به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم، ایران با کشف و معرفی 25 گونه وحشی زعفران، از جمله گونه‌های منحصربه‌فرد که تنها در این سرزمین می‌رویند، جایگاه برجسته‌ای در نقشه جهانی تنوع گیاهی این جنس گیاهی دارد. تازه‌ترین نتایج مطالعات که توسط محققان مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران  در زمینه ریخ شناسی دانه گرده گونه زعفران‌های وحشی انجام شده است، تنوع گونه ای زعفرا‌های وحشی ایران را تایید کرده است.

تنها 15 سال پیش، گونه‌های شناخته‌شده زعفران وحشی در ایران هشت مورد بود، اما تحقیقات میدانی گسترده دکتر علیرضا دولتیاری عضو هیئت علمی و مدیر بانک گیاهی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران و دیگر محققان بین‌المللی، این رقم را به 25گونه رسانده است. حدود دو سوم این گونه‌ها انحصاری ایران هستند. پنج گونه جدید زعفران توسط دکتر دولتیاری و پروفسور روکسانس معرفی و یک گونه نیز به افتخار وی C. dolatyarii  نامگذاری شده است.

مطالعه زعفران‌های ایران، در قالب یک پروژه ملی در دست اجراست. با پیمایش و نمونه‌برداری از تمام زیستگاه‌های طبیعی این جنس در کشور، غنی‌ترین کلکسیون زنده از زعفران وحشی ایران در مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران ایجاد شده است.

این گنجینه ژنتیکی منبعی ارزشمند برای مطالعات تکمیلی به شمار می‌آید. به عنوان بخشی از این پروژه، ویژگی‌های گرده‌شناسی (Palynomorphological traits) گونه‌های ایرانی این جنس با استفاده از میکروسکوپ‌های نوری و الکترونی (SEM) مورد بررسی قرار گرفت.

یافته‌های تیم تحقیقاتی مرکز نشان داد که بسیاری از گونه‌ها دارای ماهیت مستقل هستند و این نتایج جایگاه ایران را به‌عنوان یکی از مراکز اصلی تنوع و گونه‌زایی زیرجنسNudiscapus  در جهان تقویت کرد.

جنسCrocus بیش از 260 گونه وحشی در سراسر جهان دارد که بسیاری از آن‌ها دارای ارزش دارویی، غذایی یا زینتی هستند. ترکیه و شبه‌جزیره بالکان مراکز اصلی تنوع این جنس محسوب می‌شوند اما یافته‌های علمی اخیر نشان داده است که ایران نیز یکی از غنی‌ترین رویشگاه‌ها برای این جنس بخصوص بخش Nudiscapus در دنیاست.

یافته‌های ریز ربخت شناسی که حاصل سال‌ها تلاش میدانی و آزمایشگاهی است، در مجله بین‌المللی Microscopy Research and Technique  با ضریب تأثیر 2.1 به چاپ رسیده است

لینک مقاله : مطالعه مقاله در Wiley Online Library

انتهای پیام/