به گزارش سلامت نیوز به نقل از شرق، «تجمع و اعتراض» اتفاقی است که هر پنجشنبه پشت درهای بسته کنسولگری آلمان در ایران رخ می‌دهد. عده‌ای از ایرانیان متقاضی مهاجرت به این کشور که با سد سکوت و فقدان پاسخ‌دهی روشن از سوی سفارتخانه مربوطه مواجه شده‌اند، از دو ماه پیش تصمیم‌ گرفته‌اند پنجشنبه‌ها پشت در کنسولگری آلمان جمع ‌شوند به این امید که اعتراض‌شان دیده و به درخواست‌هایشان رسیدگی شود.

روز پنجشنبه 13 شهریور نیز قرار همچنان سر جایش بود و حدود صد نفر از این افراد با در دست داشتن پلاکاردهایی که مضمون آن تسریع در روند پذیرش و صدور ویزا بود، در مقابل این کنسولگری واقع در خیابان هشتم بخارست جمع شدند. بسیاری از این افراد چند سالی می‌شود که اقدامات لازم برای گرفتن ویزا و مهاجرت به آلمان را انجام داده‌اند، اما همه آنچه ‌بافته‌اند به دلیل روند کند و بروکراسی سخت اداری این سفارتخانه، پنبه شده است. این متقاضیان معترض که برای طی‌کردن فرایند مهاجرت هزینه‌های هنگفتی را متقبل شده‌اند، مدت‌هاست از سفارتخانه و کنسولگری این کشور پاسخ مناسبی برای دریافت ویزا دریافت نکرده‌اند. نه رد و نه تأیید؛ این روندی است که سفارت آلمان در پیش گرفته است. حالا متقاضیان مهاجرت هم برنامه‌های‌شان برای آینده معلق مانده و هم زندگی‌شان در داخل کشور با چالش مواجه شده است.

برخی از این افراد درخواست ویزای کاری داده‌اند و حتی شغل خود را به امید مهاجرت و شرایط کاری بهتر در این کشور رها کرده‌اند. برخی دیگر اما در انتظار دریافت ویزای دانشجویی‌اند، از دانشگاه‌های مقصد پذیرش گرفته‌اند اما کارشان پیش نرفته است. حتی برخی از متقاضیان تحصیل در آلمان، دانشگاه محل تحصیل خود در ایران را رها کرده‌اند تا در دانشگاهی معتبرتر درس بخوانند. این روزها اما شرایط به‌گونه‌ای است که متقاضیان دریافت ویزای تحصیلی از اتمام فرصت‌شان برای ثبت‌نام و حضور در دانشگاه‌های مقصد و ناگزیرشدن برای طی‌کردن دوباره همه روندهای قبلی می‌هراسند.

معترضان  توضیح می‌دهند که تعداد متقاضیانی که این شرایط را تجربه می‌کنند، بیش از شش هزار نفر است. از میان آنها، چهار هزار نفر در انتظار دریافت «ویزای پیوست» هستند؛ ویزایی برای آنها که فرد یا افرادی از خانواده‌شان ساکن یا تبعه آلمان هستند و براساس قانون این کشور باید ویزای پیوستن به خانواده برای آنها صادر شود. بااین‌حال، بسیاری از این افراد چند سالی می‌شود ‌از خانواده دور افتاده‌اند و برای دیدار با آنها چاره‌ای جز صبرکردن ندارند. این افراد از سرعت عمل سفارتخانه سایر کشورها برای حل مسائل مراجعان و صدور ویزای متقاضیان می‌گویند و معتقدند آلمان رفتاری تبعیض‌آمیز میان متقاضیان ایرانی‌ و غیرایرانی‌ در پیش گرفته است.

«مسعود» یکی از این معترضان است. او  توضیح می‌دهد که بیش از سه سال است دور از همسر و فرزندانش زندگی می‌کند: «خانواده‌ام به آلمان مهاجرت کرده‌اند. آن زمان به دلایل شغلی آنها را همراهی نکردم تا اینکه یک سال بعد امور اداری‌شان را طی کرده و دعوت‌نامه‌ پیوست برای من فرستادند. حالا بیش از دو سال از آن زمان می‌گذرد. روند نوبت‌دهی برای مصاحبه در این سفارتخانه بسیار کند است.

