به گزارش خبرنگار مهر، امروز یکشنبه ۹ شهریور ۱۴۰۴، معاملات بورس تهران در حالی آغاز شد که شاخص کل، پس از یک دوره ریزش فرسایشی و افت بیش از ۲۶ درصدی از سقف تاریخی ۳ میلیون و ۲۵۹ هزار واحدی در پایان اردیبهشت ۱۴۰۴، نشانه‌هایی از چرخش مثبت را به نمایش گذاشت.

این بازگشت نسبی که از نخستین دقایق بازار مشهود بود، در ادامه با رشد محسوسی همراه شد و تا لحظه ثبت این گزارش در ساعت ۱۰:۴۴، شاخص کل بورس با افزایش ۲۷ هزار و ۶۱۹ واحدی در سطح ۲ میلیون و ۴۲۳ هزار و ۳۱۳ واحد ایستاد.

شاخص‌های اصلی بازار

در پایان ساعت یادشده، شاخص کل هم‌وزن با رشد خفیف ۲ هزار و ۲٫۹۷ واحدی (معادل ۰.۲۷ درصد) به رقم ۷۵۵ هزار و ۸۴۹ واحد رسید.

شاخص آزاد شناور نیز با جهش ۳۹ هزار و ۷۹۶ واحدی، رقم ۳ میلیون و ۷۰ هزار و ۷۳۹ واحد را ثبت کرد. شاخص بازار اول با رشد ۱.۶۲ درصدی و شاخص بازار دوم با افزایش ۰.۵۹ درصدی همراه شدند.

از نمادهای اثرگذار بر رشد شاخص می‌توان به فملی با تاثیر مثبت ۵٬۲۰۷ واحدی، فولاد با ۳٬۱۲۴ واحد، و فارس با ۲٬۶۴۵ واحد اشاره کرد.

پرتراکنش‌ها بر اساس تعداد معاملات

برترین نمادهای پرتراکنش امروز بر اساس تعداد معاملات، «وبملت» بانک ملت با ۹۳۳ معامله، «خودرو» ایران‌خودرو با ۶٬۳۷۸ معامله، و «خساپا» سایپا با ۴٬۱۴۴ معامله بودند. سایر نمادهای فعال شامل «وبصادر» بانک صادرات، «ذوب» ذوب‌آهن اصفهان، «وتجارت» بانک تجارت و «آلومینا» آلومینای ایران بودند که هر یک با بیش از ۲ هزار معامله، در کانون توجه معامله‌گران قرار داشتند.

فرابورس با نوسان محدود

فرابورس ایران نیز امروز با نوسانات بسیار محدود شاخص‌ها مواجه شد. تا ساعت ۱۰:۴۴، شاخص کل این بازار تنها ۲۱.۶۸ واحد رشد کرده و در سطح ۲۲ هزار و ۹۸۳ واحد قرار گرفت. این رشد معادل ۰.۰۹ درصد بوده است.

در میان نمادهای موثر، «آریان» بیشترین تاثیر مثبت و «فزر» بیشترین تاثیر منفی را بر شاخص ثبت کردند. نماد «فزر» همچنین با ۷٬۳۵۶ معامله به عنوان پرتراکنش‌ترین نماد فرابورس امروز معرفی شد.

نقدینگی و صف‌های خرید و فروش

امروز ارزش معاملات خرد بازار به ۲ هزار و ۷۲ میلیارد تومان رسید که نسبت به روز گذشته تغییر محسوسی نداشت. ورود نقدینگی حقیقی از محل فروش حقوقی‌ها ۱۹۹ میلیارد تومان و خروج نقدینگی از صندوق‌های با درآمد ثابت ۳۰۹ میلیارد تومان ثبت شد.

