محمد محمدی؛ مدیر برنامه ترویج دانشجویی ستاد ویژه توسعه فناوری نانو در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری تسنیم اظهار کرد:  یکی از مأموریت‌های مهم ستاد نانو از بدو تأسیس (سال 1380-1381) تاکنون، ترویج و فرهنگ‌سازی، افزایش مشارکت ذی‌نفعان و شناسایی نخبگان این حوزه بوده است.

محمدی تصریح کرد: در این راستا، مخاطبان را دسته‌بندی کرده‌ایم که یکی از مهم‌ترین آن‌ها دانشجویان هستند. هدف ما ایجاد علاقه‌مندی میان دانشجویان نسبت به فناوری نانو و سپس ارزیابی مطالعات و فعالیت‌های آنان است تا نخبگان فعال‌تر و توانمندتر را وارد برنامه‌های آموزشی، پژوهشی و توسعه فناوری کنیم.  

مدیر برنامه ترویج دانشجویی ستاد ویژه توسعه فناوری نانو ادامه داد: بر همین اساس، "مسابقه ملی فناوری نانو" از سال 1390 راه‌اندازی شد و امروز شاهد برگزاری "مرحله دوم دوره چهاردهم این مسابقه" هستیم. این رویداد در راستای شناسایی نخبگان و ترویج فناوری نانو شکل گرفته و به بلوغ رسیده است.

محمدی گفت: در این دوره، علاوه بر تهران، 23 حوزه آزمون دیگر نیز در سراسر کشور فعال هستند. در مرحله اول امسال، چهار هزار و 300 نفر شرکت کردند که پس از ارزیابی، 300 نفر به مرحله دوم راه یافتند. از میان آن‌ها، 30 نفر برتر وارد "مرحله سوم" می‌شوند که به‌صورت علمی، عملی و کاربردی برگزار شده و نفرات برتر نشان طلا، نقره و برنز دریافت می‌کنند. جوایز این برگزیدگان شامل هدایای نقدی، گرنت شبکه آزمایشگاهی فناوری راهبردی و در صورت همکاری با بنیاد ملی نخبگان، امتیاز نخبگی خواهد بود.  

وی افزود: در 15 سال برگزاری مسابقه ملی فناوری نانو، تلاش کردیم فرآیند ثبت‌نام و جذب شرکت‌کنندگان را از طریق اعضای "شبکه نهادهای ترویجی فناوری نانو" در کشور پیش ببریم. انجمن‌های علمی فعال در دانشگاه‌ها بازوی اجرایی ما هستند که با حمایت‌های مالی و تسهیلاتی، دانشجویان را برای حضور در مسابقه ترغیب می‌کنند.

مدیر برنامه ترویج دانشجویی ستاد ویژه توسعه فناوری نانو ادامه داد: امسال حدود 50 نهاد ترویجی شامل انجمن‌های علمی و شرکت‌های آموزشی در ثبت‌نام و حتی برگزاری مرحله دوم با ما همکاری کردند که نسبت به سال گذشته رشد داشته است. آمار ثبت‌نام در چهار دوره اخیر بین 4 هزار تا 6 هزار نفر در نوسان بوده و امسال نیز به 4 هزار و 300 شرکت‌کننده رسیده است.  

وی در خصوص انگیزه شرکت‌کنندگان توضیح داد: بر اساس ارتباط ما با داوطلبان، اغلب آنان صرف‌نظر از مقطع تحصیلی چه کارشناسی، چه کارشناسی‌ارشد یا دکتری علاقه‌مند به ایفای نقش در حوزه نانو در رشته تخصصی خود هستند. برخی از شرکت‌کنندگان در همکاری با انجمن‌های علمی به تدریس فناوری نانو می‌پردازند.

