به گزارش سلامت نیوز به نقل از اطلاعات،  هر جا سخن از درمان و سلامت در میان باشد، پای بیمه‌ها هم به میان کشیده می‌شود، سازمان ها و مراکزی که که فلسفه وجودی‌ آنها حمایت مالی از بیماران و جبران هزینه‌های درمانی است، اما واقعیت این روزها نشان می‌دهد برخی از بیمه‌ ها به جای پشتیبانی از مردم، بیشتر به یک بنگاه اقتصادی تبدیل شده‌اند، سازمان ها و شرکت هایی با سودهای کلان و سرمایه‌گذاری‌ های غیر مرتبط که کمتر نشانی از هم‌ نفس بودن با بیمار دارند.

در سال های گذشته همزمان با اجرای طرح تحول سلامت، انتظار می‌رفت بیمه‌ ها ستون اصلی کاهش هزینه‌های درمانی باشند، اما در عمل پرداخت مطالبات بیمارستان‌ها و پزشکان با مشکلات گوناگون مواجه شده است و بیماران همچنان مجبورند بخش بزرگی از هزینه‌ها را از جیب بپردازند، وزیران بهداشت و درمان ، کارشناسان و مدیران حوزه سلامت در سال های گذشته بارها اعلام کرده اند که تسویه حساب با پزشکان، بیماران و مراکز درمانی بدون همکاری بیمه‌ ها ممکن نیست،  اما شواهد موجود و گلایه های بخش های گوناگون حوزه سلامت نشان می دهد این پیگیری ها نتیجه مشخص و ملموس برای رفاه حال مردم در بخش دارو و درمان نداشته است!

*داروخانه‌ها در آستانه ورشکستگی

این در حالی است که علاوه بر گلایه مردم، پزشکان و مراکز درمانی، این روزها داروخانه‌ ها نیز قربانی خاموش بدهی‌ های بیمه شده‌اند، بر اساس گزارش‌های رسمی بدهی انباشته بیمه‌ ها به داروخانه‌ ها در برخی استان‌ها به میلیاردها تومان رسیده است، این وضعیت باعث شده برخی از داروخانه‌ ها توان خرید دارو از شرکت‌های پخش را از دست بدهند و قفسه‌هایشان خالی‌تر از همیشه شود.

انجمن داروسازان ایران هم هشدار داده است اگر این روند ادامه داشته باشد، ده‌ها داروخانه کوچک و متوسط در سال آینده تعطیل خواهند شد، تعطیلی داروخانه‌ها، دسترسی بیماران به داروهای حیاتی مانند انسولین، داروهای قلبی و داروهای بیماران خاص را به خطر می‌اندازد، داروهایی که نبود آن‌ ها می‌تواند جان بیماران را تهدید کند.

در همین باره شهرام کلانتری رئیس انجمن داروسازان ایران گفته است:« موضوع دارو، درمان و مردم یک چرخه به هم متصل است، زمانی که بیمه و دولت پول داروخانه‌ دار را نمی‌دهد، داروساز نمی‌تواند جنس تهیه و عرضه کند یا چکی جنس را از شرکت خریداری اما نمی‌تواند آن را پاس کند، در نهایت دارو ساز یا ورشکست می‌شود یا تصمیم می‌گیرد تعطیل کند.

بنابر اظهارات کلانتری، موضوع بیمه و دارو حلقه‌ های بهم پیوسته‌ای است که اگر هر کدام از آنها دچار نقصان شود، روی بخش‌های دیگر تأثیر می‌گذارد، در کل این فرآیند ۳ الی ۴ حلقه بهم متصل داریم که آخرین حلقه آن داروخانه‌ ها هستند، اگر داروخانه‌ها بتوانند مطالباتشان را از سازمان‌های بیمه‌ گر دریافت کنند، با شرکت‌ های پخش دارویی تسویه حساب می‌کنند، پس از آن شرکت‌ های پخش دارویی با شرکت‌ های تولید کننده دارو  و در آخر شرکت‌های تولیدکننده با شرکت‌ های تولیدکننده مواد اولیه یا واردکنندگان به موقع تسویه حساب می‌کنند.

*سودآوری برخی بیمه‌ها در سرمایه گذاری اقتصادی؟

با وجود همه این مشکلات، بسیاری از کارشناسان حوزه سلامت نسبت به روش سرمایه‌گذاری بیمه‌ها در بخش‌هایی غیر از درمان انتقاد دارند، در واقع برخی بیمه‌ ها منابع مالی زیادی دارند که به جای اختصاص به پوشش و حمایت از هزینه‌های درمانی، در پروژه‌های تجاری سرمایه‌گذاری می‌کنند.

بیمه‌ها دلیل همیشگی خود را «کمبود منابع» می‌دانند، اما شواهد نشان می‌دهد برخی بیمه‌ها سودهای هنگفتی از محل سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی دارند، ورود به پروژه‌های تجاری و هزینه‌ کرد منابع در حوزه‌هایی غیر از درمان، تنها بخشی از فعالیت‌های اقتصادی بیمه‌هاست، سود بالایی دارند اما به جای آنکه منابع را صرف درمان کنند، آن را به سرمایه‌گذاری‌ های اقتصادی اختصاص می‌دهند.

در همین باره رضا جباری عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی نسبت به چالش‌های جدی در نظام سلامت کشور هشدار داد، وی با اشاره به بهره‌ وری پایین و هزینه‌های بالای درمان برای بیمه‌ها و مردم تاکید کرده است: نیمی از منابع حدود هزار و ۵۰۰ میلیارد تومانی که به نظام سلامت اختصاص یافته، می‌تواند با بهبود بهره‌وری صرفه‌جویی شود و صرف توسعه خدمات درمانی شود.

* مدیران پاسخ دهند

این روزها برخی از سازمان های بیمه گر و شرکت های بیمه‌ ای به جای یک نهاد حمایتی، به بنگاه اقتصادی تبدیل شده‌اند که از یک سو پزشکان و مراکز درمانی را معطل نگه می‌دارند، از سوی دیگر داروخانه‌ ها را در آستانه ورشکستگی قرار داده اند و در نهایت، بیماران را بی‌پناه‌تر از همیشه در میدان درمان رها می‌کنند.

نظام سلامت ایران همچنان رویکردی دولتی دارد که باعث به روزمرگی و اجرا نشدن کامل قوانین بالادستی شده است، به باور بسیاری از کارشناسان حوزه سلامت  خرید راهبردی خدمات درمانی، تجمیع منابع بیمه‌ها و تعیین قیمت تمام‌ شده خدمات را از جمله روش‌های ارتقای حوزه سلامت و افزایش رضایتمندی مردم است.

براساس آمار حدود ۴۵ درصد جمعیت کشور تحت پوشش بیمه سلامت هستند و برای مدیریت هزینه‌ها باید محاسبات عددی و سرانه‌های مشخص خدمات پزشکی تعریف شود تا از کسری بودجه و بدهی انباشته بیمه‌ها جلوگیری شود، همچنین ۷۰ درصد منابع بیمه‌ها صرف دارو و تجهیزات پزشکی می‌شود که خرید راهبردی می‌تواند این هزینه‌ها را به طور قابل توجهی کاهش دهد.

به هر روی در این شرایط وضعیت مشخص، مشکلات آشکار و راهکار ها هم روی میز مدیران است، حال پرسش اساسی این است:« چه زمانی قرار است برخی بیمه‌ها به جای تجارت و سودجویی، وظیفه اصلی خود یعنی حمایت از سلامت مردم را انجام دهند؟»