در یکی از مراحل کار، نوبتی که سفارتخانه برایم تعیین کرد 9 ماه بعد بود. همچنین زمان ارائه مدارک قانونی‌ام به سفارت آلمان را شش ماه بعد از همان 9 ماه تعیین کردند. اردیبهشت‌ امسال زمان انجام مصاحبه‌ام بود، این مرحله را هم طی کردم، اما از آن زمان تاکنون در حالت تعلیق مانده‌ام. سفارت نه ویزا می‌دهد و نه پاسخی روشن. در حال حاضر بیش از یک سال است ‌در انتظار دریافت ویزای پیوست هستم». مسعود ادامه می‌دهد: «سایت سفارت به‌روز نیست. همه ما شماره پرونده داریم و از طریق همین شماره‌ها می‌توانند به ما پاسخ دهند، اما بهانه می‌آورند که تعداد کارمندان‌مان کم است.

این بلاتکلیفی آسیب روحی زیادی را به آنها که از خانواده‌های‌ خود جدا افتاده‌اند وارد می‌کند. جوان‌ها هم گرفتار تحصیل یا اشتغال در این کشورند و ممکن است با به‌سرآمدن مهلت ثبت‌نام یا آغاز به کارشان فرصت برای ساخت زندگی جدید را از دست بدهند».

«شهرام» اما سال گذشته ازدواج کرده و از شهریور ‌همان سال ‌برای دریافت ویزای پیوست اقدام کرده است. او  می‌گوید: «همسرم سه سال پیش مهاجرت کرد و در آنجا اقامت دائم دارد، اما با وجود طی‌کردن همه مراحل هنوز وقت مصاحبه‌ام را تعیین نکرده‌اند. خرداد ‌از طریق دعوت‌نامه‌ همسرم تقاضای دریافت ویزای شینگن کردم که به این تقاضا هم هنوز ترتیب اثر داده نشده است. تنها پاسخی که دریافت کرده‌ام این است که منتظر دریافت ایمیل مربوطه بمانم».

او اضافه می‌کند: «من و همسرم برای دیدار با یکدیگر ناچاریم به کشور ترکیه سفر کنیم که برای هر دو نفرمان هزینه بسیاری به دنبال دارد. علاوه بر اینکه همسرم در آلمان شاغل است و این موضوع می‌تواند برای او مشکل‌ساز شود. آلمان حتی اجازه نمی‌دهد از طریق دعوت‌نامه‌ای که همسرم برایم ارسال کرده، چند ماهی به این کشور سفر کرده و در کنار همسرم باشم».

شهروند آلمانم اما ویزا نمی‌دهند

برای «آرش» اما ماجرا از ازدواجش شروع شد؛ ازدواج با زنی که شهروند آلمان است: «ما حدود سه سال پیش ازدواج کردیم. از خرداد سال گذشته درخواست ویزای پیوست داده‌ام. چهار ماه بعد هم مدارکم مورد تأیید مراجع قانونی قرار گرفت، اما از آن زمان تاکنون هنوز سفارتخانه برایم وقت مصاحبه تعیین نکرده است و پاسخ ایمیل‌هایم را هم نمی‌دهند. حتی اداره امور خارجه در شهر محل سکونت همسرم، به سفارتخانه نامه زده‌ که من طبق قانون آلمان، شهروند این کشورم و باید ویزا برایم صادر کنند، اما حتی این نامه هم نتوانسته باعث تسریع کار شود».

در ابتدا به آنها گفته بودند به‌ دلیل داشتن پاسپورت قرمز (تابعیت اصلی آلمان) سریعا ویزا می‌گیرند، بنابراین نیازی به عجله نیست، بااین‌حال در این یک سال و نیم پاسخی به درخواست‌هایشان داده نشده و روزبه‌روز هم این پاسخ‌دهی سخت‌تر شده است: «برخی دیگر از متقاضیان با اینکه مراحل انگشت‌نگاری و مصاحبه را هم گذرانده‌اند، هنوز موفق به دریافت ویزا نشده‌اند. آنها هیچ پاسخی به سؤالات ما نمی‌دهند و فقط می‌گویند شرایط ما را درک کنید، تعداد متقاضیان زیاد است و تعداد کارمندها کم». «آرش» این را هم می‌گوید که دیدار آخر او و همسرش مصادف با جنگ 12‌روزه شد: «استرس زیادی به ما وارد شد. فرودگاه تعطیل بود. با همسرم به مشهد سفر کردیم و او را از طریق فرودگاه این شهر روانه آلمان کردیم. سفر دوباره او به ایران برایم استرس‌آور است و به همین دلیل با سفرش مخالفت می‌کنم».

