان تنها نقش نظارتی دارد.

اقتصاد مقاومتی در بستر موقوفات

مدیرکل اوقاف و امور خیریه خراسان رضوی با اشاره به تأکیدات رهبر معظم انقلاب بر اقتصاد مقاومتی تصریح کرد: تمام پروژه‌های سرمایه‌گذاری و احیای موقوفات در راستای اقتصاد مقاومتی طراحی شده‌اند. در این راستا، در یک سال گذشته بیش از هشت هزار دام سبک و سنگین در موقوفات استان پرورش یافته که سالانه ۶۰ تن شیر تولید و عرضه کرده و فرصت‌های شغلی مستقیم و غیرمستقیم فراوانی ایجاد کرده است.

وی با بیان اینکه وقف باید متناسب با نیازهای روز جامعه اداره شود، گفت: با توجه به مسئله ناترازی انرژی، در هفته جاری نیروگاه خورشیدی با افتتاح ۱۵۰۰ کیلو وات نیروگاه جدید، سطح تولید انرژی خورشیدی به ۳۵۰۰ کیلو وات می‌رسد همچنین، شش پروژه نوین آبیاری در سطح هزار هکتار و ۲۲ استخر ذخیره آب با ظرفیت بیش از ۶۵۴ هزار مترمکعب برای پشتیبانی از مزارع و باغات موقوفه اجرا شده است.

احمدزاده شفافیت و انضباط مالی را یکی از اولویت‌های اصلی سازمان اوقاف دانست و گفت: تمام اطلاعات مربوط به موقوفات از جمله قراردادها، اجاره‌ها، دریافت‌ها و پرداخت‌ها به صورت دقیق در سامانه جامع موقوفات ثبت می‌شود و دستگاه‌های نظارتی می‌توانند در لحظه به آنها دسترسی داشته باشند.

مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان خراسان رضوی افزود: این میزان از شفافیت مالی در کمتر دستگاهی قابل مشاهده است و موجب اعتماد بیشتر مردم به وقف و اوقاف شده است.

وی با اشاره به موقوفات ماندگار تاریخ از جمله موقوفات عباس قلی‌خان و گوهرشاد بیگم، اظهار کرد: این موقوفات با گذشت چند قرن همچنان زنده هستند و در خدمت جامعه قرار دارند. بسیاری از آنها امروز با شیوه‌های نوین همچون آبیاری قطره‌ای و نیروگاه‌های خورشیدی بازآفرینی شده‌اند و همچنان چراغ راه جامعه هستند.

حمایت از دانش‌بنیان‌ها و کارآفرینی

احمدزاده حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان را از اولویت‌های مهم اوقاف برشمرد و گفت: با سرمایه‌گذاری موقوفات استان، صندوق پژوهش و فناوری وقف تأسیس شده است تا زمینه تجاری‌سازی پروژه‌های علمی و فناورانه فراهم شود. این اقدام علاوه بر کمک به توسعه علم، موجب بازگشت منافع موقوفات و تقویت بنیه اقتصادی آنها خواهد شد.

مدیرکل اوقاف و امورخیریه استان خراسان رضوی از تأسیس صندوق قرض‌الحسنه وقف ماندگار نیز خبر داد و گفت: این صندوق با جذب منابع خیرین، وام‌های قرض‌الحسنه به نیازمندان، کارآفرینان و افراد مستعد ارائه می‌دهد. در کنار این فعالیت‌ها، در بقاع متبرکه ۴۷ کارگاه آموزش اشتغال برگزار شده و بسیاری از شرکت‌کنندگان پس از دریافت وام‌های قرض‌الحسنه توانسته‌اند صاحب شغل شوند و بی‌نیاز از کمک‌های مستمر گردند.

وی ضمن قدردانی از تمامی واقفان و خیرین که در مسیر احیای موقوفات و اجرای نیات واقفین همکاری داشته‌اند، گفت: وقف چراغی است که هم راه دنیا و هم راه آخرت انسان را روشن می‌سازد. هرکس می‌خواهد نام و یاد خود را ماندگار کند، می‌تواند با نیت خالصانه در این سنت حسنه مشارکت کند.