محمدی خاطرنشان کرد: شرکت در این مسابقه و اخذ "گواهی تدریس"، امکان ارائه دوره‌های آموزشی در سراسر کشور را برای آن‌ها فراهم می‌کند. این امر علاوه بر تقویت رزومه، موجب رشد مهارت تدریس و تثبیت آموخته‌ها می‌شود. تجربه ادوار گذشته نشان داده که این مهارت‌ها در مسیر شغلی آینده آن‌ها بسیار مؤثر است.  

وی گفت: علاوه بر حوزه آموزش، این مسابقه بستری برای رشد فعالیت‌های پژوهشی نیز فراهم آورده و شرکت‌کنندگان می‌توانند از ظرفیت‌های آزمایشگاهی و شبکه‌های علمی مرتبط بهره‌مند شوند.  

محمدی اظهار کرد: برای افرادی که در مسابقه ملی فناوری نانو شرکت کرده و جزو 10 نفر برتر مرحله سوم شوند، میزان حمایت تشویقی پایان‌نامه توسط ستاد نانو "دو برابر" حالت معمول خواهد بود. این حمایت بسته به خروجی‌ها و میزان ورود به مراحل پروپوزال، می‌تواند تا حدود "100 میلیون تومان" افزایش یابد.  

وی افزود: حضور در این مسابقه و شبکه مرتبط با آن، فرصت ارزشمندی برای ایجاد ارتباطات علمی و فناورانه است. همکاری با انجمن‌های علمی، مشارکت در گروه‌های تخصصی و شبکه‌های اجتماعی علمی باعث می‌شود شرکت‌کنندگان بتوانند تیم‌های فناور تشکیل دهند، انجمن جدید ایجاد کنند یا طرح‌های فناورانه حوزه نانو را به مرحله اجرا برسانند.  

محمدی ادامه داد: شرکت‌کنندگان مرحله سوم، علاوه بر آزمون‌های ارزیابی، روی یک پروژه عملی نیز کار می‌کنند که این امر مهارت کار آزمایشگاهی آنان را تقویت می‌کند. در صورتی که طرح ارائه‌شده در این مرحله ویژگی‌های لازم را داشته باشد و نمونه مشابه داخلی یا خارجی نداشته باشد، ستاد می‌تواند آن را با "گرنت بلاعوض چندصد میلیون تومانی" حمایت کند.  

مدیر برنامه ترویج دانشجویی ستاد نانو با اشاره به جوایز گفت: این مسابقه علاوه بر امتیازات علمی، جوایز نقدی قابل‌توجهی هم دارد. به‌عنوان مثال، در دوره گذشته نفر اول حدود 15 میلیون تومان جایزه نقدی دریافت کرد، به همراه گرنت شبکه آزمایشگاهی فناوری راهبردی. همچنین از چهار دوره اخیر تاکنون، بر اساس هماهنگی با "بنیاد ملی نخبگان"، پس از پایان مسابقه گزارش مراحل و اهداف به این بنیاد ارائه می‌شود تا درباره تخصیص امتیاز نخبگی به برترین‌ها تصمیم‌گیری شود.  

وی یادآور شد: در دوره دوازدهم، بنیاد ملی نخبگان به 12 نفر از برترین‌های مقطع کارشناسی و 10 نفر از برترین‌های مقاطع تحصیلات تکمیلی امتیاز نخبگی اعطا کرد. اکنون نیز برای دوره سیزدهم و این دوره (دوره چهاردهم) مذاکرات در جریان است تا روند سال‌های گذشته تکرار شود.  

به گفته محمدی، آیین‌نامه‌های حمایتی بنیاد نخبگان مزایای متعددی را دربرمی‌گیرد؛ از جمله "امتیاز نظام وظیفه تخصصی، عضویت در هیئت علمی، تسهیلات مسکن" و امکان شرکت در دوره‌های آموزشی کوتاه‌مدت. مدت پروژه‌های نظام وظیفه تخصصی می‌تواند بین 12 تا 21 ماه باشد. مسابقه ملی نانو یکی از مسیرهای کسب این امتیازات است و شرکت‌کنندگان با فعالیت در بخش‌های مختلف آیین‌نامه بنیاد، می‌توانند صلاحیت استفاده از این تسهیلات را کسب کنند.  