رهاکردن کار و دانشگاه برای گرفتن ویزا

«بیتا» هم از متقاضیان دریافت ویزای تحصیلی است. او  به این موضوع اشاره می‌کند که در فهرست انتظار سفارت آلمان هزار نفر متقاضی دریافت ویزای تحصیلی حضور دارند: «ما برای گرفتن پذیرش دانشگاه‌ها هزینه‌ زیادی صرف یادگیری زبان‌ آلمانی و انگلیسی کردیم. اما حالا که دانشگاه‌ها این افراد را پذیرفته‌اند، ویزا برای‌شان صادر نمی‌شود». او دانش‌آموخته رشته مهندسی پلیمر است و یکی از دانشگاه‌های آلمان او را برای تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد مورد پذیرش قرار داده است: «دانشگاه من اوایل مهرماه آغاز می‌شود. اردیبهشت‌ماه تقاضای تعیین وقت برای مصاحبه کرده بودم اما هنوز پاسخی دریافت نکرده‌ام و ویزا برایم صادر نشده است. افرادی که در شرایط مشابه من قرار گرفته‌اند، ممکن است فرصت تحصیل در دانشگاه مقصد را از دست بدهند، زیرا در صورت از دست رفتن فرصت ثبت‌نام در ترم پیش‌رو این احتمال وجود دارد که دانشگاه برای ترم بعدی پذیرش ندهد». او ادامه می‌دهد: «دانشگاهی که من را پذیرش کرده، برای ترم بعد ثبت‌نام ندارد و اگر به‌موقع ویزایم صادر نشود، ادامه تحصیلم یک سال عقب می‌افتد.

حتی ممکن است دانشگاه برای سال آینده پذیرش نداشته باشد. این بلاتکلیفی استرس زیادی برایم ایجاد کرده و البته هزینه‌های طی‌کردن دوباره این روند هم سنگین است». «محمد» اما از مؤسسه‌ای آموزشی در آلمان پذیرش گرفته است؛ مؤسسه‌ای شبیه سازمان فنی و حرفه‌ای در ایران. او که فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد حقوق بین‌الملل از دانشگاه شهید بهشتی است، به دلیل نبود کار و شغل مناسب مرتبط با تخصصش، در سن 35سالگی تصمیم گرفت به آلمان برود و دوره پرستاری بگذراند، اما حالا به «شرق» می‌گوید: «در یک مغازه کار می‌کردم، اما کارم را رها کردم تا بتوانم در آلمان کار مناسب پیدا کنم و اقدامات لازم را برای مهاجرت انجام دهم. برای گرفتن پذیرش از مؤسسه مد نظرم وقت و هزینه زیادی صرف کردم، زبان آلمانی خواندم و مدرک گرفتم. حالا هم اگر بتوانم این دوره آموزشی را بگذرانم، شرایط شغلی‌ام برای اشتغال به پرستاری در این کشور تضمین شده است». او ادامه می‌دهد: «ویزایی که درخواست کرده‌ام، نوعی ویزای کاری است و اقدامات لازم برای دریافت آن را هم از سال گذشته شروع کرده‌ام. حتی یک هفته بعد از پایان جنگ 12روزه، پیش‌تأییدیه‌ام را دریافت کردم. 

مهاجرت در تعلیق 

گرفتن این مدرک به این معنی است که باید برای فرد بدون وقت قبلی ویزا صادر شود. اما از آن زمان تاکنون همه روندها متوقف شده و سفارت پاسخ‌گو نیست».

«محمد» اضافه می‌کند که شروع دوره آموزشی‌اش در مؤسسه مذکور از تاریخ 9 مهرماه است و در صورت دریافت‌نکردن ویزا، فرصتش از دست می‌رود: «فعلا چاره‌ای ندارم، جز اینکه از کارفرمای آلمانی تقاضای فرصت کنم اما مطمئن نیستم که درخواستم را بپذیرند. از طرف دیگر این مؤسسه به صورت سالانه دانشجو می‌پذیرد و ممکن است کار من یک سال عقب بیفتد. دراین‌صورت ناچار می‌شوم که دوباره مدارکم را به‌روزرسانی کرده و برای کارفرما بفرستم، اما مشخص نیست که او دوباره من را می‌بپذیرد یا نه».

