سند تسهیم درآمد محتوا که حدود دو سال پیش در یکی از جلسات شورای‌عالی فضای مجازی تدوین شده بود، با تغییرات مختلف بالاخره خرداد امسال تصویب و ابلاغ شد.

با مطرح شدن بحث اجرای این سند،‌ موافقت‌ها و مخالفت‌هایی در بخش‌هایی از جامعه تولیدکنندگان محتوا ایجاد شد،‌ مخالفان با ارسال نامه‌ای به رئیس جمهور خواستار توقف اجرای سند شدند و انجمن‌های نشر دیجیتال نیز در حمایت از اجرای سند به رئیس‌جمهور نامه نوشتند، هر کدام از این دو طیف نیز دلایل خود را برای موافقت و مخالفت دارند.

 شهریار ازهاریان‌فر، هم‌بنیانگذار بازی موبایلی «آمیرزا»معتقد است که این سند می‌تواند به نجات صنعت گیم منجر شود،‌ اگر به صورت شفاف اجرا شود.

شهریار ازهاریان‌فر بزرگ‌ترین چالش صنعت بازی موبایلی در ایران را «نبود سرمایه‌گذاری پایدار و ضعف زیرساخت‌های حمایتی» دانست و ادامه داد: ساخت بازی حرفه‌ای نیازمند هزینه‌های چند صد میلیاردی و دسترسی به بازارهای بزرگ است، اما به‌دلیل تحریم‌ها، اقتصاد ناپایدار، باندبازی، فیلترینگ، نبود ابزارهای پرداخت بین‌المللی و فضای تبلیغاتی محدود، بازی‌ساز داخلی در موقعیت نابرابری قرار دارد و سهم اندکی از بازار به آنها می‌رسد.

ازهاریان‌فر با بیان اینکه تجربه نشان داده دخالت مستقیم در تولید محتوا موفق نیست، افزود: نقش حاکمیت باید در ایجاد زیرساخت‌های پایدار، سیاست‌های حمایتی شفاف، تسهیل صادرات، ایجاد بستر برای توسعه پلتفرم‌های تبلیغاتی و حل مشکلات پرداخت داخلی و خارجی تعریف شود تا بازی‌سازان بتوانند در محیطی رقابتی رشد کنند. نگاه سطوح بالای حاکمیت باید به سمت اصلاح قوانین و بروکراسی‌های بیهوده اداری برود و بهتر است نقش حمایتگر بی‌طرف داشته باشد و از ورود مستقیم شرکت‌های دولتی اما در پوشش خصوصی با نگاه‌های ایدئولوژیک ممانعت کند. حاکمیت باید با عناصر دولتی که بذر امید را در جامعه خشک می‌کنند و زمینه فساد، باند‌بازی و دروغ را گسترش می‌دهند مبارزه کند.

وی درباره سند تسهیم درآمد محتوا گفت: این سند در صورت اجرا و نظارت دقیق می‌تواند به عنوان موتور اولیه تأمین مالی پایدار عمل کند. با تزریق منابع حاصل از ترافیک محتوا به صنعت بازی، بسیاری از استودیوهای کوچک و متوسط می‌توانند هزینه‌های توسعه، نگهداری و بازاریابی بازی‌های خود را پوشش دهند و محتوای رقابتی‌تر ارائه کنند. البته باید توجه داشت که حمایت مالی به‌تنهایی کافی نیست و همزمان باید مشکلات بازار و دسترسی به مخاطب نیز برطرف شود.

او درباره معیارهای تخصیص درآمد سند نیز تأکید کرد: صرفاً اتکا به تعداد دانلود یا مصرف دیتا می‌تواند منجر به حمایت‌های بی‌اثر یا پروژه‌های کم‌کیفیت شود. معیارهای تخصیص باید ترکیبی باشد از شاخص‌های کمی (دانلود، ماندگاری کاربر) و کیفی (نوآوری، ارزش فرهنگی، استانداردهای فنی) تا سرمایه به پروژه‌هایی اختصاص یابد که واقعاً ارزش‌افزوده ایجاد می‌کنند.

