گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم ـ یکصدونوزدهمین شماره از پادکست «در عمق» که به بررسی مهم‌ترین روندها، تحولات و همچنین شخصیت‌ها در غرب آسیا می‌پردازد، روز چهارشنبه 15 امرداد 1404 ضبط و منتشر شد. در این قسمت «علیرضا مجیدی» به بررسی اختلافات روسیه و حکومت احمد الشرع معروف به جولانی می‌پردازد. 

پس از سقوط حکومت بشار اسد، وضعیت حضور روسیه در سوریه دستخوش تحولات قابل توجهی شد. در ابتدا، توافقی بین روسیه و طرف‌های دیگر (که گمان می‌رود ترکیه باشد) منعقد شد که بر اساس آن، روسیه از کنش مؤثر در جهت بقای بشار اسد خودداری کرد. تنها استثنا، توقف درگیری‌ها در شمال استان حماه برای یک بازه زمانی چهار روزه بود که ناظر به یک منطقه خاص بود.

با این حال، روسیه تضمین‌های اولیه‌ای را برای حفظ نفوذ خود در مناطق علوی‌نشین ساحلی دریافت کرد. این تضمین‌ها شامل حفظ کامل پایگاه نظامی اصلی خود در حمیمیم در جبله، پایگاه اصلی لاذقیه، و همچنین در اختیار داشتن کامل بندر طرطوس و حفظ بخشی از بندر لاذقیه بود که پیش از این در اختیار داشت.

در ادامه، روسیه به سمت حمایت فعال‌تر از نیروهای قسد (نیروهای سوری دموکراتیک) حرکت کرد. اگرچه در ابتدا قسد خود را وامدار آمریکا می‌دانست و رفتارش را با خواسته‌های آمریکا تنظیم می‌کرد، اما روسیه تلاش کرد تا وزن خود را در کنار آمریکا در داخل قلمرو تحت کنترل قسد افزایش دهد. این روند که زمینه‌های آن از زمان عملیات «شاخه زیتون» ترکیه در سال 2018 آغاز شده بود، در دوره پسااسد وارد مرحله جدیدی شد.

به طور خلاصه، وزن حضور نظامی روسیه در شرق سوریه نسبت به بخش مرکزی و غربی افزایش یافت. در حالی که وزن حضور در بخش‌های مرکزی و غربی ثابت ماند، روسیه بخشی از مرکز ثقل نظامی خود را به شرق منتقل کرد، به ویژه در قامشلی و به طور کلی در شمال استان حسکه، جایی که حضور نظامی روسیه پررنگ‌تر شد.

نکته قابل توجه در این دوره، کاهش حضور نظامی آمریکا در سوریه در برابر افزایش حضور نظامی روسیه بودیم. این تحول، فرضیه‌هایی را که پیش از این کاهش ظرفیت نظامی روسیه در سوریه به دلیل درگیری در اوکراین را مطرح می‌ساخت، رد کرد. در واقع، روسیه حجم حضور نظامی خود را در سوریه افزایش داد.

این تقویت حضور مسکو در پرونده سوریه عمدتاً ناشی از تجمیع پایگاه‌هایی بود که در چارچوب فرایند آستانه به عنوان دیده‌بان صلح راه‌اندازی شده بودند و سپس به شرق سوریه منتقل شدند، به ویژه مناطقی مانند قامشلی و مالکیه که در عمل شاهد افزایش محسوسی نظامیان روسیه بودند.

انتهای پیام/