فرصتی که از دست می‌رود

«مریم»، دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک بود و به شوق ادامه تحصیل در همین مقطع و همین رشته در آلمان، دانشگاهش را نیمه‌کاره رها کرد. او  توضیح می‌دهد: «از دی ماه سال گذشته برای دریافت ویزای تحصیلی و شروع تحصیل در ترم پاییز دانشگاه مورد پذیرش، اقدام کردم. اما از تیرماه امسال روندها بسیار کند شده. البته برای برخی از آنهایی که زودتر اقدام کرده بودند، زمان مصاحبه مشخص شد اما به دلیل هم‌زمانی با جنگ، وقت‌ها لغو شد».

او ادامه می‌دهد: «دانشگاه‌ها در آلمان حدود یک ماه دیگر شروع به فعالیت می‌کنند، اما متقاضیانی که موفق به دریافت ویزای تحصیلی نشده‌اند، ممکن است فرصت تحصیل در دانشگاه مدنظرشان را از دست بدهند. ما باید فرصت کافی برای ثبت‌نام در دانشگاه را داشته باشیم، درحالی‌که به دلیل دریافت‌نکردن ویزا حتی نتوانستیم برای گرفتن خوابگاه ثبت‌نام کنیم. فرصت ثبت‌نام من در خوابگاه پنج روز پیش به پایان رسید، تنها به‌این‌دلیل که ویزا برایم صادر نشده است». «مریم» از مبالغی می‌گوید که برای گرفتن مدرک زبان هزینه کرده است: «زمانی که امتحان زبان دادم، امتحان آیلتس در ایران برگزار نمی‌شد. آن زمان مجبور شدم 30 میلیون تومان هزینه کرده و در ترکیه امتحان دهم. این در حالی است که اعتبار مدرک زبانم چند ماه دیگر منقضی می‌شود. افراد دیگری هم در شرایط من قرار دارند و به‌زودی اعتبار مدرک زبان آلمانی یا انگلیسی آنها منقضی می‌شود.

از طرف دیگر، برای گرفتن پذیرش در دانشگاه مدنظر حدود هزارو 200 یا هزارو 500 یورو هزینه کرده‌ام. اگر در همین فرصت یک‌ماهه موفق به دریافت ویزا نشوم، باید بار دیگر فرایندهای قبلی را طی کرده و هزینه‌های سنگین را پرداخت کنم، بدون آنکه به لحاظ دریافت ویزا آینده مشخصی پیش‌رو داشته باشم».

او تأکید می‌کند که برخی از متقاضیان کار و برخی از متقاضیان تحصیل در آلمان، کار یا دانشگاه خود را در ایران رها کرده‌اند تا بتوانند در آلمان شرایط بهتری را تجربه کنند: «اما با روندی که سفارت آلمان در پیش گرفته، تنها سال‌های عمر و فرصت‌های‌مان از دست می‌رود».

دراین‌بین یکی از معترضان تأکید می‌کند که سفارتخانه‌های ایتالیا، هلند، فنلاند، اسپانیا و حتی فرانسه (البته تا پیش از مطرح‌شدن ماجرای مکانیسم ماشه) به‌خوبی پاسخ‌گوی مراجعان بوده و به درخواست‌ها رسیدگی کرده‌اند: «سفارت اتریش یک کشور ثالث را برای رسیدگی به امور متقاضیان ایرانی مهاجرت به این کشور مشخص کرده است اما آلمان حتی همین اقدام را هم انجام نداده. اگر ما بخواهیم از طریق کشور دیگری مراحل مهاجرت به آلمان را طی کنیم، باید حداقل به مدت شش ماه اقامت موقت از کشور مذکور بگیریم که این مسئله هم مستلزم صرف وقت و هزینه بسیار است. به نظرم این رفتارهای سفارت آلمان با ما کاملا عمدی و تبعیض‌آمیز است. تا جایی که می‌دانم، رسیدگی به درخواست‌ها برای متقاضیان سایر کشورها مانند ارمنستان یا حتی ترکیه به‌سرعت پیش می‌رود. ما بی‌پناه مانده‌ایم. نه دولت خودمان از ما در برابر این رفتارها حمایت کرده و با سفارت آلمان در این زمینه تعامل می‌کند و نه این کشور خود را موظف به پاسخ‌دهی شفاف می‌داند».