مدیر برنامه ترویج دانشجویی ستاد ویژه توسعه فناوری نانو با مقایسه فعالیت‌های دانشجویی و دانش‌آموزی اظهار کرد: محور فعلی مسابقه ملی نانو از سال 1390 آغاز شده، در حالی که "المپیاد دانش‌آموزی نانو" از سال 1389 کلید خورده است. اکنون "دوره چهاردهم مسابقه ملی نانو" و "دوره پانزدهم المپیاد دانش‌آموزی نانو" به‌طور موازی در حال برگزاری هستند. مرحله سوم المپیاد به‌صورت آنلاین آموزشی برگزار می‌شود و در اواخر شهریور، 40 دانش‌آموز برتر برای یک کمپ یک‌هفته‌ای متمرکز دعوت خواهند شد تا فعالیت آزمایشگاهی انجام دهند. در این مرحله نیز همانند مسابقه ملی، "مدال‌های طلا، نقره و برنز" اهدا می‌شود. این المپیاد با همکاری "باشگاه دانش‌پژوهان جوان" زیر نظر وزارت آموزش‌وپرورش برگزار می‌شود.  

محمدی  با اشاره به المپیاد دانش‌آموزی نانو اظهار کرد: این رویداد شباهت زیادی به مسابقه ملی نانو دارد و قرار است مرحله سوم آن نیز اواخر شهریور برگزار شود. در این مرحله، 40 دانش‌آموز برتر گردهم می‌آیند و فعالیت‌های عملی و آزمایشگاهی خود را در حوزه فناوری نانو انجام می‌دهند. فضای این دوره، نشاط‌آور و پرانرژی است و دانش‌آموزان ضمن انجام کارهای عملی، با مباحث ترویجی نیز آشنا می‌شوند.

وی در توضیح بخش‌های مختلف برنامه‌های ترویجی ستاد افزود: علاوه بر بخش‌های دانش‌آموزی و دانشجویی، بخشی نیز برای ترویج صنعتی در نظر گرفته‌ایم. در این بخش، گروه‌هایی از مربیان و کارشناسان برای صنایعی که تاکنون فناوری نانو در آن‌ها نفوذ نکرده است، نشست‌ها و دوره‌های آموزشی برگزار می‌کنند. هدف این است که مدیران تحقیق‌وتوسعه (R&D) و مدیران عامل شرکت‌ها را متقاعد کنیم تا از راهکارهای نانویی برای ارتقاء کیفیت محصولات و افزایش بهره‌وری استفاده کنند.

محمدی تاکید کرد: همان‌طور که دانش‌آموزان و دانشجویان در زمره ذی‌نفعان این اکوسیستم هستند، صنعتگران نیز از ذی‌نفعان مهم به‌شمار می‌روند. اگر یک صنعتگر بداند که با نانویی‌کردن محصول خود می‌تواند فروش و جایگاه برندش را ارتقاء دهد، قطعاً به این حوزه ورود خواهد کرد و ما نیز تلاش می‌کنیم با برگزاری نشست‌ها و رایزنی، او را به این مسیر جذب کنیم.

وی خاطرنشان کرد: به عنوان نمونه، فرض کنید شرکتی از محل فروش محصولات نانویی به رقم 20 میلیارد تومان برسد. این دستاورد نه‌تنها در اقتصاد و رشد صنعت، بلکه در نفوذ فناوری نانو در جامعه نیز تأثیرگذار خواهد بود. به همین دلیل، ستاد نانو هر سه بخش دانش‌آموزی، دانشجویی و صنعتی را حائز اهمیت می‌داند، هرچند اولویت‌ها ممکن است بر اساس شرایط، متفاوت باشد.

انتهای پیام/