به گزارش سلامت نیوز به نقل از مهر،ساعت ۷ صبح، صفی بلند مقابل یکی از داروخانه‌های اصلی شهر شکل گرفته است. در میان جمعیت، پدری جوان با چهره‌ای خسته و نگران، در کنار همسرش ایستاده. صدایش پر از اضطراب است: «داروی فرزندم پیدا نمی‌شود، و اگر هم باشد باید از بازار سیاه با قیمت‌هایی چندبرابر بخرم؛ بارها هم شده دارو تقلبی از آب در آمده.»

این روایت تنها یکی از صدها خانواده‌ای است که فرزند یا عزیز مبتلا به سرطان دارند و برای نجات جان او، درگیر جنگی نابرابر با گرانی، کمبود دارو و سردرگمی در سیستم درمانی هستند. داروهایی که باید به راحتی در داروخانه‌های رسمی در دسترس باشد، یا کمیاب‌اند یا به‌صورت محدود توزیع می‌شوند.

بازار سیاه؛ تجارت با جان بیماران

نبود داروی کافی در داروخانه‌ها، پای بیماران را به بازار سیاه باز کرده است؛ جایی که دلال‌ها با ظاهری دلسوز، دارو را با قیمت‌هایی نجومی می‌فروشند. آن‌ها پیش از تعیین قیمت، به ظاهر و وضعیت مالی خانواده‌ها نگاه می‌کنند و بعد رقم می‌گویند. در نهایت، بیماران یا تن به این فشار مالی می‌دهند یا درمان را رها می‌کنند.

درمان ناقص، جان ناقص

درمان بیماران سرطانی فرآیندی مستمر و حساس است؛ هرگونه تأخیر یا قطع روند درمان، خطرات جبران‌ناپذیری به دنبال دارد. اما هزینه‌های بالا، نبود بیمه‌ی مؤثر و کاغذبازی‌های اداری، بسیاری از خانواده‌ها را در میانه‌ی راه درمان متوقف می‌کند.

برای برخی خانواده‌ها، تنها وجود یک بیمار سرطانی کافی‌ست تا دخل و خرج خانه به هم بریزد. هزینه‌ی آزمایش‌ها، داروها، شیمی‌درمانی و رفت‌وآمد، همه عددهایی میلیونی هستند که گاه به فروش خانه یا خودرو منجر می‌شود؛ و حتی با این همه، تضمینی برای نجات جان بیمار وجود ندارد.

روایت یک داروساز از بحران دارو

رسول نظری‌فرد، داروساز و مسئول داروخانه بیماران خاص، در گفت‌وگو با مهر می‌گوید:
«مشکل اصلی ما در دسترسی به داروهای برند است؛ بویژه برای بیماران سرطانی کودک. داروها یا نایاب‌اند یا چندین برابر قیمت واقعی فروخته می‌شوند. مثلاً دارویی با قیمت ۵۰۰ هزار تومان در بازار آزاد تا ۱۰ میلیون هم رسیده است.»

او ادامه می‌دهد: «اغلب این داروها قاچاقی‌اند، کیفیت‌شان نامشخص است و حتی ممکن است با نسخه‌های جعلی وارد چرخه فروش شوند. وزارت بهداشت هم با مشکلات ارزی و محدودیت تولید داخل مواجه است، و شرکت‌ها هم به‌دلیل سیاست‌های قیمت‌گذاری دولتی انگیزه‌ای برای تولید باکیفیت ندارند.»

داروهای بی‌کیفیت، بیمه‌های ناکارآمد

طبق گفته نظری‌فرد، داروهای تولید داخلی اغلب تنها ۳۰ درصد اثربخشی داروهای وارداتی را دارند. و همین باعث شده بیماران برای درمان مؤثر، سراغ بازار آزاد بروند.

محک: هزینه درمان از توان خانواده‌ها خارج است

آراسب احمدیان، مدیرعامل مؤسسه خیریه «محک» نیز می‌گوید:
«هزینه درمان سرطان کودکان از عهده اکثر خانواده‌ها خارج است، حتی اگر تحت پوشش بیمه باشند. در برخی پروتکل‌های درمانی، خانواده باید تا ۲ میلیارد تومان در طول درمان هزینه کند؛ چه کسی می‌تواند از پس این ارقام بربیاید؟»

او اضافه می‌کند: «داروهای مؤثر جدید عمدتاً ژنتیکی‌اند و اثربخشی بالایی دارند، اما تأمین‌شان با ارز آزاد است و بیمه‌ها هم حمایت مؤثری ندارند. به عنوان نمونه، داروی نلارابین در سال ۱۴۰۳ بیش از ۴۵ میلیارد تومان هزینه داشته و تنها برای ۴۴ بیمار تجویز شده است.»

نجات بیماران، نیازمند اقدام فوری

مشکلات واردات، کمبود تولید داخلی، قیمت‌گذاری نامناسب و رواج بازار سیاه، جان بیماران را به خطر انداخته است. در حالی که صف‌های طولانی و نسخه‌های بی‌دارو در داروخانه‌ها عادی شده، هیچ بیمار و هیچ خانواده‌ای نباید قربانی نظام ناقص تأمین دارو شود.

تأمین پایدار دارو، برخورد جدی با بازار سیاه، افزایش پوشش بیمه‌ای و ارتقاء کیفیت تولید داخلی، چهار راهکار اصلی برای مقابله با این بحران ملی است.