به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا،گرمای شبانه در تهران، یکی از دغدغه‌های جدی این روزهای ساکنان پایتخت است. اما علت این پدیده چیست و چرا شب‌ها هم هوا خنک نمی‌شود؟ دکتر احد وظیفه، رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور، در گفت‌وگویی با ایسنا، ابعاد علمی این موضوع را توضیح داده است.

او می‌گوید: در تابستان امسال، هر دو شاخص دمای روز و شب در تهران افزایش داشته‌اند، اما نکته قابل‌توجه آن است که دمای شب (کمینه) سریع‌تر از دمای روز (بیشینه) بالا رفته است.

چرا شب‌ها گرم‌تر شده‌اند؟

دکتر وظیفه معتقد است گرمای تهران تنها تحت تأثیر تغییرات اقلیمی جهانی نیست. ساخت‌وسازهای شهری، بزرگ‌شدن شهر، افزایش سطوح بتنی، شیشه‌ای و آسفالتی، و بلندتر شدن ساختمان‌ها نیز تأثیر زیادی بر ماندگاری گرما دارند.

او توضیح می‌دهد: این سطوح، گرمای خورشید را در طول روز ذخیره می‌کنند و شب هنگام، آرام‌آرام این انرژی را آزاد می‌کنند. نتیجه این است که دمای هوا کاهش نمی‌یابد و شب‌ها هم گرم باقی می‌ماند.

در گذشته، وقتی دمای روز به ۳۸ درجه می‌رسید، شب‌ها تا ۲۲ درجه خنک می‌شد. اما حالا همین عدد شبانه، یک تا دو درجه بالاتر رفته است.

جزیره گرمایی؛ شهری که شب نمی‌خوابد

وظیفه به پدیده‌ای به‌نام جزیره گرمایی شهری اشاره می‌کند. طبق این پدیده، شهرها – به‌ویژه کلان‌شهرهایی مثل تهران – به‌طور دائمی گرم‌تر از مناطق روستایی و اطراف خود هستند. حتی در زمستان هم این اختلاف دیده می‌شود.

برای مثال، در بهمن‌ماه وقتی دمای شبانه در تهران صفر است، ممکن است در روستاهای اطراف، دما به منفی ۳ یا ۵ درجه برسد.

چه چیزهایی گرما تولید می‌کنند؟

کارشناس اقلیم می‌گوید: از خودروها گرفته تا روشنایی شبانه، سیستم‌های تهویه، و حتی خود انسان‌ها با حرارت بدن‌شان به گرمای ماندگار شهر کمک می‌کنند.

او محاسبه جالبی دارد: «اگر هر نفر به‌طور میانگین ۲ مترمربع سطح حرارتی ایجاد کند، جمعیت ۱۰ میلیونی تهران یعنی ۲۰ میلیون مترمربع سطح گرم‌کننده دائم در طول شب.»

بی‌هنجاری دمایی چیست؟

وظیفه در ادامه از بی‌هنجاری دمایی سخن می‌گوید؛ یعنی وضعیتی که در آن، دمای هوا از میانگین طبیعی خود فاصله می‌گیرد. به گفته او، تمام ایران و خاورمیانه اکنون درگیر این پدیده هستند.

نرخ افزایش دمای میانگین کشور در هر دهه حدود ۰.۴ درجه سانتی‌گراد بوده و در دهه‌های اخیر این نرخ سریع‌تر شده است. یعنی هر دهه، هوا گرم‌تر می‌شود.

گرمای شبانه تهران نتیجه‌ای از تغییرات اقلیمی جهانی و توسعه نامتوازن شهری است. تا زمانی که شهرسازی بر پایه اصول اقلیمی و محیط‌زیستی انجام نشود، شب‌های خنک تابستانی به گذشته تعلق خواهند داشت.