وضعیت شکننده صنایع کوچک، زیر سایه قطع برق
اقتصاد ایران: نایبرئیس کمیسیون صنعت اتاق ایران، با هشدار نسبت به بحران جدی در صنایع کوچک و متوسط گفت: قطعیهای مکرر برق و گاز، بحران تامین مالی، نوسانات نرخ ارز و رکود بازار، تولیدکنندگان را در شرایطی بحرانی قرار داده است.
وی با بیان اینکه وضعیت صنایع کوچک و متوسط کشور امروز بسیار شکنندهتر از گذشته شده است، گفت: اگرچه هدفگذاریهایی برای توسعه و حمایت از این صنایع انجام شده است، اما به دلایل مختلف، این صنایع آسیبپذیرتر شدهاند و مشکلات آنها پیچیدهتر و عمیقتر شده است.
قطعی برق؛ بحران و اختلال جدی تولید
وی افزود: یکی از بزرگترین مشکلات امروز، قطعیهای مکرر و طولانیمدت برق در شهرکها و نواحی صنعتی است. این قطعیها در برخی مناطق تا سه روز متوالی هم میرسد. تصور کنید یک واحد تولیدی در یک ماه حدود 8 روز برق ندارد؛ یعنی تولید بهطور مستقیم متوقف میشود.
جبالبارزی ادامه داد: اگر این شرایط را از خرداد تا شهریور در نظر بگیریم، صنایع مجموعاً در این چهار ماه 32 روز بدون برق فعالیت میکنند که این میزان، ضربهای جبرانناپذیر به تولید و اشتغال وارد میکند.
وی همچنین به مشکلات تامین گاز اشاره کرد و گفت: «در کنار قطعی برق، قطعیهای گاز هم مشکلات بزرگی ایجاد کردهاند که باعث شده بسیاری از واحدهای تولیدی عملاً ناتوان از ادامه فعالیت باشند.
بحران تامین مالی؛ توقف برنامهها و وامهای پرهزینه
جبالبارزی درباره وضعیت تامین مالی صنایع کوچک و متوسط نیز تصریح کرد: قرار بود بانک مرکزی در راستای قانون رفع موانع تولید ابتدای هر سال برای حمایت از واحدهای تولیدی کوچک و متوسط منابع مالی را تخصیص دهد به نحوی که این تأمین مالی در کارگروهی متشکل از نمایندگان وزارت صنعت و بانک مرکزی مورد تصویب قرار می گرفت اما متاسفانه این موضوع چهار سال است که متوقف شده و اجرایی نشده است.
وی توضیح داد: بانک مرکزی علت توقف را حفظ انضباط مالی عنوان کرده، ولی در عمل بانکها بر اساس میانگین حسابهای واحدهای تولیدی وام میدهند و این روند باعث شده سیستم بانکی به جای حمایت از تولیدکننده، بیشتر به نفع سپردهگذاران عمل کند. به عبارتی، وامها با سود بالا به تولیدکنندگان داده میشود که فشار مالی آنها را افزایش میدهد.
نوسان نرخ ارز؛ چالش مضاعف تامین سرمایه
جبالبارزی افزود: تغییر مداوم نرخ ارز، باعث افزایش هزینههای تولید شده است. نهادهای تولید به شدت گران شدهاند و تامین سرمایه در گردش را بسیار دشوار کرده است.
وی تأکید کرد: «متأسفانه سیستم بانکی حاضر نیست ریسک بنگاههای کوچک و متوسط را بپذیرد و ترجیح میدهد در حاشیه امن تسهیلات را در اختیار بنگاه های بزرگ قرار دهد که این موضوع مشکلات مالی را تشدید میکند.»
مشکل تامین مواد اولیه؛ انتظار 6 ماهه تخصیص ارز
نایبرئیس کمیسیون صنعت درباره تامین مواد اولیه نیز گفت: برای خرید مواد اولیه باید تخصیص اعتبار از سوی بانک مرکزی انجام شود، اما فرآیند تامین و تخصیص ارز به تولیدکنندگان حدود 5 تا 6 ماه طول میکشد. این یعنی تولیدکننده عملاً نیم سال منتظر خرید مواد اولیه است که این موضوع به شدت چرخه تولید را مختل میکند.
جبالبارزی افزود: تولیدکنندگان نهادههای خود را با نرخ آزاد خریداری میکنند، اما ارز حاصل از صادرات را باید با نرخ سامانه نیما بفروشند. این تفاوت نرخها فشار مالی زیادی به بنگاهها وارد میکند.
وی در ادامه درباره تأثیر جنگ 12 روزه اخیر و تأیر آن بر فعالیت واحدهای تولیدی، گفت: این جنگ تبعات سنگینی برای صنایع کوچک داشته است. بازار به شدت راکد شده و تقاضا کاهش یافته است. رکود همراه با تورم مشکلات فراوانی برای فعالان اقتصادی به وجود آورده است.
جبالبارزی تاکید کرد: صحبت از ارائه بستههای حمایتی به میان آمده، اما استمهال تسهیلات و مساعدتهای تامین اجتماعی در مدت 2 یا 3 ماه کافی نیست. این حمایتها باید حداقل 6 ماه تا یک سال باشد تا صنایع بتوانند از این شرایط سخت عبور کنند و به مسیر توسعه بازگردند.