در سمت تقاضا، صف خرید ۸۸ نماد به ارزش ۸۸۸ میلیارد تومان و در سمت عرضه، صف فروش ۱۳۰ نماد به ارزش ۲ هزار و ۶۶۹ میلیارد تومان شکل گرفت. سرانه خرید حقیقی‌ها ۴۵.۸ میلیون تومان و سرانه فروش ۳۲.۴ میلیون تومان بود.

تجربه تکراری ریزش و بازگشت

ریزش شدید بیش از ۸۶۰ هزار واحدی شاخص کل از اردیبهشت تا امروز، یادآور سقوط مشابه بهار ۱۴۰۲ است؛ رویدادی که بسیاری از فعالان قدیمی بازار را از حضور مداوم در تالارهای بورس دلسرد و حتی فراری کرد.

هم‌اکنون نیز بسیاری از سرمایه‌گذاران حقیقی ترجیح می‌دهند به جای ورود مستقیم به معاملات، دارایی‌هایی مانند سهام را به عنوان بخشی از سرمایه بلندمدت برای نسل‌های بعد (اصطلاحاً سهم گذاشتن برای نوه و نتیجه) نگهداری کنند.

همین امر سبب شده که هرچند بازار از نظر بنیادی ارزنده باشد، اما اعتماد ازدست‌رفته مانع جدی برای بازگشت پررنگ سرمایه‌گذاران است.

تاثیر مکانیزم ماشه بر واکنش بازار

تحرکات امروز بازار سرمایه را نمی‌توان جدا از فضای روانی ناشی از تحولات سیاسی اخیر دانست. روز پنج‌شنبه، سه کشور اروپایی طرف برجام با ارسال نامه‌ای به شورای امنیت سازمان ملل، روند اجرایی فعال‌سازی مکانیزم ماشه را آغاز کردند.

همان‌طور که روز گذشته گزارش شد، بسیاری از تحلیلگران انتظار داشتند که این رویداد، در صورت روشن شدن میزان اثرگذاری عملیاتی و با توجه به رسیدن بازار به ناحیه حمایتی مهم، می‌تواند محرکی برای بازگشت کوتاه‌مدت شاخص‌ها باشد. آن پیش‌بینی امروز به وقوع پیوست و بازار شاهد چرخشی مثبت شد.

با این حال، به باور کارشناسان، ادامه این روند صعودی هنوز زود است و بیش از هر چیز وابسته به ورود جریان نقدینگی تازه به بازار است؛ جریانی که فعلاً نشانی از آن دیده نمی‌شود.

در این مقطع، بیش‌واکنشی بازار به این خبر سیاسی عامل اصلی صعود محسوب می‌شود و برخی تحلیلگران تاکید دارند که مکانیزم ماشه بیش از آنکه اثر عملیاتی بر اقتصاد ایران داشته باشد، با آثار روانی خود نقش‌آفرینی می‌کند.

چشم‌انداز کوتاه‌مدت؛ تعادل یا ادامه نوسان؟

به گفته معامله‌گران با سابقه، بازار در وضعیت شکننده‌ای قرار دارد که هر لحظه می‌تواند با فشار فروش مواجه شود. همان‌طور که امروز هم دیده شد، احتمال بازگشت فروشندگان پس از این رشد اولیه وجود دارد.

سرمایه‌گذارانی که در سال‌های گذشته به دلیل از بین رفتن اعتماد از بازار خارج شدند، تنها در صورت تغییر معنادار شرایط و تصمیم «باند قدرت» برای حمایت واقعی از بازار، بازخواهند گشت.

این باور وجود دارد که در ساختار فعلی، حتی در شرایط بحرانی یا جنگ، با تصمیم‌های متمرکز می‌توان بازار را متوقف یا به حرکت واداشت.

بنابراین، فعالان توصیه می‌کنند سرمایه‌گذاران صبور باشند، چرا که پس از موج فروش بعدی، می‌تواند فرصتی ارزنده برای خرید ایجاد شود؛ هرچند که بازار ارزنده امروز، ممکن است با کاهش بیشتر، حتی ارزنده‌تر گردد.