ازهاریان‌فر راهکارهای جذب کاربران ایرانی به بازی‌های بومی را چنین برشمرد: کاربر ایرانی زمانی به بازی بومی اقبال نشان می‌دهد که تجربه کاربری روان، قیمت‌گذاری منصفانه، مشوق‌های ملموس و کیفیت نهایی هم‌تراز بازی‌های روز دنیا باشد. سند تسهیم درآمد می‌تواند هزینه‌های دسترسی به این بازی‌ها را کاهش دهد و زمینه معرفی بهتر آنها را به مخاطب فراهم کند. همچنین ارائه ترافیک نیم‌بها یا تقریباً رایگان می‌تواند ورود کاربران جدید را به بازی‌ها عمیق‌تر و تسریع کند.

وی با اشاره به ظرفیت جهانی بازی‌های ایرانی تصریح کرد: ایران استعدادهای خلاق بسیاری در حوزه بازی‌سازی دارد، اما نبود سرمایه‌گذاری پایدار و دسترسی به بازارهای بین‌المللی مانع اصلی است. اجرای صحیح این سند می‌تواند ابتدا موازنه داخلی را به نفع تولیدکننده بومی تغییر دهد و سپس زمینه‌ساز ورود بازی‌های ایرانی به بازارهای خارجی شود.

او درباره راهکارهای جلوگیری از رانت و انحصار در اجرای این سند هشدار داد: برای جلوگیری از انحراف منابع باید سازوکار داوری مستقل، شفافیت کامل در تخصیص بودجه، انتشار گزارش‌های عمومی و تعریف شاخص‌های فنی و فرهنگی مشخص در نظر گرفته شود. در غیر این صورت، تجربه‌های گذشته نشان می‌دهد که منابع حمایتی می‌تواند به سمت رانت و انحصار هدایت شود. باید این سند به گونه‌ای طراحی شود تا از گزند سلیقه‌های دوره‌ای با روی کار آمدن مدیران جدید در امان بماند.

وی همچنین با اشاره به آسیب‌های وارده به بازی‌سازان ایرانی در سال‌های اخیر افزود: فیلترینگ، مشکلات پرداخت و نبود دسترسی به پلتفرم‌های بین‌المللی هزینه‌های هنگفتی به بازی‌ساز ایرانی تحمیل کرده است. سند تسهیم درآمد می‌تواند بخشی از این خسارت را از طریق یارانه‌های زیرساختی، حمایت از هزینه‌های سرور، تبلیغات هدفمند و تأمین مالی پروژه‌های آسیب‌دیده جبران کند، اما راه‌حل اساسی رفع محدودیت‌های بین‌المللی و امکان رقابت برابر است.

وی در جمع‌بندی صحبت‌های خود تأکید کرد: اجرای دقیق و شفاف سند تسهیم درآمد محتوا می‌تواند نقطه‌عطفی برای صنعت بازی‌سازی ایران باشد. بسیاری از استودیوهای داخلی طی سال‌های اخیر به‌دلیل تحریم‌ها، فیلترینگ، اقتصاد ویران‌شده، تورم، محدودیت‌های پرداخت، نبود زیرساخت‌های تبلیغاتی متنوع و... متحمل خسارت‌های جدی شده‌اند. اگر منابع این سند به‌صورت هدفمند، شفاف و بر اساس معیارهای فنی، فرهنگی و خلاقیت تخصیص یابد، علاوه بر توسعه بازی‌های جدید، می‌تواند به بازی‌ها و شرکت‌های آسیب‌دیده جانی دوباره بدهد و بخشی از زیان‌های گذشته را جبران کند. این حمایت نه‌تنها برای بقای اکوسیستم بازی‌سازی حیاتی است، بلکه مسیر ورود بازی‌های ایرانی به رقابت داخلی و بین‌المللی را هموار خواهد کرد.

 ازهاریان‌فر مهم‌ترین اولویت ساختار حمایتی صنعت بازی را چنین عنوان کرد: مهم‌ترین نیاز این صنعت ثبات و پیش‌بینی‌پذیری قوانین و سیاست‌هاست. هرچقدر سرمایه‌گذار داخلی و خارجی بتواند به آینده بازار اطمینان داشته باشد، منابع بیشتری به این صنعت وارد خواهد شد. حمایت مالی دولتی ضروری است، اما به‌تنهایی کافی نیست، ایجاد امنیت سرمایه‌گذاری اولویت اول است.